Pomnik poświęcony pamięci powstańców styczniowych stanie przed bazyliką w Kodniu. Ma on przypominać o zwycięskiej bitwie, jaka rozegrała się w pierwszym dniu powstania, kiedy to bohaterscy mieszkańcy wyzwolili miejscowość.
CZYTAJ: „To powinność, którą musieliśmy zrealizować”. Patriotyczny mural zakrył postsowiecką rycinę
– Pomysł budowy pomnika pojawił się już 20 lat temu, ale wówczas nie udało się go zrealizować – mówi inicjator przedsięwzięcia, a także członek społecznego komitetu budowy pomnika senator Grzegorz Bierecki. – Senat RP ogłosił rok 2023 rokiem powstania styczniowego, stąd też naturalnym wydawał się powrót do tego pomysłu sprzed 20 lat i zrealizowanie go tak, aby w Kodniu był nie tylko kamień, który upamiętnia tę bitwę, ale coś godnego; coś, co będzie ozdobą Kodnia. Mam nadzieję, że środki potrzebne do zbudowania tego pomnika zostaną zebrane i chcielibyśmy, aby został on odsłonięty jeszcze w tym roku. Mamy nadzieję, że w sierpniu. Będziemy zapraszać prezydententa Andrzeja Dudę, aby dokonał tego odsłonięcia. Wstępny projekt pomnika jest już gotowy. Przygotował go znany artysta Mariusz Drapikowski, który zresztą związany jest z Kodniem i tutejszym sanktuarium. Cieszę się, że będzie to nie tylko ważny pomnik, ale i dzieło sztuki.
CZYTAJ: Hołd dla powstańców. IPN dba o groby bohaterów [ZDJĘCIA]
Zwycięska bitwa
– W nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku miała miejsce zwycięska bitwa powstańców, którzy zaatakowali w Kodniu garnizon rosyjski – mówi Jacek Malarski z Towarzystwa Przyjaciół Kodnia, nauczyciel historii. – Stanowił go 2. Park Artyleryjski stacjonujący w Kodniu, liczący 350 żołnierzy. Powstańcy, którzy przed bitwą zebrali się w lasku Borek ok. 4 km od Kodnia przygotowali się do ataku. W skład 250-osobowego oddziału powstańczego wchodzili mieszczanie kodeńscy, a także szlachta z Tucznej i Choroszczynki. Ten atak miał miejsce ok. godziny 1.00. Po zebraniu się w lesie Borek powstańcy przemaszerowali w różnych grupkach na miejsce ataku. Atak był przeprowadzony z zaskoczenia. Z nielicznych danych wynika, że raczej nikt z powstańców nie zginął, natomiast po stronie Rosjan było 5 zabitych, 15 rannych i ok. 50 wziętych do niewoli.
CZYTAJ: Kontrowersje wokół planów budowy ferm kurzych w gminie Kodeń. Mieszkańcy protestują
– W Kodniu mamy ślady po powstaniu styczniowym – mówi wójt gminy Kodeń Jerzy Troć. – W 1936 roku stworzono mogiłę, w której złożono ciała 6 powstańców. Co prawda nie są to ofiary, które zginęły w noc tej bitwy. Mogiła jest na cmentarzu parafialnym parafii katolickiej w Kodniu. Później wybudowano tam pomnik, a w tym roku my również przeprowadziliśmy tam dodatkowe inwestycje, bo zamieściliśmy koronę cierniową, dołożyliśmy napis: „Tu leży sześciu powstańców” i utwardziliśmy teren wokół tego pomnika.
W niedzielę (22.01) w Kodniu odbędą się uroczystości upamiętniające 160. rocznicę powstania styczniowego. Z tej okazji przeprowadzona zostanie inscenizacja zwycięskiej walki powstańców, do której doszło w Kodniu w pierwszym dniu powstania.
MaT/ opr. DySzcz
Fot. archiwum / nadesłane
