środa, 31 maja 2023
°c
Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
Polskie Radio Lublin
  • WIADOMOŚCI
    • BIAŁA PODLASKA
    • CHEŁM
    • LUBARTÓW
    • LUBLIN
    • PUŁAWY
    • ZAMOŚĆ
    • KRAJ I ŚWIAT
  • W RADIU
    • KULTURA
    • MUZYKA
    • PUBLICYSTYKA
    • REPORTAŻ
    • SPORT
    • POGODA
  • KONCERTY
  • GALERIE
  • PODCASTY
  • PATRONATY
    • KALENDARIUM
    • WNIOSEK O PATRONAT
  • AUDYCJE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • LUDZIE RADIA
    • HISTORIA RADIA
    • STUDIO LUBLIN
    • STUDIO IM. BUDKI SUFLERA
    • REKLAMA
    • REGULAMINY i RODO
    • BIP
    • KONTAKT
SŁUCHAJ
Polskie Radio Lublin
  • WIADOMOŚCI
    • BIAŁA PODLASKA
    • CHEŁM
    • LUBARTÓW
    • LUBLIN
    • PUŁAWY
    • ZAMOŚĆ
    • KRAJ I ŚWIAT
  • W RADIU
    • KULTURA
    • MUZYKA
    • PUBLICYSTYKA
    • REPORTAŻ
    • SPORT
    • POGODA
  • KONCERTY
  • GALERIE
  • PODCASTY
  • PATRONATY
    • KALENDARIUM
    • WNIOSEK O PATRONAT
  • AUDYCJE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • LUDZIE RADIA
    • HISTORIA RADIA
    • STUDIO LUBLIN
    • STUDIO IM. BUDKI SUFLERA
    • REKLAMA
    • REGULAMINY i RODO
    • BIP
    • KONTAKT
Polskie Radio Lublin
Strona Główna Wiadomości Lublin

„Zęby na kauczuku najlepszym systemem amerykańskim”. Wyjątkowe kalendarze w Lublinie

22 marca 2023 / 21:58
A A
9dn ph5 wic 2023 03 22 215845
Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterKod QR

Ciekawą wystawę XIX-wiecznych polskich kalendarzy można oglądać w Muzeum UMCS w Lublinie. Kalendarze w XIX wieku – oprócz tego, że zawierały wykaz dni tygodnia czy miesiąca – stanowiły swoiste kompendium wiedzy o ówczesnym świecie. 

– Początkowo kalendarze miały formę krótkiej broszury, natomiast w drugiej połowie XIX wieku rozrosły się do kilkudziesięciu lub nawet kilkuset stron – mówi Hanna Polak, pracownik Biblioteki Głównej UMCS oraz jedna z kuratorek wystawy. – Od tej pory widzimy w kalendarzach rozbudowane treści ekonomiczno-gospodarcze, rolnicze, techniczne, historyczno-literackie. Widzimy promocję nowoczesnego rolnictwa i przemysłu. W kalendarzach drukowano też najnowszą poezję i prozę, a także aforyzmy, przysłowia czy zagadki. Wówczas zaczynają je zdobić bardzo bogate ilustracje. Wiele z nich jest przepięknie oprawiona.

„Zęby na kauczuku najlepszym systemem amerykańskim”

– Nieodłącznym elementem kalendarzy były reklamy różnych firm – zaznacza Piotr Błaszczak, pracownik Oddziału Informacji Naukowej Biblioteki Głównej UMCS. – Na przykład „Kalendarz Lubelski na rok zwyczajny 1887” zawierał następujące ogłoszenie: „Dentysta Malczanowski leczy choroby zębów i dziąseł oraz plombuje i wstawia zęby sztuczne na złocie i kauczuku najlepszym systemem amerykańskim”. Natomiast w „Józefa Ungra Kalendarzu Warszawskim Popularno-Naukowym Ilustrowanym na rok przestępny 1888, który ma dni 366” znajduje się następujące ogłoszenie: „Kantor stręczeń guwernerów, guwernantek i bon. Powyższy kantor ułatwia wszelkie w tym rodzaju zlecenia, tak przy osobistej bytności, jak i za korespondencyją frankowaną”.

