czwartek, 1 czerwca 2023
°c
Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
Polskie Radio Lublin
  • WIADOMOŚCI
    • BIAŁA PODLASKA
    • CHEŁM
    • LUBARTÓW
    • LUBLIN
    • PUŁAWY
    • ZAMOŚĆ
    • KRAJ I ŚWIAT
  • W RADIU
    • KULTURA
    • MUZYKA
    • PUBLICYSTYKA
    • REPORTAŻ
    • SPORT
    • POGODA
  • KONCERTY
  • GALERIE
  • PODCASTY
  • PATRONATY
    • KALENDARIUM
    • WNIOSEK O PATRONAT
  • AUDYCJE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • LUDZIE RADIA
    • HISTORIA RADIA
    • STUDIO LUBLIN
    • STUDIO IM. BUDKI SUFLERA
    • REKLAMA
    • REGULAMINY i RODO
    • BIP
    • KONTAKT
SŁUCHAJ
Polskie Radio Lublin
  • WIADOMOŚCI
    • BIAŁA PODLASKA
    • CHEŁM
    • LUBARTÓW
    • LUBLIN
    • PUŁAWY
    • ZAMOŚĆ
    • KRAJ I ŚWIAT
  • W RADIU
    • KULTURA
    • MUZYKA
    • PUBLICYSTYKA
    • REPORTAŻ
    • SPORT
    • POGODA
  • KONCERTY
  • GALERIE
  • PODCASTY
  • PATRONATY
    • KALENDARIUM
    • WNIOSEK O PATRONAT
  • AUDYCJE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • LUDZIE RADIA
    • HISTORIA RADIA
    • STUDIO LUBLIN
    • STUDIO IM. BUDKI SUFLERA
    • REKLAMA
    • REGULAMINY i RODO
    • BIP
    • KONTAKT
Polskie Radio Lublin
Strona Główna Kraj i Świat

Naukowcy ustalili, jak często brał oddech jeden z największych roślinożernych dinozaurów

22 marca 2023 / 18:02
A A
plateosaurus bw 2023 03 22 180429
Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterKod QR

Plateozaur, jeden z największych dinozaurów roślinożernych, wykonywał około siedmiu oddechów na minutę, podobnie jak współczesny nosorożec – wyliczyli naukowcy. Współautorką badań jest dr Justyna Słowiak-Morkovina z Instytutu Paleobiologii PAN.

Plateosaurus trossingensis to jeden z największych roślinożernych dinozaurów późnego triasu, którego liczne szczątki, w tym kompletne szkielety, znane są z Europy. Dzięki tak dobremu zapisowi kopalnemu możliwe jest oszacowanie krzywej wzrostu, masy ciała, a nawet objętości oddechowej tego dinozaura.

Naukowcy przeanalizowali upływ lat i obliczenia masy ciała

„W ciele zwierząt musi zajść szereg reakcji chemicznych w celu wyprodukowania energii potrzebnej do życia. Całokształt takich przemian nazywamy metabolizmem. Tempo, w jakim zwierzę produkuje energię (tempo metabolizmu) jest stałe dla kręgowców (a więc także dinozaurów) i oblicza się je z użyciem danych o zmianach masy zwierzęcia z wiekiem. Dzięki temu możemy dowiedzieć się, z jaką prędkością zwierzę zużywa tlen” – opisuje dr Justyna Słowiak-Morkovina z Instytutu Paleobiologii PAN.

Jak można wyliczyć masę wymarłego zwierzęcia? Wcześniej naukowcy liczyli ją na podstawie pomiarów z kości udowej. „Jednakże obecnie paleontolodzy tworzą modele 3D ciał dinozaurów w oparciu o kompletne szkielety, co pozwala precyzyjniej oszacować masę dinozaura. Co więcej, takie modele mogą również oszacować objętość oddechową badanego zwierzęcia” – zauważa dr Słowiak-Morkovina. Właśnie tego typu modelowanie zostało wykonane dla plateozaura.

CZYTAJ: Joga zapobiega tzw. zespołowi słabości u seniorów

Kolejnym wyzwaniem było przeanalizowanie, jak masa zwierzęcia zmieniała się w czasie. Aby to zrobić, naukowcy zbadali przekrój przez kość udową i policzyli linie zatrzymanego wzrostu. „Tego typu struktury pojawiają się na przekroju kości w sezonie, kiedy trudniej jest o pożywienie, np. u kopytnych zimą, dlatego szacuje się, że linie zatrzymanego wzrostu wskazują na upływ roku” – wyjaśnia badaczka.

