V Przegląd Zespołów Obrzędowych Powiatu Biłgorajskiego

Przegląd odbędzie się na terenie Zagrody Sitarskiej w Biłgoraju, ul. Nadstawna 32 w niedzielę, 8.09.2024 roku.

Wydarzenie odbędzie się w godzinach 13.00-18.00. W przeglądzie weźmie udział 5 zespołów ludowych z naszego terenu.

Honorowy Patronat nad Przeglądem sprawuje:

• Pan Andrzej Szarlip, Starosta Biłgorajski.

Zadanie dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2024.

Celem zadania jest zarówno aktywizacja okolicznych zespołów obrzędowych, jak i wzbudzenie zainteresowania lokalną kulturą pośród mieszkańców Biłgoraja i okolic.

Wystąpi 5 amatorskich zespołów obrzędowych i śpiewaczych z okolic Biłgoraja (przewidziano około 20 – 30 minut na jeden występ). Udział w wydarzeniu będzie otwarty i bezpłatny dla wszystkich zainteresowanych.

V Przegląd Zespołów Obrzędowych Powiatu Biłgorajskiego

Wystąpią następujące zespoły:

Zespół „Sąsiadeczki” z Korczowa i Okrągłego,

Zespół Obrzędowy z Łazor,

Teatrzyk szkolny U-12 działający  przy Szkole Podstawowej w Gromadzie

Zespół „Zorza” z Dereźni,

Kapela Ludowa „Krążałka” działająca przy Gminnym Ośrodku Kultury w Biłgoraju

Zespół „Sąsiadeczki” z Korczowa i Okrągłego

Zespół „Sąsiadeczki” z Korczowa i Okrągłego powstał w 2004 r. Kierownikiem zespołu jest Krystyna Różańska. Zespół ,,Sąsiadeczki” wziął  udział w widowisku Wspólnoty GOK „Wszystkie nasze dzienne sprawy” a później zaczął przygotowywać własne sztuki. I tak powstała „Sieroca dola”, którą zaprezentował w 2016 r. na Międzywojewódzkim Sejmiku Teatrów Wiejskich w Tarnogrodzie, widowisko „Wieczórek u Dziurzychy”, „Proszenie na wesele” i „Przy grabieniu ściółki”, za które otrzymał wyróżnienie  na Regionalnym Przeglądzie Grup Obrzędowych „Wątki Folkloru” w Starym Dzikowie.

Przedstawienie: Przyjma

Przyjma to dawne określenie sieroty lub starszej samotnej osoby, którą dalsza rodzina lub obcy ludzie przyjmują pod swój dach i zapewniają jej utrzymanie w zamian za pomoc w gospodarstwie. Widowisko przedstawia jeden dzień z życia pewnej wiejskiej rodziny, który wyróżnia się tym, że  postanawiają przyjąć do swojego domu sierotę.

Zespół Obrzędowy z Łazor działający pod patronatem Gminnego Centrum Kultury w Harasiukach

Ważniejsze osiągnięcia: W 2004 roku – Nagroda Polskiego Radia w XXI Ogólnopolskim Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej w Tarnogrodzie, w 2008  roku- druga nagroda w Wojewódzkim Konkursie Zespołów Obrzędowych w Giedlarowej; i miejsce w XXII Wojewódzkim Konkursie Ludowe Obrzędy i Zwyczaje w Giedlarowej; w 2011 roku – Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w XXVIII  Ogólnopolskim Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej w Tarnogrodzie; w 2013 – I Nagroda w XXV Wojewódzkim Konkursie Ludowe Obrzędy i Zwyczaje  i wiele innych.

Sztuka: „ Jak to dawniej bywało –zmówiny”

Widowisko sto lat temu to krótki obraz z życia codziennego ludzi żyjących na wsi z czasów dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Sztuka przedstawia sytuację pewnej wiejskiej rodziny, w której to ważą się losy jednej z córek  odnośnie zamążpójścia. To rodzice panny na wydaniu mieli zdecydować za którego z kawalerów dziewczyna wyjdzie i którego powinna pokochać, chociaż serce dziewczyny mówi co innego. W kulminacyjnym punkcie przedstawienia sytuacja dodatkowo się komplikuje…

Teatrzyk szkolny U-12 ze Szkoły Podstawowej w Gromadzie

Zespół stanowią uczniowie starszych klas Szkoły Podstawowej w Gromadzie. Zespól działa od kilku lat i w latach 2022, 2023, 2024 brali udział w Finale Festiwalu Najciekawszych Widowisk w czasie Wojewódzkiego Przeglądu Teatrów Dziecięcych i Młodzieżowych.

