Świadomość i wiedza o energetyce w ubiegłym roku wzrosła; Polacy lepiej potrafią czytać swoje rachunki – powiedziała w środę minister klimatu i środowiska Anna Moskwa podczas III Samorządowego Kongresu Trójmorza w Lublinie.
Szefowa resortu klimatu i środowiska uczestniczyła w panelu „Bezpieczeństwo energetyczne Polski i Europy” w ramach kongresu. Odpowiadając na pytanie moderatora o wydatki na utrzymanie bezpieczeństwa na rynku energii przyznała, że „wsparcie Polski było jednym z największych, a na pewno jednym z najwcześniej zapewnionych obywatelom i całej grupie podmiotów: samorządom, szkołom, szpitalom, ale też mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom”.
„Ubiegły rok to było wielkie wyzwanie bezpieczeństwa energetycznego, ale też wielki wysiłek spółek, rządu, samorządów i obywateli” – powiedziała Anna Moskwa dodając, że nadal pracuje zespół ds. bezpieczeństwa energetycznego.
Jak stwierdziła, w ubiegłym roku zawarty został niepisany społeczny pakt energetyczny był przygotowaniem do przyszłych wyzwań transformacyjnych, które dotyczą m.in. aktualizacji polityki energetycznej. Wzrosła też – dodała – świadomość energetyczna Polaków. „Świadomość i wiedza o energetyce w ubiegłym roku wzrosła. Polacy lepiej potrafią czytać swoje rachunki, mają świadomość, że przyczyniają się też do końcowego zużycia energii, wiedzą coraz lepiej jak energię oszczędzać” – wskazała i wyraziła przekonanie, że ta świadomość z nami pozostanie.
„Zupełnie inaczej mówiłoby się o atomie, gdyby tego kryzysu nie było. Inaczej wyglądałby dialog o energetyce odnawialnej, programie Mój Prąd, rozwoju fotowoltaiki, konieczności magazynowania, gdyby nie ten kryzys” – powiedziała minister dodając, że nadal funkcjonujemy w warunkach kryzysu, ale jesteśmy – w wymiarze współpracy, świadomości, planów – do tego wyzwania przygotowani.
CZYTAJ: Mateusz Morawiecki: Inicjatywa Trójmorza powinna włączyć Ukrainę w europejski system gospodarczy
Szefowa MKiŚ zwróciła uwagę na wagę stabilnych źródeł energii. „Wierzę, że długoterminowo doprowadzi to do refleksji unijnej, że transformacja to nie tylko zieloność i ideologia, ale de facto konkurencyjność europejskiej gospodarki” – powiedziała.
Zdaniem Anny Moskwy, ubiegły rok uświadomił, że energetyka to nie tylko bezpieczeństwo, ale też przyciąganie inwestorów i konkurencyjność gospodarek Europy.
Mówiąc o energetyce jądrowej minister wyraziła satysfakcję z 86-procentowej akceptacji dla atomu. Ma nadzieję, że po kolejnych kampaniach i działaniach odsetek Polaków akceptujących atom wzrośnie.
Prezes PGE SA Wojciech Dąbrowski odpowiadając na pytanie o transformację energetyki stwierdził, że ten proces wymaga „ogromnych środków finansowych”. „Cały sektor właściwie jest zaangażowany głęboko w transformację energetyki” – powiedział. Dodał, że produkcja z OZE z roku na rok rośnie i obecnie 30 proc. energii w Polsce jest produkowana z OZE. „To jest ogromny sukces polskiej branży elektroenergetycznej, spółek energetycznych i prosumentów” – stwierdził zastrzegając, że OZE mogą być tylko uzupełnieniem dla energetyki.
Mówiąc o wyzwaniach Wojciech Dąbrowski wskazał na rozwój magazynów energii i wielkoskalowej energetyki jądrowej wspartej SMR-ami (małymi modułowymi reaktorami jądrowymi). „Wielkoskalowa energetyka jądrowa to przyszłość polskiego bezpieczeństwa i suwerenności pozbawionej wpływu surowców z kierunku wschodniego” – dodał prezes PGE.
CZYTAJ: Prezes PiS: Musimy jak najmocniej wspierać bohatersko walczącą Ukrainę
Odpowiadając na pytanie o przygotowania do budowy polskiej elektrowni jądrowej pełniący obowiązki prezesa Polskie Elektrownie Jądrowe Łukasz Młynarkiewicz przypomniał, że w planach jest budowa dwóch wielkoskalowych elektrowni w najnowocześniejszej technologii. „Jeżeli chodzi o pierwszą elektrownię to mamy wybranego dostawcę technologii i preferowaną lokalizację. Intensywnie pracujemy nad modelem finansowania tej elektrowni” – podał.
