Gmina Drelów jak magnes przyciąga miłośników astronomii. Na miejscowych polach trwają poszukiwania meteorytów, które pozostały po bolidzie, jaki 18 lutego przeleciał nad Polską. Od czwartku (20.02) znaleziono już 10 meteorytów, największy z nich waży 0,5 kg.
Film: Skytinel Facebook
Dlaczego kosmiczne skały, które trafiają na ziemię tak fascynują naukowców i miłośników astronomii, którzy do Drelowa przyjechali z całej Polski?
„To coś niesamowitego”
Odnajdywane meteoryty to tzw. chondryty, które wyglądem mogą przypominać węgiel. Charakteryzują się niską zawartością żelaza.
Pierwszym znalazcą meteorytów w gminie Drelów jest Maksymilian Jakubczak z Polskiego Towarzystwa Meteorytowego: – To coś niesamowitego, bardzo duża adrenalina, bo znajdujemy coś, co przebyło długą drogę, żeby spaść tu na pole. Na pewno czuję dumę, bo trzeba mieć bardzo dużą wytrwałość, aby przejść kilkanaście kilometrów za czymś, co dla wielu ludzi jest zwykłym kamieniem. Ale jest niezwykły, bowiem powstał miliardy kilometrów od nas, żeby spaść akurat tutaj.
CZYTAJ: Huk i rozbłysk na niebie. Nad Lubelskiem przeleciał bolid [WIDEO]
„Kłębek ognia i huk”
Meteoryty odnajdywane na polach w gminie Drelów to efekt przelotu 18 lutego nad Polską bolidu, czyli meteoru jaśniejszego niż Wenus. Z jego przelotem wiążą się spektakularne zjawiska świetlno-dźwiękowe.
Miał okazję zobaczyć to Wiesław Korniluk z gminy Drelów, który – jak mówi -zupełnie nie wiedział z czym ma do czynienia. – Trochę się przestraszyłem. Uciekłem i schowałem się za kabinę traktora. Widziałem na niebie kłębek ognia, a później słychać było huk.
Ile lat mają meteoryty?
– Jesteśmy w obszarze spadków meteorytów – mówi profesor Szymon Kozłowski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego. – Nowych meteorytów w Polsce jest bardzo mało – mamy takich miejsc 25. W naszym kraju mamy bardzo mało takich spadków meteorytów. To jest tak naprawdę pierwszy od kilku lat spadek, w dodatku zaobserwowany nową siecią bolidową, czyli siecią kamer, które obserwowały niebo. I na podstawie przelotu świecącej skały, czyli bolidu, udało nam się policzyć, gdzie te meteoryty powinny spaść. Jesteśmy w tym miejscu, gdzie odnaleziono meteoryty kamienne tzw, chondryty zwyczajne. To jest najczęściej występujący typ meteorytu. Pochodzą one z małych planetoid. Wiek tych meteorytów to około 4,5 mld lat.
CZYTAJ: Niezwykłe znaleziska w Lubelskiem. Odkryto kolejne meteoryty! [ZDJĘCIA]
Na początku jest jedna skała
– Na początku jest jedna większa skała. Tutaj podejrzewam, że to była skała wielkości może półmetra – mówi interesujący się meteorytami Tomasz Walesiak. – I ona po wejściu w ziemską atmosferę z kosmiczną prędkością 13 km/s, wpadając w coraz gęstsze warstwy atmosfery, zaczęła doświadczać coraz większego ciśnienia i hamowania. I ta skała rozpadła się na większe fragmenty. Bo gdyby doleciała w całości, mógłby powstać jakiś kraterek. W przypadku większych skał mogą być jakieś większe uszkodzenia. Natomiast z reguły te skały się rozpadają w atmosferze i dzięki temu na jakimś obszarze spadają nam te kawałki tego oryginalnego ciała niebieskiego.
Wiedza o kosmosie zaklęta we fragmencie skały
– To jest przede wszystkim wartość naukowa i kolekcjonerska – mówi poszukiwacz kosmicznych fragmentów skalnych Marcin Hajwos z portalu cosmoartel.pl. – Tutaj dostajemy wiedzę o kosmosie, o tym, co jest gdzieś tam, w przestrzeni kosmicznej. Nie musimy wysyłać żadnych sond, tylko znajdujemy w miarę świeże kawałki, które do nas dotarły.
Tymczasem przedstawiciele sieci bolidowej Skytinel, dzięki której udało się namierzyć przelot bolidu i upadek meteorytów, wspólnie z Towarzystwem Meteorytowym apelują o przekazywanie znalezionych fragmentów kosmicznych skał do badań naukowych.
CZYTAJ: Półkilogramowy meteoryt z gminy Drelów zostanie przebadany! [WIDEO]
Meteoryty warto oddać do badań naukowych
– Znalazca powinien skontaktować się ze Skytinel lub Polskim Towarzystwem Meteorytowym – mówi Mateusz Żmija ze Skytinel. – Meteoryty znalezione w okolicach Drelowa warto przekazać instytucjom badawczym. Ich wartość jest przede wszystkim naukowa. Dzięki temu, że zostały znalezione bardzo szybko po spadku, nadal są w nich obecne, krótko żyjące kosmiczne izotopy. Nie są szkodliwe dla człowieka, ale zawierają wiele informacji na temat historii tego okazu w przestrzeni kosmicznej, informacje o jego wieku. Mierząc te właśnie radionuklidy, możemy bardzo wiele ciekawych informacji na temat meteorytów pozyskać.
Największe dotychczas znaleziony w gminie Drelów meteoryt waży pół kilograma. Z jego znalazcą prowadzone są rozmowy, aby przekazać obiekt do badań do Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
Meteorytów poszukują też niektórzy mieszkańcy gminy Drelów. – przekazał wójt gminy Piotr Kazimierski. Jak dodał, informuje poszukiwaczy aby w przypadku znalezienia obiektów kontaktowali się z Polskim Towarzystwem Meteorytowym.
MaT / opr. AKos
Fot. Małgorzata Tymicka / archiwum RL