Widowisko: Pasionki

Dzisiaj, kiedy coraz rzadziej można zobaczyć pasące się na łąkach krowy określenie pasionka staje się coraz mniej znane. Pasionka to potoczne określenie na czynność pilnowania pasących się krów. A w czasie pasienie wiele może się zdarzyć… Widowisko przybliża zwyczaje i wierzenia mieszkańców dziewiętnastowiecznej polskiej wsi.

Zespół „Zorza” z Dereźni

Zespół „Zorza” z Dereźni powstał w 2006 r. i zaczynał jako zespół śpiewaczy. Swoją przygodę z teatrem obrzędowym rozpoczął znacznie później. Kierownikiem zespołu jest Małgorzata Maciocha. W 2019 r. zadebiutował autorskim widowiskiem pt. “Korbon dla Jagusi”, które z powodzeniem zaprezentował podczas 44. Międzywojewódzkiego Sejmiku Wiejskich Zespołów Teatralnych w Tarnogrodzie, a w tym samym roku na XVII Regionalnym Przeglądzie Grup Obrzędowych “Wątki Folkloru Ludowego” w Starym Dzikowie zdobył II nagrodę. Kolejne widowisko zespołu pt. „Poratujcie Kumo” zostało zaprezentowane w 2021 roku na 46. Międzywojewódzkim i 38. Ogólnopolskim Sejmiku Teatru Wsi Polskiej w Tarnogrodzie oraz na XIX Przeglądzie  w Starym Dzikowie, gdzie  zostało docenione I nagrodą i nagrodą specjalną Marszałka Województwa Podkarpackiego. W 2022 r. stworzyli nowy spektakl pt. „Lanie wosku u kowalki”, który z sukcesem zaprezentowali na 47. Międzywojewódzkim Sejmiku Teatru Wsi Polskiej w Tarnogrodzie i ponownie na 39. Ogólnopolskim Sejmiku. Widowisko „Na przednówku” było prezentowane w tym roku na 48. Sejmiku w Tarnogrodzie, a na „Wątkach folkloru” w Starym Dzikowie zdobyło Grand Prix.

„Świenty od wszystkiego”, scenariusz i reżyseria Józefa Oszajca

Święty Antoni to powszechnie znany święty, do którego wiele osób zwraca się z prośbą jeśli maja problem z zaginioną osobą czy jakąś zgubioną rzeczą. To do niego wierni zwracają się z modlitwą i prośbą o pomoc. Akcja widowiska odbywa się przy przydrożnej kapliczce św. Antoniego do którego przychodzą ze swoimi problemami mieszkańcy wsi. Pokazuje również zwyczaj odprawiania nabożeństw majowych. Jak mówią członkowie zespołu: „Jest to cenny obraz ludowej kultury religijnej, skupiony wokół kultu świętego Antoniego”.

Ponadto wystąpi:

Kapela Ludowa „Krążałka” działająca przy Gminnym Ośrodku Kultury w Biłgoraju

Koncert – Utwory ludowe z regionu biłgorajskiego i Lubelszczyzny, które zebrał i opracował Jan Szymaniak. Kapela zaprezentuje swoje utwory w przerwach pomiędzy przedstawieniami.

Kapela Ludowa ,,Krążałka” powstała w 2011 r. Tworzą ją utalentowani i profesjonalni muzycy z liderem Janem Szymaniakiem na czele, który przygrywa na akordeonie i śpiewa męskie partie utworów. Na skrzypcach gra Czesław Kowal, na klarnecie przygrywa Piotr Szymaniak, na bębenku biłgorajskim gra i śpiewa w kapeli Robert Sarecki, a na kontrabasie – Jerzy Odrzywolski, który w kapeli również prezentuje swoje zdolności wokalne. Grą na skrzypcach, wokalem oraz urokiem osobistym czaruje w kapeli Jolanta Kurzyńska. Dodatkowymi atutami kapeli są przepiękne stroje biłgorajsko – tarnogrodzkie, w których występują artyści oraz tradycyjny repertuar, w skład którego wchodzą utwory pochodzące z okolic Biłgoraja, a który zebrał i opracował Jan Szymaniak. Dowcipne teksty i skoczne melodie sprawiają, że Kapela zjednuje sobie kolejnych zwolenników i może się pochwalić wieloma nagrodami. Najważniejsze to: II nagroda na Międzypowiatowym Przeglądzie Kolęd “Krzeszowskie Kolędowanie 2017” i III nagrodą na Międzypowiatowym Przeglądzie Kolęd w Polichnie, II nagrody – na Festiwalu Ludowym “Z kulturą i o kulturze” w Łopienniku, na I Roztoczańskim Festiwalu Kapel Ludowych w Zwierzyńcu i na II Powiatowym Festiwalu Zespołów Ludowych w Biłgoraju. Znaczącym sukcesem Kapeli jest II nagroda na VI Ogólnopolskim Konkursie Kapel Ludowych na Szlaku Kultur Chojnice 2019 i wyróżnienie na XXI Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd w Puławach.