Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków opublikował listę najciekawszych zabytków archeologicznych odnalezionych w naszym regionie podczas poszukiwań prowadzonych z użyciem wykrywaczy metali.
CZYTAJ: Zabytkowa wieża nie była jedyna. Archeologiczne sensacje w Stołpiu [ZDJĘCIA]
Spora część odkryć to fragmenty kamiennych toporków lub siekier. Odnaleziono też siekierki miedziane wstępnie datowane na wczesny neolit, to jest około IV tysiąclecia p.n.e.
Poszukiwacze trafili na zbiory kilkudziesięciu przedmiotów – od fibul i denarów pochodzących z okresu wpływów rzymskich poprzez żelazne średniowieczne militaria.
CZYTAJ: Chodlik: starożytna ozdoba odnaleziona przez archeologów
Odkryto także bullę papieską Benedykta XIV. Pochodzi z okresu pontyfikatu Benedykta XIV, to jest z lat 1740-1758.
Zebrane w sposób legalny zabytki wzbogacą zbiory niektórych regionalnych muzeów.
TSpi / opr. ToMa
Na liście znalazły się:
1. Krzemienny retuszowany wiór (długości ok. 13 cm), odnaleziony przypadkowo przez pana Karola Czerwińskiego na terenie miejscowości Drążgów, gm. Ułęż. Przedmioty o takiej formie określane są w literaturze archeologicznej jako wiórowce-sztylety.
2. Fragment kamiennego topora z guzikowatym obuchem, przypadkowo odkryty przez pana Pawła Jaroszyńskiego w trakcie prowadzenia robot budowlanych na terenie miejscowości Łaszczów, gm. Wolka. Zabytek to górny fragment topora obejmujący obuch wraz z częścią przy przewierconym otworze. Tego typu wytwory należy wiązać z neolityczną kultura pucharów lejkowatych.
3. Retuszowane krzemienne narzędzie przypadkowo odkryte przez pana Jakuba Kołtuna w sąsiedztwie Zalewu Krępieckiego. Wykonany został z krzemienia narzutowego i uformowany za pomocą obustronnego retuszu. Zabytek wstępnie można wiązać z wczesną epoką brązu.
4. Krzemienna siekiera przypadkowo odkryta w okolicach Wronowa, gm. Bełżyce, przez pana Grzegorza Goliszka. Siekierę należy wiązać z wczesną epoką brązu.
5. Siekierka miedziana pozyskana w trakcie „Kresowego Zlotu Poszukiwaczy” przez pana Krzysztofa Gajosa. Zabytek ten można wstępnie datować na IV-III tysiąclecie p.n.e.
6. Miedziana siekierka pozyskana podczas poszukiwań prowadzonych przez Stowarzyszenie Historyczno-Etnograficzne Miłośników Ziemi Lubelskiej „Wschód” z Widniówki, gm. Gorzków, na terenie Leśnictwa Siennica. Siekierkę można wstępnie datować na wczesny neolit, tj. około IV tysiąclecia p.n.e.
7. Zbiór kilkunastu żelaznych zabytków odkryty przez m.in. pana Mateusza Filipowicza w regionie hrubieszowskim, na terenie Lasów Państwowych. Zespół składał się z kilkunastu żelaznych przedmiotów – 9 grotów włóczni, 2 toporów, 1 siekiery tulejowatej lub siekierociosła. Można je wstępnie można wiązać z kulturą przeworską (rozwijała się od III w. p.n.e. a V w. n.e. – red.) ewentualnie kulturą wielbarską (rozwijała się między I a V w n.e.).
8. Zbiór zabytków metalowych pozyskanych w trakcie prowadzenia poszukiwań przez „Grupę Eksploratorów” przy Tarnogrodzkim Towarzystwie Regionalnym, na terenie miejscowości Księżpol, gm. loco. W skład zbioru wchodzi kilkadziesiąt przedmiotów od fibul i denarów pochodzących z okresu wpływów rzymskich, poprzez żelazne średniowieczne militaria do nowożytnych monet.
9. Zbiór przedmiotów kamiennych i metalowych pozyskanych w trakcie prowadzenia poszukiwań przez „Stowarzyszenie Pamięci 1 Pułku Piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza” z Lubyczy Królewskiej. W skład zbioru wchodziły m.in.: fragment kamiennego topora związanego z kulturą ceramiki sznurowej (III tysiąclecie p.n.e.) oraz fragment fibuli związanej z kulturą wielbarską.
