Sezon grzewczy w pełni, a wraz z nim w wielu miejscach w regionie pogorszyła się jakość powietrza. W Lublinie kilka razy odnotowano przekroczenie dopuszczalnym norm, a jakość powietrza określano jako bardzo złą.
W Lublinie bardzo zły stan powietrza odnotowano między innymi 4 grudnia. Wówczas poziom pyłów zawieszonych PM 10 wyniósł 249 µg/m3, a pyłów PM 2,5 – 241 µg/m3 (czytaj mikrograma na metr sześcienny), co oznacza przekroczenie dopuszczalnych norm.
Smog może powodować duszności i uciążliwy kaszel
– Uważam, że jest smog, ciężko się oddycha – twierdzą mieszkańcy. – Ja mam kłopoty z płucami, więc nie jestem zadowolony. W okolicach zalewu jest więcej domków, więc kiedy trzeba częściej palić w piecu, to widać dym w powietrzu. Szczególnie wieczorem takie zawieszone ciężkie powietrze, śmierdzące dymem.
– Nawet jak nie znamy norm liczbowych, to te dane są publikowane w formie indeksu jakości powietrza – mówi prof. Marzenna Dudzińska, kierownik Katedry Jakości Powietrza Wewnętrznego i Zewnętrznego Politechniki Lubelskiej. – Czyli zielone – bardzo dobra, żółta – umiarkowana, czerwona – przekraczająca normy czy niebezpieczna.
– Pierwsze objawy, które możemy widzieć jako mechanizmy obronne w przypadku narażenia na smog, to jest oczywiście uporczywy, uciążliwy kaszel – opisuje dr n. med. Tomasz Jankowski, onkolog z Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego i Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. – Organizm się broni, chce wydalić te wszystkie pyły zawieszone, które są w smogu. Ale także może być duszność, może być uczucie kołatania serca z powodu tej duszności.
CZYTAJ: Murale antysmogowe coraz częściej pojawiają się w Lubelskiem [ZDJĘCIA]
– Należy uważać, tzn. osoby z chorobami płuc, osoby mniej wydolne krążeniowo powinny po prostu ograniczać wietrzenie mieszkań czy przebywanie na powietrzu – radzi prof. Marzenna Dudzińska. – Szczególnie te drobniejsze cząstki wnikają w nasze drogi oddechowe, w tym w pęcherzyki płucne i stanowczo pogarszają komfort oddychania. Jest wiele schorzeń, które są z tym związane.
– Największe konsekwencje, które ma smog, to oczywiście wywoływanie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc – mówi dr Tomasz Jankowski. – Ale także naraża nas na zwiększone ryzyko różnych infekcji, chociażby COVID-19, ale także grypę, czy infekcje bakteryjne. Poza tym udowodniono, że smog może być także jedną z przyczyn zachorowania na raka płuca, niezależną od palenia papierosów. Jest już przez WHO wpisana jako ta przyczyna, która może powodować od 5 do 10 procent wszystkich zachorowań na raka płuca, czyli bardzo dużo również w Polsce.
Jak Urząd Miasta Lublin walczy ze smogiem?
– Od 2013 roku realizujemy program ograniczenia niskiej emisji – mówi Marta Smal-Chudzik, dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Lublin. – Mieszkaniec, który złoży do nas wniosek, może liczyć na dofinansowanie w wysokości 50 % kosztów takiej wymiany systemu ogrzewania. Do tej pory udało nam się zlikwidować ponad 950 tych tzw. kopciuchów i wydaliśmy na to ponad 6,5 miliona zł.
Jak wygląda walka ze smogiem ze strony strażników miejskich w Lublinie?
– Od września bieżącego roku strażnicy przeprowadzili 306 sprawdzeń jeżeli chodzi o przetwarzanie termiczne, podczas których skontrolowali 78 pieców – mówi Robert Gogola, rzecznik prasowy Straży Miejskiej Miasta Lublin. – Mówimy tutaj o kontroli, podczas której sprawdzaliśmy, co jest spalane w komorze pieca i w 10 przypadkach stwierdziliśmy spalanie zabronionych materiałów. I tutaj głównie mówimy o sytuacjach kiedy spalana była płyta klejona. Ogółem nałożyliśmy 10 mandatów na kwotę 2350 zł.
Czy efekty programów, o których powiedzieliśmy już widać?
– Ilość dni w roku z przekroczeniami w pyle PM 10 jest mniejsza niż jeszcze kilka lat temu – twierdzi Marta Smal-Chudzik. – W 2022 roku mieliśmy 23 dni z przekroczeniami, a w 2021 – 30 dni. A były takie lata, kiedy było ponad 40, a nawet 50 dni z przekroczeniem. My widzimy już stopniową poprawę, natomiast oczywiście te działania będę coraz intensywniejsze i mamy nadzieję, że przyniosą one widoczne efekty.
ZOBACZ ZDJĘCIA SMOGU W LUBLINIE
W ramach walki ze smogiem mieszkańcy Lublina mogą też skorzystać np. z programu Ciepłe Mieszkanie lub z programu Czyste Powietrze. Z tego drugiego od 2018 roku skorzystało ponad 40 tys. mieszkańców naszego region, którym wypłacono ponad 1 miliard 300 mln złotych.
Szacuje się, że każdego roku z powodu smogu w Polsce przedwcześnie umiera blisko 50 tysięcy osób.
MaTo / opr. LisA
Fot. Iwona Burdzanowska
