Przed nami czas wakacyjnych wyjazdów, często zagranicznych. Przywożąc niektóre pamiątki z wakacji, turyści mogą nawet nieświadomie narazić się na poważne konsekwencje prawne.
Jakie pamiątki mogą stać się źródłem problemów?
Do pamiątek często przewożonych nielegalnie należą rośliny i zwierzęta zagrożone wyginięciem, czyli tzw. okazy CITES, a także wyroby z nich. O szczegółach mówi rzecznik Izby Administracji Skarbowej w Lublinie Michał Deruś.
– Do najczęściej naruszanych przepisów CITES podczas wakacyjnych podróży należy przewożenie bez dokumentów takich zwierząt i okazów, jak żywe i preparowane zwierzęta, np. różne gatunki papug, żółwi lądowych i morskich, węży, krokodyli i waranów, wyrobów ze skór i kości chronionych zwierząt, np. galanteria w postaci torebek, pasków, butów czy kurtek, które wykonane są ze skóry krokodyla, warana, pytona bądź dzikich kotów, np. lampartów czy tygrysów – wymienia Deruś. – W zakres ten wchodzą także trofea myśliwskie oraz amulety z fragmentów kości czy rogów, w tym elementy z kości słoniowej bądź poroża. Zwróćmy też szczególną uwagę na muszle i koralowce, między innymi dużych muszli morskich małż, np. przydaczni, oraz kawałków raf koralowych czy wyrobów wykonanych z koralowców.
CZYTAJ: „Bezpieczeństwo najważniejsze”. Prace polowe źródłem zagrożeń nie tylko dla rolników
Zdarza się, że przywiezione z zagranicy wyroby z okazów CITES trafiają do handlu. Kilka lat temu mogła się o tym przekonać jedna z mieszkanek powiatu bialskiego.
– Byłam w szoku, jak poszłam do ciuchlandu – opowiada mieszkanka. – Co zobaczyłam? Piękną torebkę ze skóry węża, ładnie oprawioną. Cena to 10 złotych. Wtedy zastanowiłam się, skąd wzięła się ta torebka. Zobaczyłam, że takie rzeczy są przemycane i przez przypadek mogą trafić nawet do ciuchlandów.
Potrzebne są specjalne zezwolenia
Aby okazy CITES można było wwieźć legalnie na teren Unii Europejskiej lub wywieźć z jej terenu, potrzebne są odpowiednie zezwolenia, tzw. dokumenty CITES. Zezwolenia te potwierdzają legalność pochodzenia przewożonych roślin i zwierząt należących do gatunków chronionych. A wydawane są przez właściwe organy administracyjne państw, z których okazy są wywożone lub do których są przywożone.
– Przewóz przez granicę okazów CITES bez wymaganych zezwoleń stanowi przestępstwo – zaznacza Michał Deruś. – Osoba, która nielegalnie przewozi chronione zwierzęta, rośliny lub wyroby z nich wykonane, naraża się na odpowiedzialność karną. Zatrzymane przedmioty podlegają oczywiście konfiskacie, a sprawca może zostać ukarany nawet karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Przed wyjazdem warto prześledzić przepisy
– Warto poświęcić trochę czasu i jeszcze przed wyjazdem prześledzić przepisy – podkreśla podinspektor Marzena Siemieniuk z Izby Administracji Skarbowej w Lublinie. – Sporo informacji na temat towarów, których nie można przewozić przez granicę, znajduje się też bezpośrednio na przejściach granicznych, czy to w formie plakatów informacyjnych, czy np. gablot wystawowych. Przykładowo na lotniskach często ustawione są gabloty z przejętymi przez Służbę Celno-Skarbową okazami dziko występujących roślin i zwierząt CITES, czyli okazami, którym grozi wyginięcie w ich naturalnych ekosystemach i których przewóz przez granicę jest zabroniony, jeżeli nie posiada się odpowiednich zezwoleń CITES.
– Nasi turyści są zorientowani w tym, czy mogą coś przewozić, czy nie – mówi właściciel jednego z bialskich biur podróży, Damian Szyc. – Jeżeli są nieświadomi i chcą dopytać, to oczywiście przekazujemy informacje. Klienci najczęściej pytają o takie rzeczy, jak np. czy mogą przywieźć kawałek rafy koralowej, czy jakieś muszelki. Jeżeli chodzi o rafy koralowe, to oczywiście nie można. Nie mogą to też być muszle, które podlegają restrykcjom związanym z przewożeniem. Klienci mogą zostać zatrzymani nie tyle w Polsce, a już na miejscu, w Egipcie.
POSŁUCHAJ PODCASTU: Podróże małe i duże
Więcej informacji na temat tego, co można, a czego nie można przewieźć przez granicę, znajduje się między innymi na stronie granica.gov.pl i stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Turyści powinni też zwracać uwagę na kosmetyki i produkty medycyny tradycyjnej, one również mogą zawierać składniki pochodzące z okazów CITES. Także w takim przypadku bez specjalnych zezwoleń nie mogą być one przewożone.
MaT / opr. WM
Fot. Izba Administracji Skarbowej w Lublinie / archiwum