10. Zabytki pozyskane w trakcie poszukiwań z użyciem wykrywacza metali w okolicach miejscowości Śniatycze: masywną fibula wykonana z brązu związana z kulturą łużycką (ok. 1300 r. p.n.e. – 400 r. p.n.e), bijak od kiścienia wczesnośredniowiecznego oraz żelazny topór z okresu od XIII do XV w.
11. Zabytki pozyskane w trakcie poszukiwań z użyciem wykrywacza metali prowadzonych przez pana Jarosława Wróblewskiego na terenie Nadleśnictwa Tomaszów. Wśród znalezionych przedmiotów były związane z kulturą wielbarską fibula wykonana z brązu i szpila ozdobna oraz żelazny czekan wczesnośredniowieczny.
12. Żelazny topór/czekan pozyskany w trakcie poszukiwań prowadzonych przez Fundację Historyczną „Lubelszczyzna”. Według wielu badaczy ma liczne analogie w materiałach awarskich (lud żyjący we wczesnym średniowieczu na terenie dzisiejszych Węgier – red.), głównie z VII – VIII w.
13. żelazna ostroga pozyskana w trakcie poszukiwań prowadzonych przez Fundację Historyczną „Lubelszczyzna”. Przekazana do urzędu ostroga posiada kabłąk w kształcie litery V z silnie, łukowato wygiętymi ramionami. Biorąc pod uwagę ogólną charakterystykę ostrogi datować ją można wstępnie na XIV wiek.
14. Bulla papieska Benedykta XIV odnaleziona przez Stowarzyszenie Historyczno-Poszukiwawcze „Wolica” z Izbicy, na terenie Nadleśnictwa Chełm w gminie Siennica Różana. Bulla pochodzi z XVIII wieku.
15. Masywny żelazny topór znaleziony w trakcie prowadzenia poszukiwań z użyciem detektora metali przez panią Sylwię Siedlecką. Datowany na jest na od II poł. XIII – od poł. XV w.
16. Zabytki pozyskane z okolic miejscowości Niedrzwica Duża, w trakcie prowadzenia poszukiwań przez Stowarzyszenie Eksploracyjne „Odkrywcy Niedrzwicy”. Wśród nich znajdowały się m.in.: fragment kabłąka fibuli wykonanej z brązu. Kabłąk stanowi część kuszowatej zapinki z podwiniętą nóżką – datowanej na późny okres rzymski. Ponadto odnaleziono trzy ażurowe okucia datowane na XVI-XVII w. i dwa pierścienie datowane na okres od XV do XVII w.
17. Wśród materiałów odnalezionych przez Stowarzyszenie Eksploracyjne „Odkrywcy Niedrzwicy” znajdował się stempel wykonany z mosiądzu. Dzięki analizie przeprowadzonej przez dr hab. Andrzej Trzcińskiego wiemy, że inskrypcja na tłoku, w języku hebrajskim, brzmi: „Skromny Pinchas syn [pana] Szaula z lewitów”. Nie można wykluczyć, że stempel pochodzi z XVII lub początku XIX w.
18. Ikona w kształcie krzyża, wykonana ze stopu miedzi. Jej odkrycia dokonano podczas prowadzenia poszukiwań prowadzonych przez Stowarzyszenie Eksploracyjne „Odkrywcy Niedrzwicy”. Tego typu przedmioty związane są z prawosławnymi wspólnotami staroobrzędowców (starowierców). Egzemplarz datować można ogólnie na XVIII – XIX w.
19. Ikona podróżna wykonana ze stopu miedzi, pozyskana w trakcie poszukiwań prowadzonych przez Fundację Historyczną „Lubelszczyzna”. Określana jest jako ikona Bożego Narodzenia lub też Narodzenia Chrystusa. Można ją datować na okres: II połowa XIX – początek XX wieku.
20. Cztery guziki z herbem Trzywdar, którym pieczętował się hrabiowski ród Poletyłów, właścicieli Wojsławic od 1790 r. do 1923 r. Guziki znalezione zostały na terenie miejscowości Stadarnia i Wojsławice.