“Polska musi uczestniczyć w organizacjach i koalicjach zdolnych nakładać sankcje na państwa pokojowi zagrażające”
Szef MSZ Zbigniew Rau przedstawiając w Sejmie informację o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2023 roku podkreślił, że Polska musi aktywnie kształtować taki system bezpieczeństwa międzynarodowego, gdzie napaść zbrojna jednego państwa na drugie będzie coraz mniej prawdopodobna. Minister zaznaczył, że zapobieganie agresji musi zawsze mieć swój finansowy komponent, oznaczający że potencjalny agresor ma świadomość strat, jakie niesie jego postawa. Dlatego, jak mówił minister Rau, Polska musi uczestniczyć w organizacjach i koalicjach zdolnych nakładać sankcje na państwa pokojowi zagrażające.
CZYTAJ: Wojewoda lubelski: kontrole importu zboża technicznego z Ukrainy wykazały nieprawidłowości
Szef MSZ podkreślił, że Polska ma antyimperialną tradycję i zgodnie z nią dąży do demokratyzacji polityki międzynarodowej. Minister podkreślił, że te tradycje łączą narody Europy Środkowej. – Dlatego uważamy się za epicentrum ważnych, współczesnych wartości, które bronią Europy przed tendencjami hegemonistycznymi – mówił minister. Dodał, że Polska nie będzie akceptować dzielenia państw na takie, które mają prawo do pełnego i swobodnego podejmowania decyzji o swojej przyszłości i takie, które są jego pozbawione.
“Ukraina i Europa płaci straszną cenę za niedostosowanie się do ostrzeżeń prezydenta Lecha Kaczyńskiego przed agresywną polityką Rosji”
Zbigniew Rau podkreślił, że dziś Ukraina i Europa płaci straszną cenę za niedostosowanie się do ostrzeżeń prezydenta Lecha Kaczyńskiego przed agresywną polityką Rosji. Minister mówił, że źródłem tych ostrzeżeń były nasze środkowoeuropejskie doświadczenia z imperializmem i są istotą naszego bezpieczeństwa, pozwalając dostrzec zagrożenia wcześniej niż inni. Minister mówił, że na miesiące przed agresją Rosji na Ukrainę, polska dyplomacja czyniła starania, by do niej nie dopuścić. Nasza polityka zagraniczna zmierzała do osiągnięcia dwóch celów – do mobilizacji społeczności międzynarodowej do zdecydowanej reakcji w obliczu ponownej rosyjskiej agresji i do przekonania Rosji, by zrezygnowała ze swoich planów. Minister Rau przypomniał swoją wizytę w Moskwie w lutym 2022 roku, gdzie występował w roli przewodniczącego OBWE. Dodał, że wtedy otrzymał zapewnienia, że Rosja nie ma intencji walki.
“Polska w polityce europejskiej dąży i dążyć będzie do działań opartych na porozumieniu między wszystkimi członkami Unii”
Minister podkreślił, że integracja europejska jest najpełniejszym wyrazem aspiracji społeczeństw europejskich na rzecz dobra wspólnego wszystkich Europejczyków. Minister mówił, że jest to też stanowisko większości Polaków i co za tym idzie każdego polskiego rządu. Zaznaczył, że Unia Europejska działa w granicach powierzonych jej kompetencji i jest instrumentem, w ramach którego jej członkowie realizują swoje i wspólne cele. Zbigniew Rau dodał, że Polska w polityce europejskiej dąży i dążyć będzie do działań opartych na porozumieniu między wszystkimi członkami Unii, a nie na porozumieniach między największymi, a “tym bardziej dyktatu najpotężniejszego państwa członkowskiego”. Dodał, że Polska dąży i dążyć będzie, by instytucje UE nie naruszały różnorodności państw członkowskich i ich konstytucyjnej tożsamości.
Warszawa będzie przekonywać Budapeszt do zmiany stanowiska
Szef MSZ podkreślił, że Polska ubolewa nad postawą Węgier wobec agresji Rosji na Ukrainę. Minister mówił, że Warszawa będzie przekonywać Budapeszt do zmiany stanowiska, by w pełni wykorzystać potencjał naszych relacji.
