Lublin został Europejską Stolicą Kultury 2029. Wyniki konkursu ogłoszono w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Rywalami stolicy naszego regionu do tego tytułu były: Kołobrzeg, Bielsko-Biała i Katowice. Decyzję ogłosiła przewodnicząca panelu ekspertów Suvi Innilä podczas konferencji prasowej w Warszawie: – Mam zaszczyt ogłosić, że panel ekspertów rekomenduje Lublin do nominacji na Europejską Stolicę Kultury w roku 2029.
– Przed nami kilkuletni okres przygotowań i pracy nad przełożeniem idei zawartych w naszej aplikacji na konkretne działania – mówi prezydent Lublina Krzysztof Żuk. – Dziękuję wszystkim zaangażowanym środowiskom za wspólną pracę i wkład w ten wielki sukces. Udowodniliśmy po raz kolejny, że lubelska kultura i ludzie ją tworzący mają ogromny potencjał – dodał prezydent Żuk.
Finałowa aplikacja Lublina o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029 to 100-stronicowa księga planów programowych, organizacyjnych, finansowych i wyobrażeń o mieście. Została stworzona wspólnie z mieszkańcami, artystami, społecznikami, animatorami oraz aktywistami.
– To wielka szansa dla miasta. Mieszkańcy złożyli ponad 3 tysiące pomysłów na inicjatywy podczas obchodów Europejskiej Stolicy Kultury – mówiła Radiu Lublin rzeczniczka prezydenta Lublina Katarzyna Duma. – Były wśród nich: lot balonem w urodziny miasta, koncert wielkiej gwiazdy w mieście czy więcej edukacji kulturalnej w szkołach. To właśnie pomysły i marzenia mieszkańców stały się dla nas inspiracją do napisania finałowej aplikacji.
Wcześniej spośród polskich miast Europejską Stolica Kultury był w 2000 r. Kraków, a w 2016 r. – Wrocław.
Zgodnie z obecnym systemem wyłaniania Europejskich Stolic Kultury proces wyboru obejmuje dwa etapy: wybór wstępny, w wyniku, którego sporządzana jest krótka lista miast kandydujących, oraz wybór ostateczny, który dokonywany jest około dziewięć miesięcy później. W dalszej kolejności zainteresowane państwo członkowskie oficjalnie wyznacza wybrane miasto.
Wnioski rozpatrywane są przez zespół niezależnych ekspertów. Dwoje spośród nich wyznaczają właściwe władze krajowe, dziesięcioro mianują natomiast instytucje i organy Unii Europejskiej (Parlament Europejski, Rada, Komisja oraz Komitet Regionów).
Zdobycie tytułu wiąże się z wieloma pozytywnymi zmianami, przynoszącymi korzyści nie tylko kulturalne, ale także gospodarcze i społeczne. To setki wydarzeń przyciągających tysiące turystów, promocja w Polsce i na całym świecie. To również zwiększona szansa na pozyskiwanie funduszy europejskich, które trafią na rozwój infrastruktury.
Konkurs odbywał się dwuetapowo. Wszystkie startujące w nim miasta składały swoje pierwsze aplikacje do 15 września 2023 roku. Po ocenie komisji międzynarodowych ekspertów, wybrana została krótka lista finałowa miast, które przeszły do drugiego etapu konkursu. Wśród nich znalazły się Lublin, Bielsko-Biała, Katowice i Kołobrzeg.
O wyborze Europejskiej Stolicy Kultury 2029 komisja zdecydowała na podstawie oceny aplikacji finałowych, zawierających pełne opisy propozycji programowych, propozycji programowych, a także bezpośredniej prezentacji miast z krótkiej listy.
Konkurs na Europejską Stolicę Kultury zrodził się 40 lat temu w Grecji. Coroczne obchody ESK w kolejnych europejskich miastach służą wzmocnieniu integracji Unii Europejskiej oraz prezentacji dorobku kulturowego poszczególnych krajów należących do wspólnoty. Każda Europejska Stolica Kultury przygotowuje roczny program obchodów ukazujący potencjał kulturotwórczy miasta, regionu, kraju oraz jego międzynarodowe i europejskie konteksty. Do tej pory tytuł uzyskało ponad 60 miast.
RL / opr. ToMa
Fot. Mirosław Kasprzak / Maciej Rukasz / Urząd Miasta Lublin