Szacuje się, że 2 miliony osób rocznie umiera na świecie z powodu infekcji bakteriami antybiotykoopornymi. Powodem tego zjawiska jest nadużywanie antybiotykoterapii. Dziś (18.11) obchodzony jest Dzień Wiedzy o Antybiotykach.
Antybiotyki nie działają na wirusy!
– Musimy pamiętać, że te leki nie działają na wirusy, tylko na bakterie – mówi specjalista mikrobiologii lekarskiej, konsultant ds. antybiotykoterapii USK Nr 4 w Lublinie, Jarosław Bakiera. – Musimy mieć świadomość, że antybiotyki działają tylko na bakterie, pierwotniaki oraz grzyby. Nie działają na wirusy. A w okresach jesienno-zimowych gros zakażeń, 90%, ma tło etiologiczne wirusowe. Lekarz musi na podstawie odpowiednich narzędzi oszacować, jakie jest ryzyko zakażenia bakteryjnego i czy ewentualnie nie jest to zakażenie wirusowe. Jeśli podamy antybiotyk w zakażeniach wirusowych, to on nam nie pomoże. Nie działa na gorączkę, katar, nie wrócimy szybciej do zdrowia, pracy czy nie pojedziemy szybciej na wakacje. Musimy mieć świadomość, że antybiotyki mają działania niepożądane. Jeśli damy go w nieuzasadnionych sytuacja, to on będzie nam szkodził, a nie pomagał.
CZYTAJ: Kolejne zabiegi z asystą robota w lubelskim szpitalu. Tym razem debiutują urolodzy
Bakterie wielolekooporne – jak powstają?
– W sytuacjach, kiedy chory ma silne objawy infekcji i lekarz nie może szybko wykryć, czy to jest wirus, czy bakteria, przepisuje antybiotyk na wszelki wypadek – mówi prof. Małgorzata Łobocka z Instytut Chemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk. – Jest jeszcze inna sprawa, mianowicie bardzo często infekcje wirusowe poprzedzają infekcję bakteryjną i często antybiotyki przepisywane są osłonowo, żeby nie dopuścić do takiej sytuacji. Jeśli jeden antybiotyk nie działa, stosujemy drugi, jeśli on nie działa, to stosujemy trzeci i tym sposobem możemy wyhodować bakterie wielolekooporne, które już niczym nie dają się leczyć.
Na czym polega terapie eksperymentalna?
– Dotyczy to przede wszystkim lecznictwa szpitalnego. Mamy szczepy oporne na wszystko i wtedy używamy tzw. terapii eksperymentalnej. Łączymy dwie, trzy grupy antybiotyków o najmniejszym wyniku lekooporności, czyli laboratorium mikrobiologiczne musi nam ten czynnik etiologiczny oznaczyć na podstawie odpowiednich stężeń. Na tej podstawie wiemy, jakie grupy antybiotyków możemy wybrać, aby nasza terapia była jeszcze skuteczna – dodaje Jarosław Bakiera.
– Jeśli mocno źle się czuje, a potrzebuje wrócić do zdrowia, to wolę antybiotyk. Słyszałam o złym wpływie antybiotyków na florę bakteryjną i organizm – mówią mieszkańcy Lublina.
CZYTAJ: Ognisko ptasiej grypy w Lubelskiem. Wojewoda wydał rozporządzenie
W jaki sposób zutylizować antybiotyki?
– Ważne jest, żebyśmy zwrócili uwagę, w jaki sposób utylizujemy antybiotyki – mówi prof. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska z Politechniki Śląskiej w Gliwicach. – Resztek antybiotyków czy też opakowań po lekach nie powinno się wyrzucać bezpośrednio do śmieci. Trzeba je w odpowiedni sposób składować, a następnie utylizować. Takie drobne ruchy, które możemy robić w naszym codziennym życiu, będą bardzo mocno wpływały na to, czy te antybiotyki, prędzej czy później, będą naszą tarczą i obroną, czy też zrobią nam kiedyś krzywdę.
Nie stosując się do zaleceń polityki antybiotykowej, antybiotyki w niedługim czasie przestaną działać
– Jeśli chodzi o antybiotyki, to są z nami około 100 lat. Jest to bardzo długi okres, na podstawie którego możemy wnioskować, jaki jest trend, jeśli chodzi o lekooporności. Niestety jeśli nie będziemy stosować się do pewnych zaleceń polityki antybiotykowej, to antybiotyki w niedługim czasie przestaną działać. Musimy mieć tego świadomość, odpowiednio szkolić lekarzy, aby te antybiotyki były używane tylko i wyłącznie, jeśli jest taka konieczność – zaznacza Jarosław Bakiera.
– Kiedyś było tak, że jak ktoś zachorował na chorobę bakteryjną, to bardzo często nie było dla niego ratunku i umierał. W momencie, kiedy antybiotyki przestają działać, mamy powrót do takiej samej sytuacji – zaznacza prof. Małgorzata Łobocka.
Polacy znajdują się na 5. miejscu w Europie pod względem użycia antybiotyków. W 2022 roku wykupiono w naszym kraju 45 milionów opakowań tych leków.
InYa / opr. AKos
Fot. pixabay.com