Dziś (14.06) obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zakłady. Zginęły w nich miliony ludzi, a według niektórych szacunków historyków na terenie okupowanej Polski takich obozów mogło być nawet ponad 1000.
CZYTAJ: 80 lat temu powstało Radio Majdanek
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zakłady ustanowiono w 2006 roku. Upamiętnia on pierwszy transport Polaków do obozu Auschwitz. W ciągu niespełna pięciu lat istnienia tego obozu zginęło w nim, jak szacują historycy, od miliona do półtora miliona ludzi. Szacuje się też, że w obozie urodziło się około 700 dzieci. Jednym z nich była Jadwiga Wakulska, którą od śmierci w komorze gazowej uratował przypadek.
Zdecydował przypadek
– Stał Niemiec i popatrzył na mnie, a ja miałam taki nordycki typ urody. Blondynka, niebieskie oczy. Na rękach matki. Stanął, popatrzył i na lewo. Czyli nie poszłam do gazu. Matka mi mówiła, że „dzięki tobie żyjemy”.
Ważną rolę w całej tej machinie zagłady pełnił też obóz na Majdanku, przez który przeszło blisko 130 tysięcy osób, a zginęło 80 tysięcy z nich.
Piekło na ziemi
– Przeżyłam to piekło, a trafiłam tu po pacyfikacji wsi, w której mieszkałam – wspomina Genowefa Makara. – Obok każdego mieszkania stało dwóch żandarmów. Tłukli rano, o piątej, do drzwi. Wypędzali ludzi. Ja już wtedy byłam tylko z mamą i o dwa lata starszą siostrą.
To tutaj też, na Majdanku, Niemcy 3 listopada 1943 roku dokonali największej jednorazowej egzekucji w dziejach niemieckich obozów podczas drugiej wojny światowej.
CZYTAJ: „Wszyscy powinniśmy pamiętać”. 80. rocznica akcji „Erntefest” [ZDJĘCIA]
Krwawe „dożynki”
– To było podczas tzw. akcji Erntefest (dożynki) – mówi rzeczniczka prasowa Państwowego Muzeum na Majdanku Agnieszka Kowalczyk – Nowak. – W jej wyniku tylko jednego dnia 18 tysięcy Żydów zostało rozstrzelanych. Ta egzekucja odbywała się równocześnie w dwóch innych miejscach: w Trawnikach i w Poniatowej. Łącznie w wyniku tej operacji zginęło ponad 42 tysiące osób.
Obóz na Majdanku funkcjonował od października 1941 roku do lipca 1944 roku.
Hołd pomordowanym w Lublinie oddano pod Pomnikiem Bramą na terenie Państwowego Muzeum na Majdanku, gdzie uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty i zapalili znicze.
MaTo / opr. PrzeG
Fot. Piotr Michalski