O bezpieczeństwie energetycznym czy nowoczesnych technologiach rozmawiają podczas IV Samorządowego Kongresu Trójmorza w Lublinie eksperci z blisko 20 państw. W dwudniowym spotkaniu bierze udział blisko 900 gości między innymi z Ukrainy, Hiszpanii, Chorwacji czy Litwy.
Cenna inicjatywa
Cyfryzacja, infrastruktura transportowa czy sztuczna inteligencja – to główne tematy, które zdominowały tegoroczny Samorządowy Kongres Trójmorza w Lublinie. Sporo czasu poświęcono również bezpieczeństwu energetycznemu. Podczas jednego z paneli dyskusyjnych prezes Dolnośląskiego Instytutu Studiów Energetycznych Remigiusz Nowakowski zwrócił uwagę na to, że Trójmorze w dobie wojny w Ukrainie to bardzo cenna inicjatywa.
– Odcięcie dostaw surowców energetycznych do Europy, w dużej mierze uzależnienie się Niemiec od współpracy z Rosją – to wszystko stworzyło duży pakiet zagrożeń – wskazuje prezes Nowakowski. – Kraje Trójmorza, współpracując w tej linii północ – południe, są w stanie dać skuteczny odpór tego typu zagrożeniom. Dlatego połączenie sił, doświadczenia, budowa wspólnej infrastruktury, chociażby połączeń transgranicznych między Polską i Litwą, jest bardzo ważna. Chodzi o to, żebyśmy stali się takim hubem energetycznym, gdzie możemy wspólnie wspierać się w dostawie chociażby gazu.
Odchodzi się od produkcji energii z węgla
Paneliści zwrócili też uwagę na to, że w Polsce czy w wielu innych krajach Unii Europejskiej odchodzi się od produkcji energii z węgla. Wśród nich jest m.in. wiceprezes zarządu Agencji Rynku Energii Andrzej Bondyra.
– Gdyby miała miejsce taka sytuacja, że byłby ograniczony dostęp do tych surowców energetycznych, to mogłoby to spowodować znaczący wzrost cen, a to mogłoby się przełożyć na znaczący wzrost cen energii – zaznacza wiceprezes Bondyra. – Dlatego też jest to kolejny czynnik, który przemawia za procesem dekarbonizacji gospodarki i za wzrostem produkcji energii ze źródeł odnawialnych, bo tutaj i Polska, i Europa uniezależniają się od importu paliw z zewnątrz, w tym z Rosji.
CZYTAJ: Trzy uczelnie przystąpiły do Sieci Uniwersytetów Trójmorza
Ataki hakerskie to jedno z głównych zagrożeń
Jednym z głównych zagrożeń w kontekście bezpieczeństwa energetycznego są obecnie ataki hakerskie, ale nie tylko – mówi prezes Nowakowski.
– Są dwie warstwy: z jednej strony ataki fizyczne, takie jak dzisiaj dzieją się w Ukrainie, na elektrownie atomowe czy na sieci elektroenergetyczne, ale też ataki w tzw. cyberprzestrzeni czy próba prowadzenia wojny hybrydowej w oparciu o destabilizację działania systemów energetycznych – tłumaczy prezes Nowakowski. – Na obie te grupy zagrożeń Polska jest narażona. Jeśli chodzi o kwestię ataków fizycznych, to na szczęście na terytorium Polski nie ma żadnych działań wojennych, ale jednak musimy przygotować się na przyszłość i dywersyfikować naszą infrastrukturę. Z drugiej strony musimy stawiać na technologie, które będą nas bronić przed cyberatakami, dlatego tak ważne jest zastosowanie przede wszystkim tych najnowocześniejszych systemów.
W tym m.in. sztucznej inteligencji, która w obronie np. infrastruktury krytycznej może okazać się bezcenna – o czym mówi prezes zarządu Związku Cyfrowa Polska Michał Kanownik.
– Możemy podać przykłady choćby zza naszej wschodniej granicy, z Ukrainy, która dzisiaj na bazie wojny w sposób najbardziej efektywny pokazuje, że technologia może być wykorzystana w kwestiach militarnych – do przewidywania ataków wroga i przygotowania odpowiednich linie obrony – wskazuje prezes Kanownik. – Właśnie technologia pomaga armii ukraińskiej przewidywać ruchy Rosjan, żeby przygotować się na kolejne ataki. Jeśli chodzi o cyberbezpieczeństwo, to jest technologia, która może pomóc symulować ataki cybernetyczne, żeby odpowiednio przygotować się i zatkać luki, które są w systemach bezpieczeństwa.
CZYTAJ: „Ma zbliżyć nasze kraje do siebie i przynieść dobre owoce”. IV Kongres Trójmorza w Lublinie
Integracja samorządów
A inicjatywa Trójmorza jest dobrą okazją do tego typu rozmów i zacieśniania współpracy również w zakresie bezpieczeństwa energetycznego – mówi prezes Instytutu Myśli Schumana, prof. Zbigniew Krysiak.
– W tej chwili trzeba zejść z tych bardzo ogólnych celów politycznych, ideowych do budowania – jak ja to nazywam – wspólnoty narodów Trójmorza w takim duchu Schumana. Tutaj też idea od strony tego partnerstwa, solidaryzmu społeczno-gospodarczego jest bardzo ważna – zaznacza profesor. – Unia Europejska jest w tej chwili w rozsypce, dlatego że zapomina się o tym wymiarze wspólnotowym. Dlatego wydaje mi się, że ta inicjatywa jest chyba jedyną w całej Europie, która buduje integrację samorządów.
Obrazy w ramach Samorządowego Kongresu Trójmorza w Lublinie potrwają do jutra.
IV Samorządowy Kongres Trójmorza odbywa się w Lubelskim Centrum Konferencyjnym. Jutro paneliści będą rozmawiać o współpracy państw Trójmorza oraz o przyszłości tej inicjatywy. Udział w spotkaniu zapowiedział Prezydent RP Andrzej Duda.
MaTo / opr. WM
Fot. Piotr Michalski