6 stycznia Kościół katolicki i chrześcijanie innych wyznań obchodzą uroczystość Objawienia Pańskiego, popularnie nazywaną Trzech Króli. Jest to jedno z najstarszych świąt chrześcijańskich. Od III wieku obchodzono je już na Wschodzie, a pod koniec IV stulecia przyjął je Zachód.
Objawienie, nazywane z greckiego – “Epifanią”, przypomina wiernym, że Bóg objawił się także poganom, którzy mają swoje miejsce w historii zbawienia.
Święto Trzech Króli dopiero od niedawna znów dniem wolnym od pracy
Od 2011 roku uroczystość Objawienia Pańskiego, po ponad 50 latach przerwy, jest w Polsce ponownie dniem wolnym od pracy. Wolne mają także mieszkańcy kilkunastu krajów w Europie, między innymi Austrii, Grecji, Hiszpanii, Słowacji, Szwecji i Włoch oraz trzech landów niemieckich: Badenii-Wirtembergii, Bawarii i Saksonii-Anhalt.
Każdego roku w święto Trzech Króli w Polsce jest obchodzony Dzień Modlitwy i Pomocy Misjom.
W uroczystość Objawienia Pańskiego papież Franciszek będzie przewodniczył mszy świętej (godz. 10.00) w bazylice św. Piotra w Rzymie. Tego dnia Kościół wspomina ewangeliczne wydarzenie, kiedy Mędrcy ze Wschodu, nazywani “królami” lub “magami”, prowadzeni przez Gwiazdę dotarli do Betlejem. Tam złożyli pokłon nowo narodzonemu Jezusowi, uznając w nim Mesjasza. Oznacza to, że Zbawiciel przyszedł na świat z misją pokoju do wszystkich ludzi, nie tylko do narodu wybranego. Dlatego w tradycji przedstawia się Mędrców jako reprezentantów trzech kontynentów: Europy, Azji i Afryki.
Ilu było naprawdę Mędrców?
Opis hołdu złożonego przez trzech Magów znajduje się w Ewangelii św. Mateusza. Przybyli oni ze Wschodu, który oznaczał obszar na wschód od rzeki Jordan, czyli Arabię, Babilonię i Persję. Ewangelista Mateusz nie podał liczby ani imion Magów. W tradycji od VI wieku byli nazywani królami, imiona zaś – Kacper, Melchior i Baltazar – pojawiły się 300 lat później.
Malowidła w katakumbach rzymskich z II i III wieku przedstawiają dwóch, trzech, czterech i sześciu Królów. U Syryjczyków i Ormian występuje ich nawet dwunastu. W tradycji Kościoła przeważa liczba trzech, ze względu na złożone dary – złoto, kadzidło i mirrę. O tylu też mówił Orygenes, zmarły około 251 roku, filozof i teolog. Śladem tej tradycji są także mozaiki w kościele San Apollinare Nuovo w Rawennie z VI wieku.
K+M+B
Na pamiątkę darów, które Chrystusowi złożyli mędrcy – złota, kadzidła i mirry – w kościołach święci się kredę i kadzidło. Kredą wypisuje się na drzwiach domów litery K+M+B lub C+M+B oraz cyfry nowego roku. Litery oznaczają imiona Magów: Kacper, Melchior i Baltazar lub też mogą być pierwszymi literami łacińskiego zdania: “Christus mansionem benedicat”, to znaczy “Niech Chrystus błogosławi ten dom”. Z kolei kadzidło służy do okadzenia mieszkania.
Orszaki Trzech Króli w ponad 700 miejscowościach
Tradycyjne Orszaki Trzech Króli w tym roku przejdą w 743 miejscowościach w Polsce, a także za granicą, pod hasłem “Niechaj prowadzi nas gwiazda!”. Orszaki przemaszerują też przez wiele miejscowości w województwie lubelskim. W zeszłym roku zorganizowano je w 668 miejscowościach w Polsce, a także za granicą.
Święto Trzech Króli obchodzą wierni Kościoła katolickiego oraz chrześcijanie innych wyznań, jak ewangelicy i protestanci, a także Kościoły wschodnie, między innymi koptyjski i syryjski. Z kolei świętujący zgodnie z kalendarzem juliańskim wyznawcy prawosławia, staroobrzędowcy, Ormianie i grekokatolicy usiądą do wieczerzy wigilijnej poprzedzającej Boże Narodzenie.
Jan Paweł II tak mówił o święcie Trzech Króli, 7 stycznia 1979 roku: – W uroczystości tej Kościół dziękuje Bogu za dar wiary, która stała się i wciąż na nowo staje się udziałem tylu ludzi, ludów, narodów. Świadkami tego daru, jego nosicielami jednymi z pierwszych byli właśnie owi trzej ludzie ze Wschodu, mędrcy, którzy przybyli do stajenki, do Betlejem.
RL / IAR / opr. ToMa
Fot. archiwum