Goście z 29 krajów nie tylko europejskich – politycy, samorządowcy, eksperci, przedstawiciele nauki i biznesu – spotkali się w Lublinie, żeby rozmawiać o międzynarodowej współpracy i wyzwaniach obecnego świata, takich jak wojna w Ukrainie. Okazją jest piąty Samorządowy Kongres Trójmorza.
Na Kongresie nie dało się pominąć tematu bezpieczeństwa w obliczu trwającej na wschodzie wojny: – Nie ma wiecznych przyjaźni, nie ma wiecznych wrogów, ale jest wieczny interes strategiczny – mówił podczas sesji inauguracyjnej marszałek województwa lubelskiego Jarosław Stawiarski. – Razem możemy więcej. Razem jako te kraje, które (jako Inicjatywa Trójmorza) nie są alternatywą dla Unii Europejskiej, ale jej wspomożeniem; są tym, czym dla nas jest wolność, wolność w ramach naszych suwerennych narodów. W dobie kryzysu i prób międzyludzkie oddolne więzi gwarantują większą odporność na zewnętrzne wpływy.
Gościem specjalnym Kongresu był prezydent Andrzej Duda, który nawiązał do początków Inicjatywy Trójmorza, którą współpowoływał w 2015 roku: – 10 lat temu spotkałem się z ówczesną prezydent Chorwacji Kolindą Grabar-Kitarović. Rozmawialiśmy o tym, jak wzmocnić nasz region przed nadchodzącymi turbulencjami politycznymi. Wiedzieliśmy, że musimy zainicjować projekt, który wesprze nasze działania w ramach Wspólnoty Europejskiej, ale wspólnoty euroatlantyckiej; projekt, który wzmocni nas z jednej strony pod względem gospodarczym czy infrastrukturalnym, ale z drugiej wzmocni głos państw, które w większości w swojej historii były brutalnie potraktowane sowieckim imperializmem i które są w tej chwili państwami frontowymi wobec agresji rosyjskiej na Ukrainie. I po to jest potrzebne Trójmorze, żeby wzmacniać polskie i środkowoeuropejskie bezpieczeństwo.
Prezydent Andrzej Duda podkreślił, że Kongres odbywa się w symbolicznym miejscu. – W mieście o niezwykle bogatej historii, w mieście, które leży w centrum naszego regionu, gdzie przecinają się szlaki z północy na południe, ze wschodu na zachód i zawsze historycznie tutaj właśnie się przecinały. To wyjątkowe położenie sprawiało, że historia Lublina to właśnie historia handlu i inwestycji. Dzięki państwa zaangażowaniu Lublin w dalszym ciągu spełnia swoją funkcję – centrum inwestycji i współpracy w sercu tego regionu.
Podczas przemówienia rozpoczynającego wydarzenie prezydent podnosił także znaczenie dobrych dróg dla bezpieczeństwa w regionie.
– Czas pokazał, że one są potrzebne nie tylko do transportu towarów, nie tylko do transportu turystów, czyli w naszych zwykłych radosnych potrzebach, ale one są potrzebne także w trudnych czasach, do tego, żeby transportować czołgi. Także do tego, żeby mogły szybko przemieścić się, być relokowane jednostki wojskowe, wtedy kiedy tego potrzebujemy w sytuacji niebezpieczeństwa. Po to, by przemieścić szybko funkcjonariuszy straży granicznej, czy wreszcie po to, by szybko mogły dojechać samochody straży pożarnej, kiedy niesiemy sobie nawzajem.
Kongres, którego organizatorem jest Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego, ma pomagać w budowaniu kontaktów i wspólnych projektów mniejszym, lokalnym jednostkom, nie tylko samorządom.
Na potrzeby organizowania tego typu inicjatyw zwracał uwagę prof. Zbigniew Krysiak, przewodniczący Rady Programowej Instytutu Myśli Schumanna i wykładowca Szkoły Głównej Handlowej: – Ważne, żeby ta inicjatywa nie koncentrowała się tylko na takich wydarzeniach i konferencjach, tylko miała dalszy ciąg w pracach w ciągu roku. Mówimy tutaj o instytucjonalnych układach operacyjnych, w skład których wejdą reprezentanci poszczególnych rządów, regionów, eksperci. Chodzi o to, żeby przyspieszyć procesy nie tylko infrastrukturalne, ale dzisiaj w szczególności te dotyczące układu bezpieczeństwa, czyli rozwój przemysłu obronnego.
Uczestnicy Kongresu rozmawiają między innymi o transformacji cyfrowej, sztucznej inteligencji czy szeroko pojętym bezpieczeństwie, a także o inwestycjach w infrastrukturę i rozwoju połączeń transportowych. Odbywają się też debaty dotyczące bezpieczeństwa energetycznego, sztucznej inteligencji oraz nowych inicjatyw promujących dziedzictwo kulturowe regionów. W ramach wydarzenia zorganizowano również podpisanie deklaracji w sprawie utworzenia Sieci Turystycznej Trójmorza i przygotowania budowy międzynarodowego korytarza transportowego Via Carpatia.
CZYTAJ: Marszałek Jarosław Stawiarski: samorządowcy z państw Trójmorza spotkają się w Lublinie
– Liczę, że efektem tegorocznego Kongresu będzie dalsze zacieśnianie współpracy między uczestnikami w różnych dziedzinach – mówił w Radiu Lublin Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski. – Rzeczywista współpraca to nie jest współpraca prezydent versus prezydent, premier versus premier. Politycy z pierwszych stron gazet tylko wyznaczają nam takie kierunki, że tu z tym krajem będziemy to i to robić, ale tak naprawdę, żeby poznać drugi kraj, żeby rzeczywiście przełożyć to na korzyści, to trzeba zejść na poziom samorządów, powiatów.
Cała rozmowa w materiale wideo:
Dwudniowe wydarzenie odbywa się we Lubelskim Centrum Konferencyjnym.
Program wydarzenia można znaleźć na stronie: congress.lubelskie.pl.
Inicjatywa Trójmorza została zapoczątkowana w 2015 roku przez prezydentów Polski i Chorwacji. Zrzesza państwa w rejonie mórz Bałtyckiego, Czarnego i Adriatyckiego.
MaK / MaTo / KosI / opr. AKos / LisA / ToMa
Fot. Krzysztof Radzki