CZYTAJ: Polskie kalendarze XIX-wieczne do obejrzenia w Muzeum UMCS

– Mamy egzemplarz „Kalendarza lubelskiego” Jana Karola Pruskiego z 1822 roku. To był właściwie nasz najstarszy lubelski kalendarz. Był wydawany w Lublinie w latach 1815-1828. Jego tytuł był skomplikowany – „Polski, Ruski i astronomiczno-gospodarski kalendarz na rok pański, który jest zwyczajnym rokiem mającym dni 365, zawierający w sobie bieg planet, odmiany powietrza, zaćmienia technologiczne, rolnicze i wiele potrzebnych wiadomości”. Tak kiedyś kalendarze były tytułowane – wskazuje Hanna Polak.

Niedźwiadek zamiast Skorpiona

– Studiując część kalendarzową, zauważyłam pewne odstępstwo – opowiada Teresa Wałachowska, pracownik Oddziału Wydawnictw Ciągłych Biblioteki Głównej UMCS. – Znaki zodiaku w zasadzie pokrywają się z tymi, które znamy obecnie, natomiast nie ma znaku Skorpiona, a jest ciekawy znak Niedźwiadka.

– W kalendarzu na rok zwyczajny „Przyjaciel domu” wydawanym w latach 1880-1913 mamy tekst uwrażliwiający na ówczesną trudną sytuację społeczną, np. przerażający widok nędzy. Cytowane są różne treści z Pisma Świętego. Mamy np. nauczanie, co mówi Pismo Święte o nawróceniu pijaków – mówi Hanna Polak.

„Kalendarz humorystyczny dla porządnych ludzi”

– W „Kalendarzu humorystycznym ilustrowanym dla porządnych ludzi, rocznik 1876” znajdziemy tekst pod tytułem „Dziesięcioro przykazań moralnych bogatego skąpca danych jedynakowi” – mówi Dariusz Boruch, kierownik ds. muzeum Archiwum i Muzeum UMCS. – „Bądź grzecznym i uprzejmym dla wszystkich, a kłaniaj się jedynie tylko tym, którzy mają wiele pieniędzy. Więcej wart jeden bogaty łotr od trzech poczciwych, a gołych. Miej sobie za zasadę: kto nie ma dużo pieniędzy, chociażby był uczonym, musi być głupi. Od takich szczególnie trzymaj się z daleka, a dasz dowód wielkiego rozumu”.

CZYTAJ: Pierwsza w powiecie. Tomaszów Lubelski ma wirtualną strzelnicę [ZDJĘCIA]

– Widzimy dążenie wydawców, twórców kalendarzy do podniesienia poziomu życia i horyzontów kulturalnych czytelników. Można powiedzieć, że to nie były zwykłe kalendarze, ale coś w rodzaju kompendium wiedzy o świecie – dodaje Hanna Polak.

Na wystawie wyodrębniono między innymi kalendarze przeznaczone dla konkretnego odbiorcy, na przykład dla rzemieślników, kobiet czy rolników.

Wystawę można oglądać do końca kwietnia.

LilKa / opr. WM

Fot. Anna Kovalova

Tagi: kalendarzeUMCSwystawa
REKLAMA

Czytaj także

3899812646e021296a95 2023 05 31 080255
Lublin

UMCS zaprasza na Dzień Doktoranta

31 maja 2023
img 20200528 134401 2023 05 29 080215
Lublin

Błogosławiony prymas na lubelskiej wystawie

29 maja 2023
pm motosession 270523 018 2023 05 27 172604 2023 05 28 104201
Lublin

Atrakcje dla fanów nie tylko ekstremalnej motoryzacji [ZDJĘCIA]

28 maja 2023
e0699619 0263 4be2 a62a 0a6be2579518 2023 05 27 154912 2023 05 28 091134
Lublin

Z kaktusami za pan brat. Ogród Botaniczny zaprasza [ZDJĘCIA]

28 maja 2023
b9a1a7b5 59fe 4c28 8894 6f5da7386bb1 2023 05 27 231654 2023 05 27 232916
Lublin

