Technologię lubelskiej firmy będzie testował Sławosz Uznański-Wiśniewski (na zdj.) podczas misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Astronauta sprawdzi, jak steruje się komputerem wyłącznie za pomocą myśli. Posłuży do tego specjalny czepek z elektrodami.
– To tak zwany interfejs mózg-komputer – wyjaśnia dr Dariusz Zapała, dyrektor ds. naukowych firmy Cortivision i adiunkt w Katedrze Psychologii Eksperymentalnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. – To taki system, który pozwala wyłącznie na podstawie aktywności mózgu rozpoznawać wzorce, które da się połączyć z określonymi czynnościami, jakie chce wykonać astronauta, po to, by móc przekazywać np. informacje. Główną zaletą interfejsów mózg-komputer jest to, że pomijają aktywność mięśniową. A ona jest właśnie utrudniona w warunkach nieważkości.
CZYTAJ: Komputer sterowany… myślami. Astronauta przetestuje technologię lubelskiej firmy
– Technologia ta jest bardzo bliska temu, co znajduje się w używanych już opaskach fit czy smartwatchach. Tam też jest źródło światła. Służy ono do tego, żebyśmy znali parametry naszej krwi – tłumaczy dr Dariusz Zapała. – Można to przełożyć na sytuację pomiarów, które my prowadzimy, dotyczących obszarów mózgu.
Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski ma kosmosie przeprowadzić w sumie trzynaście eksperymentów w ramach polskiej misji naukowej. – Przez ostatnich 30 lat nasza gospodarka poszła bardzo do przodu, jesteśmy zaawansowani technologicznie. Dzisiaj mamy szansę na podstawie tego lotu kosmicznego budować naszą przyszłość technologiczną – stwierdza. – Ja sam jestem technologiem i inżynierem. Reprezentuję Polskę, ale też tysiące inżynierów, którzy pracują latami właśnie po to, abyśmy my mogli później przywieźć technologię, która uczestniczy w życiu każdego z nas.
Podobnie jak astronauci z innych państw dr Uznański-Wiśniewski będzie z orbity łączył się z polskimi szkołami i opowiadał, jak wygląda codzienność na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
– To będą takie krótkie filmiki pokazujące, że Polak potrafi i ewidentny dowód na to, że nasz astronauta jest tam, robi eksperymenty – mówi astronom dr Piotr Witek z Centrum Nauki Kopernik. – Warto pamiętać, że Sławosz Uznański pokonał ponad 22 tysiące innych kandydatów na astronautów z Europy. To coś inspirującego. Jestem przekonany, że to może zachęcić kolejnych młodych ludzi.
Nasz astronauta zabierze ze sobą na orbitę rzeczy, które podkreślą narodowy charakter przedsięwzięcia. – Jednym z najbardziej oryginalnych elementów zestawu są polskie litery zawierające znaki diakrytyczne – ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ż oraz ź. To hołd dla języka polskiego, jednego z najważniejszych elementów narodowej tożsamości, który mimo historycznych zawirowań przetrwał i rozwija się do dziś – mówi Agnieszka Gapys, rzeczniczka prasowa Polskiej Agencji Kosmicznej.
Polski astronauta zabierze w kosmos też pierogi. Jak mówi, już samo ich przygotowanie w specjalnej liofilizowanej (suszonej po zamrożeniu w niskim ciśnieniu – red.) formie było technologicznym wyzwaniem. – Pierogów wcześniej się nie liofilizowało, bo jest do dosyć skomplikowane jedzenie, a później bardzo ciężko je uwodnić na orbicie. Mieliśmy kilka wyzwań technologicznych, na przykład jak usunąć wodę z pierogów, które muszą się ugotować w tej folii, w jakiej są zapakowane – dodaje Sławosz Uznański-Wiśniewski.
Nasz astronauta zabierze ze sobą w kosmos też poezję Wisławy Szymborskiej, kopię diagramu z dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus…”, polski bursztyn oraz oryginalną naszywkę z misji generała Mirosława Hermaszewskiego – pierwszego Polaka w kosmosie.
Start misji z polskim astronautą na pokładzie przewidziano na 29 maja. Obok Polaka na Międzynarodową Stację Kosmiczną polecą astronauci z USA, Indii i Węgier.
LilKa / Informacyjna Agencja Radiowa / opr. ToMa
Fot. Krzysztof Radzki / archiwum RL