Połączenie upływu lat z obliczeniami masy ciała pokazuje, jak wzrastała masa ciała z wiekiem zwierzęcia. „Dzięki temu możemy obliczyć, ile energii potrzebował plateozaur, żeby rosnąć w takim tempie. A te dane z kolei pozwoliły na obliczenie, jak szybko tlen był zużywany podczas metabolizmu” – opisuje dr Słowiak-Morkovina.

Ważnym elementem do rozpracowania był sposób oddychania dinozaura

Kolejnym zagadnieniem do rozwikłania był sposób oddychania dinozaura. Na przykład ptaki mają worki powietrzne, które pozwalają im na bardziej efektywne oddychanie (tlen przepływa przez płuca podczas wdechu i wydechu); jest to tzw. mechanizm podwójnego oddychania.

„Nie wiemy, czy plateozaur miał worki powietrzne, ale krokodyle mimo braku worków powietrznych również potrafią podwójnie oddychać. Ponieważ nie-ptasie dinozaury (w tym plateozaur) znajdują się między krokodylami a ptakami na drzewie filogenetycznym, założyliśmy, że u nich ten mechanizm podwójnego oddychania również występował. Wskazują też na to badania innych naukowców opublikowane wcześniej” – wyjaśnia badaczka.

Następnym krokiem było zbadanie, ile tlenu musiało wdychać zwierzę. „Efektywność ekstrakcji tlenu z powietrza u ptaka emu w zakresie temperatur w środowisku, w jakim żył plateozaur wynosi 24 plus-minus 2,5 proc. Zakładając, że u plateozaura było podobnie, możemy policzyć, ile tlenu musiał wdychać; a dzięki danym o ilości tlenu w atmosferze w późnym triasie oraz objętości oddechowej, policzyliśmy liczbę oddechów plateozaura” – opisuje dr Słowiak-Morkovina.

CZYTAJ: Roboty mogą poprawiać samopoczucie pracowników – o ile odpowiednio wyglądają

Aby policzyć częstość oddechów najdokładniej jak jest to możliwe, naukowcy wybrali konkretny model 3D Plateosaurus trossingensis – o masie ciała 693 kg i objętości oddechowej 2000 (+/- 500) cm3. Wyliczona została wartość metabolizmu zwierzęcia i jego zapotrzebowanie na tlen. Uwzględniono również zawartość tlenu w atmosferze w okresie późnego triasu, a więc w czasach, kiedy żył platerozaur.

Biorąc pod uwagę, ile powietrza wydychał co minutę i znając jego objętość oddechową, można było policzyć, że plateozaur wykonywał około 7 (+/- 3) oddechów na minutę. „Jest to wartość podobna do współczesnych nosorożców. Dla porównania częstość spoczynkowa oddechów u człowieka wynosi 12-15 oddechów na minutę” – zauważa badaczka.

Wyniki tych badań można praktycznie wykorzystać w naszych czasach. „Pełny obraz reakcji fizjologicznej zwierząt na zmiany środowiskowe i ekologiczne w przeszłości geologicznej mają szansę mieć wpływ na przyszłe strategie ochrony różnorodności biologicznej w czasach globalnych zmian klimatycznych” – zwraca uwagę dr Słowiak-Morkovina.

Więcej szczegółów – w artykule opublikowanym w „The Physics Teacher”. 

PAP / RL / opr. WM

Fot. Nobu Tamura (http://spinops.blogspot.com), CC BY 3.0, via Wikimedia Commons

Tagi: biologiaciekawostkidinozauryPAN
REKLAMA

Czytaj także

blueberries 2278921 1280 2023 06 01 093057
Kraj i Świat

Proste zmiany w diecie mogą odwrócić utratę pamięci

1 czerwca 2023
pexels andrea piacquadio 3807277 2023 05 28 132816
Kraj i Świat

Opracowano nowy elektrolit do akumulatorów. Będą sprawne nawet zimą

28 maja 2023
pexels ron lach 9034661 2023 05 27 180228
Kraj i Świat

„Biodegradowalny” plastik nie rozkłada się w oceanie

27 maja 2023
pexels eberhard grossgasteiger 443446 2023 05 27 143404
Kraj i Świat

Ponad połowa wielkich jezior na świecie traci wodę

27 maja 2023
52137990 6cce 4874 a68a 5022b907f2aa 2023 05 26 202739
Lublin

Mind wandering, czyli jak pracuje mózg, kiedy „myślimy o niebieskich migdałach”?