Przypomniał, że elektrownia w technologii Westinghouse (AP1000) ma powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino i pierwszy blok ma ruszyć w 2033 r. „Chcemy tego terminu dochować” – zastrzegł Łukasz Młynarkiewicz.
Zastępca prezesa NFOŚiGW Artur Michalski zwrócił uwagę na ogromny przyrost mocy w OZE w Polsce, którą trzeba stabilizować i wpierać przez magazyny energii. „Wiatrakami i fotowoltaiką nie zbudujemy systemu elektroenergetycznego” – zastrzegł. „Dzięki wykorzystaniu OZE i zainstalowaniu tylu tych paneli fotowoltaicznych osiągnęliśmy w zeszłym roku dodatni bilans eksportowy, jeśli chodzi o energię elektryczną” – podał.
Prezes LW Bogdanka Kasjan Wyligała podsumowując zaangażowanie spółki w rządowy program dostawy węgla do samorządów podał, że udało się dostarczyć surowiec do 150 gmin.
CZYTAJ: Prezydent: najważniejszym celem naszego działania jest zapewnienie bezpieczeństwa współobywatelom
Jak zauważył, na całym świecie – z wyjątkiem UE – zwiększa się wydobycie węgla i produkcja energii elektrycznej z węgla. „Jednocześnie widzimy, że ta polityka transformacji nie zwalnia” – powiedział Kasjan Wyligała. Jako przykład podał ostatni projekt dyrektywy metanowej, który „mocno ogranicza produkcję węgla, przyspiesza likwidację kopalni”.
„Na szczęście – dzięki staraniom polskich europarlamentarzystów, polskiego rządu – udało się zniwelować te negatywne czynniki dotyczące dyrektywy metanowej” – dodał.
„Węgiel energetyczny do czasu wprowadzenia dużych mocy opartych o atom, SMR-ów będzie ubezpieczeniem dla OZE, dla systemu energetycznego w Polsce” – stwierdził prezes LW Bogdanka.
Członek zarządu PKN Orlen Iwona Waksmundzka-Olejniczak podała, że Grupie Orlen udało się zabezpieczyć Polskę w zakresie dostaw surowców, utrzymać produkcję paliw i produktów petrochemicznych. „Zwiększaliśmy wydobycie w kraju, ale również za granicą. Aktualnie poziom naszego wydobycia to ok. 8 mld metrów sześciennych. Mamy ambicje zwiększyć to wydobycie do 12 mld metrów sześciennych. Zapewni to prawie całkowite zapotrzebowanie kraju w dostawy gazu” – powiedziała.
CZYTAJ: Elżbieta Witek: Jako państwa należące do Trójmorza, pielęgnujemy naszą wspólną tożsamość
Nawiązując do strategii grupy do 2030 r. przekazała, że Orlen wyda 320 mld zł w inwestycje, w tym 120 mld zł na tzw. zielone inwestycje. „To są ogromne środki, które zainwestujemy po to, aby nasza pozycja w regionie była mocna i abyśmy przeszli ten proces transformacji” – wyjaśniła Iwona Waksmundzka-Olejniczak.
Z panelistami online połączył się ukraiński wiceminister energetyki Jarosław Demczenko, który mówiąc o sytuacji w swoim kraju przyznał, że pomimo rosyjskich ataków specjaliści utrzymali system energetyczny a zniszczenia oszacował na 10 mld dolarów. Wskazał, że ukraiński rząd skupia się na przygotowaniach do następnego sezonu grzewczego.
Dwudniowy III Samorządowy Kongres Trójmorza rozpoczął się 16 maja w Centrum Spotkania Kultur i Lubelskim Centrum Konferencyjnym. Podczas wydarzenia podpisana została umowa o utworzeniu sieci uniwersytetów Trójmorza. Kongresowi towarzyszy Forum Gospodarcze, w ramach którego odbywają się seminaria i spotkania poświęcone m.in. wyzwaniom związanym z odbudową Ukrainy, ale także innowacyjności, cyfryzacji, gospodarce wodorowej.
CZYTAJ: Lubelski Kongres Trójmorza. Znamy nagrodzonych
We wtorek nagrody rady programowej kongresu za „Międzynarodowy sukces w obszarze regionów Trójmorza” otrzymali: marszałek Sejmu Elżbieta Witek, wicepremier, szef MON Mariusz Błaszczak, a także firmy PKO Bank Polski i Apis-Vita d.o.o. W środę nagrodę otrzymała minister Anna Moskwa.
Inicjatywa Trójmorza zrzesza 12 państw: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry. Ideą tego przedsięwzięcia jest pobudzanie rozwoju gospodarczego państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz stworzenie stabilnego i spójnego partnerstwa państw z obszaru pomiędzy Morzem Bałtyckim, Adriatykiem i Morzem Czarnym.
PAP / RL / opr. WM
Fot. Krzysztof Radzki