Wybudowane w Białej Podlaskiej przez Stowarzyszenie Wspólny Świat mieszkania treningowe dla osób dorosłych z autyzmem nie są wykorzystywane przez autystyków. Powodem, jak twierdzi prezes Stowarzyszenia, są trudności z pozyskaniem finansowania takiego stałego pobytu.
– Budowa domu pobytu stałego dla osób dorosłych z autyzmem wpisuje się w kompleksową opiekę zapewnianą osobom z autyzmem przez Stowarzyszenie Wspólny Świat w Białej Podlaskiej – mówi prezes Stowarzyszenia Anna Chwałek: – Myśląc o przyszłości, zawsze wiedzieliśmy, że trzeba będzie budować dom pobytu stałego dla dorosłych osób z autyzmem, których rodzice będą już niewydolni, chorzy, zmęczeni bądź niestety odejdą.
CZYTAJ: „Przyszedł już czas, żebyśmy się z tym zmierzyli”. W Polsce brakuje miejsc dla dorosłych z autyzmem
W 2019 roku Stowarzyszenie wybudowało mieszkania treningowe dla 12 osób z autyzmem: – Pokoje do zamieszkania, z przestrzenią wspólną, kuchnią, gabinetami do terapii – mówi Anna Chwałek.
Mieszkania treningowe od czasu oddania ich do użytku nie są zamieszkiwane przez autystyków z powodu, jak twierdzi prezes Anna Chwałek, braku możliwości finansowania takiego pobytu. Mieszkania były budowane z myślą o programie „Centra opiekuńczo-mieszkalne”: – W momencie kiedy projektowaliśmy ten obiekt był taki pomysł, że centra opiekuńczo-mieszkalne to będą miejsca docelowego pobytu dla osób m.in. z autyzmem – mówi Anna Chwałek. – Zanim wybudowaliśmy obiekt, władza się zmieniła i nagle się okazało, że to rozwiązanie jest doraźne, czyli generalnie centra opiekuńczo-mieszkalne są to miejsca pobytu dziennego, ewentualnie jeżeli mówimy o pobycie całodobowym, to jest to na czas określony: trzy miesiące w roku i tyle. Nie jest to więc rozwiązanie, które zaspokoi potrzeby naszych osób z autyzmem.
CZYTAJ: „Wspólny Świat”. Bialska wystawa zdjęć osób z autyzmem [ZDJĘCIA]
– To spędza mi sen z powiek, żeby moje dziecko było bezpieczne – mówi pani Monika, matka 26-latka z autyzmem. – Jesteśmy jako rodzice coraz starsi, więc nie wyobrażam sobie, żeby moje dziecko trafiło do domu pomocy społecznej. Czekamy z utęsknieniem na mieszkania, żebyśmy byli spokojni, że nasze dzieci będą tam miały swoje miejsce.
– Powstał nowy pomysł: wspólnot mieszkaniowych. I nie ukrywam tu bardzo dużego rozczarowania, bo kiedy wgłębiłam się w ten program, okazuje się, że żeby do niego przystąpić trzeba wybudować nowy obiekt – mówi Anna Chwałek. – Są nowe wytyczne, które mówią o metrażu, jaki musi być spełniony, aby obiekt można było nazwać wspólnotą mieszkaniową i przystąpić do takiego programu. Są takie pomysły, że każdy pokój musi być wyposażony w aneks kuchenny. Robiłam pewne przymiarki do projektowania nowego obiektu, ale na pytanie architekta „jakie chce pani rozwiązania w aneksie kuchennym: gaz czy indukcję” to ja, znając osoby z autyzmem wiem, że tam żadnego nie chcę. Chodzi o to, żeby te obiekty, które w Polsce są wybudowane, żeby PFRON przychylił się do finansowania pobytu stałego również obiektów, które już istnieją.
CZYTAJ: Bezpłatne porady i „ciche godziny”. Lubelskie wsparcie dla osób z autyzmem [ZDJĘCIA]
– Są programy, które wkrótce będą uruchamiane i mogą być podstawą do finansowania pobytu stałego osób dorosłych z autyzmem – mówi dyrektor lubelskiego oddziału Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Małgorzata Paprota: – Można skorzystać z projektów, które realizuje PFRON. To są projekty kierowane do organizacji pozarządowych i tam jest możliwość, i nie spotkałam się, aby były ograniczenia metrażowe, lokalowe, do prowadzenia mieszkań treningowych czy wspomaganych. Z tym że jest to projekt, w którym trzeba złożyć wniosek na funkcjonowanie takiego mieszkalnictwa w następnym roku –nabory będą pewnie we wrześniu/październiku.
Projekty będzie też realizować województwo lubelskie. Wkrótce pojawi się ogłoszenie w zakresie tworzenia i funkcjonowania mieszkań treningowych i wspomaganych przy wsparciu funduszy unijnych. – Poza tym można robić opiekę wytchnieniową, która też nie wymaga jakichś specjalnych standardów – mówi Małgorzata Paprota. – Jeżeli placówka ma możliwość całodobowego zaopiekowania się osobą z niepełnosprawnością, to taką całodobową opiekę wytchnieniową też można w takim mieszkalnictwie wydzielić.
Można też skorzystać z finansowania w ramach prowadzenia rodzinnych domów pomocy: – I taka placówka może być prowadzona na zlecenie samorządu przez organizację pożytku publicznego – dodaje Małgorzata Paprota.
Jak twierdzą specjaliści, trudnością dla działalności organizacji pozarządowych jest to, że pozyskują one środki w ramach ogłaszanych konkursów, a nie stałego finansowania.
Stowarzyszenie Wspólny Świat w Białej Podlaskiej prowadzi Centrum Pomocy Osobom z Autyzmem, w ramach którego powstało też przedszkole, ośrodek terapii i diagnostyki, szkoła przysposabiająca do pracy, środowiskowy dom samopomocy. Obecnie budowana jest szkoła podstawowa.
Mieszkania treningowe są obecnie zamieszkiwane przez uchodźców z Ukrainy.
MaT/ opr. DySzcz
Na zdj. Środowiskowy Dom Samopomocy typu D w Centrum Pomocy Osobom z Autyzmem w Białej Podlaskiej, fot. nadesłane / archiwum