“Bez USA wolność narodów europejskich byłaby zagrożona”
Szef MSZ podkreślił, że agresja Rosji na Ukrainę pokazała, iż bez USA wolność narodów europejskich byłaby zagrożona. Minister wyraził wdzięczność prezydentowi USA J. Bidenowi za wsparcie udzielane Ukrainie. Dodał, że nigdy wcześniej USA nie zaangażowało się na taką skalę w obronę wolności w naszej części kontynentu europejskiego. Minister mówił, że wkrótce w Polsce gotowość operacyjną osiągnie amerykańska baza obrony przeciwrakietowej w Redzikowie. W Polsce powstanie stałe dowództwo V Korpusu Armii USA. Polska będzie dążyć do stałej obecności wojsk USA na naszym terytorium. – dodał.
Wielka Brytania pozostaje dla Polski jednym z najbliższych partnerów
Podkreślił, że Wielka Brytania pozostaje dla Polski jednym z najbliższych partnerów. Londyn stale potwierdza swoją rolę w obronie wschodniej flanki NATO. Minister przypomniał, że Wielka Brytania najszybciej zareagowała na hybrydowy atak na polską granicę z Białorusi, udzielając Polsce wsparcia.
Minister Rau podkreślił, że od początku agresji Rosji na Ukrainę, Wielka Brytania obok Polski są głównymi europejskimi dostarczycielami pomocy dla Kijowa. Minister zapewnił, że Polska będzie pogłębiać współpracę z Wielką Brytanią i Ukrainą w ramach wspólnego formatu.
CZYTAJ: Premier Mateusz Morawiecki odwiedzi Chełm. Będzie gościem Kongresu Małych i Średnich Miast
Polska jest wiarygodnym członkiem i partnerem w NATO
Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau powiedział, że Polska jest wiarygodnym członkiem i partnerem w NATO. Przedstawiając w Sejmie założenia polskiej polityki zagranicznej, szef MSZ podkreślał, że od ponad 70 lat Pakt Północnoatlantycki stanowi najbardziej efektywny instrument obrony pokoju w Europie. Mówił też o niedawnym rozszerzeniu NATO o Finlandię i Szwecję.
Zaznaczył, że w przypadku Szwecji ten proces jeszcze trwa. Dodał, że “Polska dokłada starań, aby skłonić sojuszników – Turcję i Węgry, by ratyfikowały umowy o przystąpieniu Szwecji do NATO bez zbędnej zwłoki”.
Zbigniew Rau mówił też, że NATO jest kluczowym forum naszej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią i Francją – czyli sojusznikami dysponującymi bronią jądrową. Dodał, że kraje te ponoszą odpowiedzialność za utrzymanie pokoju, wynikającego z ich przywileju stałego członkostwa w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.
Minister mówił też, że nasze położenie geograficzne powoduje, iż musimy w ramach sojuszu zakładać udzielenie pomocy naszym sąsiadom. – Musimy też stale zwiększać nasz potencjał obronny i utrzymywać go na odpowiednio wysokim poziomie – podkreślał. Szef polskiej dyplomacji podkreślił też, że nasz kraj w NATO jest wiarygodnym sojusznikiem, który widzi potrzebę umacniania relacji transatlantyckich. Zapowiedział też, że Polska nadal będzie zwiększać wydatki na obronność oraz uczestniczyć w misjach i operacjach NATO.
Zbigniew Rau przypomniał, że Polska przeforsowała zmianę strategii NATO, która zakłada brak zgody na czasowe oddanie przeciwnikowi terytorium i na zdolność sojuszu na odpowiedź na agresję od pierwszego dnia. Dodał, że przed lipcowym szczytem NATO w Wilnie chcemy zatwierdzić nowy model sił Sojuszu, który zapewni zdolność do obrony terytorium NATO od pierwszego dnia agresji.
“Dług Niemiec wobec Polski, wynikający z agresji i okupacji w czasie II wojny światowej, wciąż jest nieuregulowany”
Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau powiedział, że Polska będzie dążyć do rozwiązania problemu zadośćuczynienia od Niemiec za straty powstałe w skutek II wojny światowej.
Minister podkreślił, że dług Niemiec wobec Polski, wynikający z agresji i okupacji w czasie II wojny światowej, wciąż jest nieuregulowany. Dodał, że w październiku zeszłego roku Polska wystąpiła do rządu Niemiec o podjęcie rozmów w sprawie traktatowego uregulowania sprawy odpowiedzialności za krzywdy i szkody, wyrządzone Polsce i jej obywatelom przez Niemcy wskutek rozpętania II wojny światowej. Niemiecki rząd odpowiedział w styczniu, że nie jest zainteresowany rozmowami na ten temat, gdyż uważa sprawę zadośćuczynienia za zamkniętą i uregulowaną. Zatem istnieje między Polską a Niemcami różnica zdań w tej sprawie. Problem istnieje i będziemy dążyć do jego rozwiązania – oświadczył minister Rau.
