Co kilkadziesiąt minut dochodzi w Polsce do oszustw związanych z wyłudzeniem danych. Wkrótce ta niechlubna statystyka może się zmienić. Od 1 czerwca banki i firmy pożyczkowe przy udzielaniu kredytu czy pożyczki będą miały obowiązek weryfikować, czy numery PESEL klientów nie są zastrzeżone. Ma to na celu zwiększenie bezpieczeństwa i ograniczenie skutków kradzieży tożsamości.
Rozwiązanie korzystne dla obywateli
Okazuje się, że tylko w ubiegłym roku Związek Banków Polskich odnotował aż 10 tysięcy przypadków wyłudzeń kredytów na cudze dokumenty oraz skradzione dane.
– Nowe przepisy, które wprowadzają możliwość zastrzegania przez obywateli swoich numerów PESEL i nakładają na banki obowiązek sprawdzenia, czy numer PESEL nie jest zastrzeżony, zwiększają to bezpieczeństwo – wskazuje rzecznik jednego z banków, Przemysław Przybylski. – Polega to na tym, że każdy, kto zastrzeże swój numer PESEL, może być pewien, że żaden bank nie udzieli na ten numer PESEL żadnej pożyczki, zarówno osobie, która zastrzegła ten PESEL, jak i innej osobie, gdyby w jakiś sposób weszła w posiadanie tego numeru PESEL.
CZYTAJ: Premier na granicy z Białorusią: Podejmiemy decyzję o przywróceniu ok. 200-metrowej strefy buforowej
Nowe przepisy podobają się mieszkańcom regionu.
– Myślę, że to dobry pomysł. Kiedyś ktoś wziął pożyczkę na moją znajomą i musiała ją spłacać, chociaż podpis się nie zgadzał. Nawet grafolog powiedział, że to nie jest jej pismo. Musiała spłacać chyba 7 tysięcy złotych. Jestem za. Właśnie udaję się w tym celu do urzędu. To w obecnych czasach wręcz obowiązkowe. Jestem zwolenniczką zastrzeżenia numeru PESEL. Różnie bywa. Później człowiek siedzi w domu i dowiaduje się, że ktoś wziął na niego chwilówkę. Jak się da, to chronię swoje dane. Wszędzie podaje się PESEL, jak coś się załatwia. U lekarza, w pracy – wszędzie. To chyba dobra sprawa. Szczególnie wśród osób starszych jest tyle różnych nadużyć. Niewiele mamy tej emerytury, ale trzeba pilnować i tego. Uważam, że powinien być zastrzeżony numer PESEL, bo chroni to przed wyłudzaniem kredytów. Nawet jak zginie dowód osobisty, to PESEL jest zastrzeżony. Myślę, że to mądre rozwiązanie. Czas najwyższy.
Jak działa zastrzeganie numeru PESEL?
Zastrzec numer PESEL możemy dzięki specjalnemu rejestrowi.
– Rejestr zastrzeżeń numerów PESEL powstał w listopadzie 2023 r. – mówi Anna Męczyńska, kierownik Referatu Obsługi Mieszkańców Urzędu Miasta Biała Podlaska. – Od tamtego momentu w naszym urzędzie miasta 697 osób zastrzegło numer PESEL. Wniosek o zastrzeżenie numeru PESEL składa się osobiście w organie dowolnej gminy. Można to zrobić na piśmie bądź przy użyciu usługi elektronicznej, poprzez stronę www.gov.pl albo aplikację mObywatel. Zastrzeżenie numeru PESEL dokonuje się również z urzędu w przypadku unieważnienia dowodu osobistego na skutek zgłoszenia jego utraty. W każdym czasie można cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL.
W usłudze zastrzeż PESEL można sprawdzić zarówno historię zastrzeżeń, jak również to, jakie podmioty czy instytucje sprawdzały jego status.
– Dzięki temu osoba ma pełną kontrolę nad swoim numerem – zaznacza Anna Kamola z Komendy Wojewódzkiej Policji w Lublinie. – Zastrzeżenie PESEL-u to nic innego jak działanie prewencyjne, które ma uniemożliwić zawarcie np. umowy pożyczki. Jeśli natomiast już wcześniej dojdzie do takiego zawarcia, mimo aktywnego zastrzeżenia, ochroni to osobę poszkodowaną przed koniecznością spłaty zadłużenia zaciągniętego przez złodziei.
Pewne ograniczenia w życiu codziennym
Jakie konsekwencje w życiu codziennym ma zastrzeżenie numeru PESEL?
– Warto mieć świadomość, że zastrzeganie numeru PESEL zabezpiecza każdego obywatela przed kradzieżą tożsamości, ale może mieć też pewne konsekwencje w codziennym życiu – podkreśla Przemysław Przybylski. – Zastrzeżony numer PESEL ogranicza np. kwotę, jaką można wypłacić z bankomatu. W różnych bankach jest różnie. Warto mieć tego świadomość. Jeśli chce się wypłacić większą gotówkę z bankomatu, trzeba odzastrzec numer PESEL.
Do weryfikacji, czy numer PESEL jest zastrzeżony, oprócz banków i firm pożyczkowych będą też zobowiązane sądy, firmy telekomunikacyjne i notariusze.
Zastrzeżenie numeru PESEL nie wpłynie na załatwianie spraw urzędowych, wizyt u lekarza czy chociażby wykupienia recepty.
Zastrzeżenie numeru PESEL będzie sprawdzane również przy wydawaniu karty kredytowej, duplikatu karty SIM, zakładaniu rachunku bankowego, a także sprzedaży nieruchomości.
MaT / opr. WM
Fot. pixabay.com