26 maja 2023
pexels thi nam cao 15533810 2023 05 24 215021
Kraj i Świat

Plastik jest w naszym jedzeniu! Dostaje się tam na etapie produkcji

24 maja 2023
pexels florin capilnean 4507839 2023 05 22 085657
Kraj i Świat

Woda zdatna do picia? Wystarczy słońce i proszek

22 maja 2023
pexels anna shvets 4483327 1 2023 05 21 163534
Kraj i Świat

„Inteligentne szwy” mogą dostarczać leki lub wyczuwać stany zapalne

21 maja 2023
Następna wiadomość
basketball g9d607cf48 1920 2023 03 22 180954

Koszykówka: wygrana rezerw Bogdanki AZS UMCS Lublin

antena

    81 743 73 83
    informacje@radio-lublin.pl



ciekawostki

blueberries 2278921 1280 2023 06 01 093057

Proste zmiany w diecie mogą odwrócić utratę pamięci

1 czerwca 2023
pexels andrea piacquadio 3807277 2023 05 28 132816

Opracowano nowy elektrolit do akumulatorów. Będą sprawne nawet zimą

28 maja 2023
pexels ron lach 9034661 2023 05 27 180228

„Biodegradowalny” plastik nie rozkłada się w oceanie

27 maja 2023
pexels eberhard grossgasteiger 443446 2023 05 27 143404

Ponad połowa wielkich jezior na świecie traci wodę

27 maja 2023

o tym się mówiło

XXVI Międzynarodowy Wyścig Kolarski Tandemów i 4. Hetman Paracycling Cup

Dni Bezpieczeństwa w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim

Byli wśród pierwszych na świecie. Lubelska chirurgia naczyniowa ma 50 lat [ZDJĘCIA]

Łęczna stanie się taneczną stolicą województwa

Ukraina: nad Kijowem zestrzelono w nocy wszystkie rosyjskie rakiety

13.05.2023 Gramy na maxa

REKLAMA

Polskie Radio Lublin S.A.
ul. Obrońców Pokoju 2
20-030 Lublin
tel. 801 501 022 / 81 53 64 200
fax 81 532 87 28
e-mail: poczta@radiolublin.pl

Praca Lublin
Partnerzy
Patronaty
Reklama
Kontakt
BIP

NASZE
CZĘSTOTLIWOŚCI:

102.2 MHz -Lublin
103.1 MHz -Ryki

103.2 MHz -Zamość
100.9 MHz -Chełm

93.1 MHz -Biała Podlaska

© 2023 Wszelkie prawa zastrzeżone. Radio Lublin S.A.

Brak wyników
Pokaż wszystkie wyniki
  • WIADOMOŚCI
    • BIAŁA PODLASKA
    • CHEŁM
    • LUBARTÓW
    • LUBLIN
    • PUŁAWY
    • ZAMOŚĆ
    • KRAJ I ŚWIAT
  • W RADIU
    • KULTURA
    • MUZYKA
    • PUBLICYSTYKA
    • REPORTAŻ
    • SPORT
    • POGODA
  • GALERIE
  • PODCASTY
  • PATRONATY
    • KALENDARIUM
    • WNIOSEK O PARTONAT
  • AUDYCJE
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • LUDZIE RADIA
    • HISTORIA RADIA LUBLIN
    • STUDIO LUBLIN
    • STUDIO IM. BUDKI SUFLERA
    • REKLAMA
    • REGULAMINY i RODO
    • BIP
    • KONTAKT

© 2023 Wszelkie prawa zastrzeżone. Radio Lublin S.A.

Ta witryna wykorzystuje cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.
Skip to content
Open toolbar Narzędzia ułatwień

Narzędzia ułatwień

  • Powiększ tekstPowiększ tekst
  • Zmniejsz tekstZmniejsz tekst
  • KontrastKontrast
  • NegatywNegatyw
  • Podkreśl linkiPodkreśl linki
  • Czcionka alternatywnaCzcionka alternatywna
  • Reset Reset