Dodał, że Polska będzie przekonywać niemieckich partnerów, iż rozwiązanie tego problemu leży nie tylko w interesie obu państw, ale też w uniwersalnym interesie społeczności międzynarodowej. Celem polskiego rządu jest bowiem stworzenie systemu, w którym wszczynanie wojen będzie nieopłacalne, a agresor zawsze musi wypłacić odszkodowanie za wyrządzone krzywdy. – Tego będziemy domagać się od Rosji wobec Ukrainy. To jest konieczne w relacjach między Niemcami a Polską – oświadczył minister Zbigniew Rau.
“Bezpieczna Ukraina jest polską racją stanu”
Minister powiedział, że Polska będzie zabiegać o odzyskanie przez Ukrainę uznanych międzynarodowo granic i o integrację Kijowa ze strukturami zachodnimi. Minister podkreślił, że bezpieczna Ukraina jest polską racją stanu. Dodał, że pragniemy, by Ukraina była czymś więcej niż dobrym sąsiadem i partnerem w UE.
Mówił, że celem jest wyeliminowanie potencjału do poważniejszych tarć w kwestiach historii i sytuacji obywateli identyfikujących się jako Polacy. Polacy i Ukraińcy powinni czuć się jak u siebie w domu nie tylko u siebie, lecz także w drugim kraju.
“Polacy i Ukraińcy stoją dziś przed wielką szansą odbudowy wspólnoty polsko-ukraińskiej” – dodał. “W obliczu rosyjskiego imperializmu republikańska tradycja Rzeczpospolitej jest dziś atrakcyjna dla wszystkich związanych z nią narodów – Ukraińców, Polaków, Litwinów i Białorusinów” – mówił. Dodał, że jest to fundament przyszłej współpracy politycznej. “W XXI wieku wspólnota Polski i Ukrainy powinna przejawiać się jako współpraca bliskich sobie narodów zamieszkujących dwa suwerenne państwa” – podsumował szef MSZ.
“Dzisiejsza Rosja musi ponieść strategiczną klęskę”
Zbigniew Rau podkreślił, że Polska będzie zwalczać “przedwczesne propozycje odbudowywania mostów z Rosją”. Zaznaczył, że polski rząd trwa na stanowisku, że tak długo, jak Rosja nie wycofa się z granic Ukrainy – czyli także z Półwyspu Krymskiego – pozostanie poza wspólnotą międzynarodową.
Minister mówił, że agresywna polityka Moskwy jest największym zagrożeniem dla bezpieczeństwa Europy, a niezmiennym celem polskiej polityki zagranicznej jest powstrzymywanie imperialnych zapędów Rosji.
Minister tłumaczył, że Polska nie myśli o Rosji jako o kraju skazanym raz na zawsze na despotyzm i rolę międzynarodowego pariasa. Podkreślił, że dzisiejsza Rosja musi ponieść strategiczną klęskę – zarówno na froncie, jak i poprzez koszty sankcji. Zbigniew Rau mówił, że Rosja może stać się normalnym państwem demokratycznym, “Rosją Andrieja Sacharowa, Politkowskiej, Memoriału”. – Z taką Rosją chcielibyśmy współpracować, ale takiej Rosji nie ma – mówił minister.
Minister spraw zagranicznych podtrzymał poparcie dla proeuropejskich aspiracji krajów Europy Wschodniej i Bałkanów Zachodnich. Przypomniał, że niedawno przyznano status kandydata do Unii Europejskiej Bośni i Hercegowinie. Wyraził też zadowolenie z rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z Albanią i Macedonią Północną oraz z decyzji dotyczącej zniesienia wiz dla obywateli Kosowa.
Minister Rau dodał, że Polska zauważa szkodliwe działania Rosji w państwach regionu Bałkanów Zachodnich. Powiedział, że “celem tych działań jest powstrzymanie pozytywnych działań transformacyjnych jak najdalej od swoich granic, także poprzez wzniecanie sporów i dezinformacji”.
W wystąpieniu, któremu przysłuchiwali sie prezydent Andrzej Duda oraz akredytowani w Polsce dyplomaci, minister Rau mówił między innymi o polityce wschodniej, w tym o Rosji, Ukrainie i Białorusi oraz o relacjach z Niemcami i Unią Europejską.
PAP / RL / opr. AKos
Fot. PAP/Leszek Szymański