Kopalnia przeżyć. „Afrodyta” w Centrum Spotkania Kultur [ZDJĘCIA]

27 maja 2023
20230526 112901 2023 05 26 220042
Lubartów

480 odsłon Lubartowa na wyjątkowej wystawie

26 maja 2023
pexels anna holodna 12487858 2023 05 26 100531
Lublin

Biennale bez kontrowersyjnego plakatu. Jury podjęło decyzję

26 maja 2023
pilecki 2 2023 05 25 184824
Lublin

„Był wielkim patriotą”. O życiu i dokonaniach legendarnego rotmistrza [ZDJĘCIA]

25 maja 2023
Następna wiadomość
pexels antony trivet 6143175 2023 03 22 101029

23.03.2023 GPS - Globalny Punkt Spojrzenia - o Kenii i Tanzanii spoza perspektywy safari

antena

    81 743 73 83
    informacje@radio-lublin.pl



ciekawostki

pexels andrea piacquadio 3807277 2023 05 28 132816

Opracowano nowy elektrolit do akumulatorów. Będą sprawne nawet zimą

28 maja 2023
pexels ron lach 9034661 2023 05 27 180228

„Biodegradowalny” plastik nie rozkłada się w oceanie

27 maja 2023
pexels eberhard grossgasteiger 443446 2023 05 27 143404

Ponad połowa wielkich jezior na świecie traci wodę

27 maja 2023
52137990 6cce 4874 a68a 5022b907f2aa 2023 05 26 202739

Mind wandering, czyli jak pracuje mózg, kiedy „myślimy o niebieskich migdałach”?

26 maja 2023

o tym się mówiło

Pierwszy kontakt dla zagranicznych studentów. Welcome Center z rocznym doświadczeniem

MON: w polską przestrzeń powietrzną wleciał obiekt z kierunku Białorusi [AKTUALIZACJA]

Koszykarz z Lublina w piątce tygodnia całej ligi

Kupiła bilet, na koncert nie weszła. 20-latka ofiarą oszustów

Najpierw bił, później chciał przekupić. Grozi mu 10 lat więzienia

W Chełmie powstanie Muzeum Pamięci Ofiar Rzezi Wołyńskiej

REKLAMA

Polskie Radio Lublin S.A.
ul. Obrońców Pokoju 2
20-030 Lublin
tel. 801 501 022 / 81 53 64 200
fax 81 532 87 28
e-mail: poczta@radiolublin.pl

Praca Lublin
Partnerzy
Patronaty
Reklama
Kontakt
BIP

NASZE
CZĘSTOTLIWOŚCI:

102.2 MHz -Lublin
103.1 MHz -Ryki

103.2 MHz -Zamość
100.9 MHz -Chełm

93.1 MHz -Biała Podlaska

© 2023 Wszelkie prawa zastrzeżone. Radio Lublin S.A.

Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
  • WIADOMOŚCI
    • BIAŁA PODLASKA
    • CHEŁM
    • LUBARTÓW
    • LUBLIN
    • PUŁAWY
    • ZAMOŚĆ
    • KRAJ I ŚWIAT
  • W RADIU
    • KULTURA
    • MUZYKA
    • PUBLICYSTYKA
    • REPORTAŻ
    • SPORT
    • POGODA
  • GALERIE
  • PODCASTY
  • PATRONATY
    • KALENDARIUM
    • WNIOSEK O PARTONAT
  • AUDYCJE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • LUDZIE RADIA
    • HISTORIA RADIA LUBLIN
    • STUDIO LUBLIN
    • STUDIO IM. BUDKI SUFLERA
    • REKLAMA
    • REGULAMINY i RODO
    • BIP
    • KONTAKT

© 2023 Wszelkie prawa zastrzeżone. Radio Lublin S.A.

Ta witryna wykorzystuje cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.
Skip to content
Open toolbar Narzędzia ułatwień

Narzędzia ułatwień

  • Powiększ tekstPowiększ tekst
  • Zmniejsz tekstZmniejsz tekst
  • KontrastKontrast
  • NegatywNegatyw
  • Podkreśl linkiPodkreśl linki
  • Czcionka alternatywnaCzcionka alternatywna
  • Reset Reset