Dziś (01.05) przypada Międzynarodowe Święto Pracy, popularnie nazywane 1 Maja. Z tej okazji przedstawiciele partii i stowarzyszeń lewicowych – m.in Nowej Lewicy – złożą w Lublinie kwiaty na grobach działaczy związanych z walką o prawa ludzi pracy.
Wiązanki zostaną złożone na grobach księdza Piotra Ściegiennego, Władysława Kunickiego i Izabeli Sierakowskiej oraz prof. Wiesława Skrzydły – pochowanych na cmentarzu przy ulicy Lipowej. Kwiaty zostaną także złożone na płycie grobu Nieznanego Żołnierza, przeniesionej z placu Litewskiego na cmentarz przy ulicy Białej. Początek uroczystości o godzinie 11.00.
CZYTAJ: Drugie w tym roku. Trojaczki w lubelskim szpitalu [ZDJĘCIA]
Historia Święta Pracy
Data upamiętnia protesty robotników z Chicago w 1886 roku, którzy domagali się wprowadzenia 8-godzinnego dnia pracy i wyższych wynagrodzeń.
Wielotysięczne manifestacje, w których uczestniczyli także emigranci z Polski, były tłumione przez policję. Liczni robotnicy ponieśli śmierć, inni zostali postrzeleni, wielu pobito, zapadły wyroki więzienia. Trzy lata później obradująca w Paryżu Druga Międzynarodówka, zrzeszająca partie i organizacje socjalistyczne, uczciła pamięć ofiar demonstracji robotniczych, uchwalając dzień 1 maja Międzynarodowym Świętem Pracy.
Na ziemiach polskich 1 Maja jest obchodzony od 1890 roku. Szczególnie burzliwy przebieg miały demonstracje podczas rewolucji w 1905 roku, kiedy ich uczestnicy starli się z carską policją.
Od 1950 roku 1 Maja jest świętem państwowym. W okresie PRL jego obchody były jednymi z ważniejszych uroczystości, obok 22 lipca i rocznicy rewolucji październikowej. W tym dniu, zwanym także Świętem Klasy Robotniczej, organizowano wielotysięczne pochody, wiece i zgromadzenia, na których obecność była często obowiązkowa.
Wiwatujących pozdrawiali z trybun najwyżsi działacze partyjni. Przebieg uroczystości był starannie reżyserowany, ustalano też treść haseł na transparentach i zatwierdzano projekty dekoracji. W szkołach i fabrykach organizowano „próby generalne”, podczas których manifestanci uczyli się skandowania haseł, ćwiczyli noszenie dekoracji i maszerowanie w równych odstępach.
W latach 80. solidarnościowa opozycja organizowała niezależne od władz pochody i demonstracje. Kilka razy przekształciły się one w starcia z milicją i ZOMO. Manifestanci byli zatrzymywani i stawiani przed kolegiami do spraw wykroczeń. Po upadku komunizmu święto straciło na znaczeniu.
W 1958 roku amerykański prezydent Dwight Eisenhower ogłosił, że 1 maja w USA obchodzony będzie Law Day, czyli święto prawa, a decyzję tę uzasadnił tym, że Sowieci i komuniści z państw satelickich ZSRR zawłaszczyli sobie Międzynarodowe Święto pracy. W Stanach Zjednoczonych święto pracy jest obchodzone w pierwszy poniedziałek września.
Wspomnienie św. Józefa – rzemieślnika
Od 1955 roku 1 maja w Kościele katolickim jest świętem Józefa Rzemieślnika. Ustanowił je papież Pius XII, nadając religijny wymiar laickiemu świętu. W tym dniu Kościół w sposób szczególny pragnie zwrócić uwagę na pracę ludzką, zarówno w aspekcie wartości chrześcijańskich, jak i społecznych, ogólnoludzkich i narodowych.
Sobór Watykański II w konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym “Gauduim et spes” (“Radość i nadzieja”) podkreśla, że “człowiek jest podmiotem oraz głównym wykonawcą pracy i w świetle tej prawdy można dobrze pojąć zasadniczy związek istniejący pomiędzy osobą, pracą i społeczeństwem”. Ludzka działalność – przypomina Sobór Watykański II – “pochodzi od człowieka i jest ukierunkowana na człowieka”. “Zgodnie z planem i wolą Bożą powinna ona służyć rzeczywistemu dobru ludzkości i pozwalać człowiekowi, jako jednostce i jako członkowi społeczności, na rozwijanie i wypełnianie jego integralnego powołania”.
Papież Jan Paweł II w encyklice “Laborem exercens” podkreślił, że “aby wypełnić to zadanie, trzeba pogłębiać «rzetelną duchowość ludzkiej pracy», mocno zakorzenioną w «Ewangelii pracy», a wierzący są powołani do głoszenia i świadczenia o chrześcijańskim znaczeniu pracy pośród swych rozlicznych zajęć”. W encyklice tej Jan Paweł II analizował problematykę pracy we współczesnym świecie. Rozwijał ideę pierwszeństwa osoby ludzkiej wobec rzeczy i samej pracy, która powinna być środkiem utrzymania i pomnażania dobrobytu kraju oraz samorealizacji człowieka. Papież pisał też o uprawnieniach pracowników i o roli związków zawodowych.
TSpi / IAR / PAP / opr. ToMa
Fot. archiwum
