Grypa jest ostrą wirusową chorobą zakaźną, której głównym obszarem działania jest układ oddechowy. W sezonie każdego dnia na grypę oraz choroby grypopochodne choruje w Polsce kilkadziesiąt tysięcy osób. Choć przeważnie nie ma ona konsekwencji śmiertelnych, zdarza się, że prowadzi do zgonu lub pobytu w szpitalu. Warto mieć również na względzie, że nawet gdy grypa nie jest umieszczana w akcie zgonu jako jego przyczyna, wiele śmiertelnych przypadków jest efektem powikłań. Grypie można natomiast skutecznie zapobiegać poprzez szczepienia. Zmniejszają one ryzyko zachorowania i zapobiegają rozwojowi groźnych powikłań. Co warto wiedzieć na temat szczepionek na grypę?
1. Kilka słów o grypie
2. Dostępność szczepionek na grypę
3. Dlaczego warto zaszczepić się na grypę?
Co ważne, nie istnieje żaden odgórnie określony termin, w którym warto przeprowadzić szczepienie na grypę. Specjaliści natomiast sugerują, aby zrobić to – zwłaszcza w przypadku osób z grup podwyższonego ryzyka – przed sezonem grypowym. W Polsce szczyt zachorowań przypada pomiędzy styczniem i marcem, jednak na szczepienie nie jest za późno nawet w lutym czy marcu.
Kilka słów o grypie
Jak wspomnieliśmy już na początku, grypa jest ostrą wirusową chorobą układu oddechowego. Wyróżnia się dużym zasięgiem geograficznym, występuje na całym świecie, zaś w okresie jesienno-zimowym zdarzają się jej epidemie. W Polsce wzmożoną zachorowalność obserwuje się od późnej jesieni aż do wczesnej wiosny. Grypa różni się od zwykłego przeziębienia, przede wszystkim ze względu na znacznie cięższy przebieg i potencjalnie poważne powikłania.
Jakie są najważniejsze objawy grypy? Zaliczamy do nich przede wszystkim:
- gorączka – temperatura ciała może przekroczyć 38°C,
- bóle mięśniowe i stawowe,
- zmęczenie i osłabienie – uczucie ogólnego zmęczenia może utrzymywać się przez kilka tygodni.
- ból głowy,
- katar i kaszel – Grypa może powodować suchy kaszel oraz katar,
- ból gardła – często występujący ból gardła może utrudniać przełykanie,
- dreszcze – częste odczucie zimna i dreszczy.
Grypa jest wywoływana przez trzy typy wirusów: typ A, typ B i typ C. Czym różnią się one między sobą? Badania pokazują, że większość przypadków grypy jest wynikiem zakażenia wirusami typu A i B. Zakażenie wirusem typu C ma łagodny przebieg i rzadko prowadzi do epidemii. Wirus typu A charakteryzuje się ciągłymi mutacjami, co wymusza coroczne aktualizacje składu szczepionek przeciwko grypie. Natomiast wirus typu B jest bardziej stabilny i mniej zmienny. Ważnym aspektem dotyczącym wirusa typu B jest to, że dzieli się on na dwa podtypy – Victoria i Yamagata. Te dwa podtypy często odpowiadały za znaczną część zachorowań w kilku ostatnich sezonach grypowych.
Dostępność szczepionek na grypę
W Polsce szczepionki przeciwko grypie można uzyskać:
- z refundacją (zawsze wymagana jest recepta od lekarza),
- odpłatnie (recepta od farmaceuty),
- bezpłatnie w ramach programów szczepień organizowanych przez niektóre samorządy dla seniorów i/lub dzieci.
Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje zarówno kwalifikację do szczepienia, jak i samo podanie szczepionki. Szczepienia poleca się każdemu, natomiast są one rekomendowane zwłaszcza w grupie ryzyka. W takiej grupie znajdują się dzieci poniżej 5. roku życia i seniorzy powyżej 65. roku życia, kobiety w ciąży oraz osoby zmagające się z przewlekłymi chorobami, na przykład niedoborami odporności, cukrzycą, chorobami serca, płuc. Choć szczepienie nie daje 100% gwarancji ochrony przed zachorowaniem, wyraźnie ogranicza to ryzyko. Po podaniu preparatu odporność rozwija się przez ok. 2 – 3 tygodnie, a potem utrzymuje od pół do roku.
Dlaczego warto zaszczepić się na grypę?
Czy szczepienie na grypę jest dobrym pomysłem? Oczywiście, że tak i istnieje ku temu kilka powodów.
Grypą można zarazić się od osób, które wyglądają na zdrowe. Wystarczy zwykły kontakt z osobą chorą lub korzystanie z tych samych przedmiotów. Często nie da się uniknąć kontaktu z wirusem, dlatego warto wykorzystać szczepienia jako dodatkowe zabezpieczenie.
- Szczepienie zwiększa odporność na wirusy grypy
Co roku skład szczepionki przeciwko grypie jest modyfikowany. Firmy farmaceutyczne, które produkują szczepionki, opracowują ich skład zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Zmiany te mają na celu lepszą ochronę przed zachorowaniem, bazując na zebranych danych i przewidywanych mutacjach wirusów grypy w danym sezonie.
- Szczepienie na grypę to oszczędność
Choroba zazwyczaj wiąże się z koniecznością zakupu leków przepisanych przez lekarza, co może być kosztowne, szczególnie gdy dojdzie do powikłań, które mogą wymagać dodatkowej rehabilitacji.
- Zachowanie ulubionych aktywności dzięki szczepieniom
Jesienią wiele osób musi zrezygnować z ulubionych aktywności fizycznych, takich jak jazda na rowerze, bieganie czy basen, z powodu częstych infekcji. Zachorowanie na grypę wyklucza nas z aktywności, a powrót do zdrowia może trwać długo. Szczepienie pozwala uniknąć rezygnacji z uprawiania sportu w sezonie wzmożonych zachorowań.
- Szczepienie zmniejsza ryzyko powikłań pogrypowych
Grypa może prowadzić do poważnych powikłań, w tym nawet do śmierci, zwłaszcza w przypadku chorób sercowo-naczyniowych. W sezonie grypowym obserwuje się wzrost liczby zgonów spowodowanych powikłaniami pogrypowymi. W Polsce od początku 2018 r. ponad 4 mln osób zachorowało na grypę lub choroby grypopodobne.
Jak można się domyślić, powikłania grypy, wyłączenie z codziennych aktywności, długi okres rekonwalescencji, koszty leczenia oraz obniżone wynagrodzenie za czas zwolnienia lekarskiego są znacznie wyższe niż koszt szczepionki. Dodatkowo, szczepiąc się, zmniejszamy ryzyko zarażenia naszych bliskich. Podsumowując, szczepienie przeciwko grypie to rozsądny wybór, który pomaga chronić zdrowie nasze i naszych bliskich, pozwalając uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych i finansowych.
Artykuł sponsorowany