Przedstawienia związane z Bożym Narodzeniem należą do najstarszych i najczęstszych motywów w ikonografii chrześcijańskiej.
Boże Narodzenie to święta upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa. Na przestrzeni wieków wydarzenie to pokazywane było z wyjątkową maestrią.
– Renesans otworzył erę nowożytną w sztuce i ducha Bożego Narodzenia – przypomniała w rozmowie z Informacyjną Agencją Radiową autorka książki „Na tropie tajemnic dzieł sztuki”, Joanna Łenyk-Barszcz. – Pierwszym dziełem sztuki, które skrywa nieprawdopodobną zagadkę i to taką kosmiczną, jest fresk z kaplicy Scrovegnich w Padwie, namalowany przez Giotta. To jest początek XIV wieku. Giotto ukończył swoją pracę w 1305 roku. Cała kaplica została pokryta fascynującymi i bardzo nowatorskimi freskami, które w zasadzie otworzyły drzwi w sztuce dla renesansu.
Giotto di Bondone utożsamił też gwiazdę betlejemską z kometą, którą widział pięć lat wcześniej. W 1306 roku na fresku „Adoracja mędrców” w kaplicy Scrovegnich uwiecznił narodzenie Chrystusa właśnie z tą gwiazdą nad stajenką.
– Obliczenia wykazały, że była to Kometa Halleya – wskazała Joanna Łenyk-Barszcz. – Giotto zauważył najprawdopodobniej tę Kometę Halleya i zamiast konwencjonalnej formy, w jakiej przedstawiana jest gwiazda betlejemska, użył wizerunku prawdziwej komety, prawdziwego ciała niebieskiego. Ta gwiazda ma jądro kometarne, które jest otoczone pyłowo-gazową otoczką, która otacza kometę, a zakończona jest świecącym warkoczem, czyli wszystko dokładnie tak, jak obecnie w naukach astrofizycznych jest przedstawiane.
Fot. wikipedia.org / domena publiczna
– Mówiąc o zagadkach w sztuce, można przywołać renesansowe dzieło nieznanego autora z 1515 roku, przedstawiające konwencjonalną scenę Bożego Narodzenia z kondensacją czarnej chmury, wyobrażającej anioła – wskazała filozofka i pisarka. – Konwencjonalne przedstawienie Bożego Narodzenia – Matka Boska klęczy, adorując Dzieciątko, Pan Jezus podtrzymywany jest przez św. Jana. Mamy wołka, osiołka, które zawsze kojarzą się z Bożym Narodzeniem. Mamy też gdzieś w oddali Józefa. Ale uwagę wszystkich zwraca czarny obiekt na niebie. Należy pamiętać, że dla św. Tomasza aniołowie pochodzą z kondensacji chmur, dlatego pokazanie anioła jako chmury nie jest niczym wyjątkowym.
CZYTAJ: Towarzyszyły świętom Bożego Narodzenia. Dawne wróżby i przesądy
Artyści czerpali wiedzę z Ewangelii, znajdowali inspirację w apokryfach, używali bogatej symboliki, starając się nadać malowidłom teologiczne przesłanie.
Informacyjna Agencja Radiowa / RL / opr. WM
Fot. wikipedia.org / domena publiczna
