Z nagrobków możemy czytać prawie jak z książek – trzeba tylko znać kod do odszyfrowania wiadomości wykutej w kamieniu.
Tak jest w przypadku nagrobków menonickich, ale nie tylko, choć akurat pomniki tej grupy wyznaniowej są charakterystyczne. Ich nagrobki przyjmują formę stel, krzyży, ściętych drzew, ozdobionych bogatą ornamentyką, w tym roślinną, która swoim znaczeniem podkreśla cechy szczególnie bliskie menonitom – bogobojność, moralność, skromność, pokorę. W tym wszystkim często pojawia się motyl, jako symbol kruchości życia, ale także zmartwychwstania. Motyla w tym kontekście możemy odnaleźć na nagrobku Marii z Kłobukowskich Lisowskiej (1844), pochowanej na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie. Wśród innych symboli, na które możemy trafić na lipowskiej nekropolii są np. pochodnie skierowane ku dołowi oznaczające zgasłe życie, uskrzydlona klepsydra mówiąca o wieczności, czy złamana kolumna jako forma nagrobka – informująca o przerwanym nagle życiu.
Zapraszamy do wysłuchania „Sztuki Umierania” – specjalnej audycji przygotowanej przez historyk sztuki dr Martę Gudowską oraz red. Pawła Błędowskiego.
MG/ opr. DySzcz
Fot. Iwona Burdzanowska/ Piotr Michalski/ Krzysztof Radzki
