Około 150 tys. osób odwiedziło w 2022 r. Państwowe Muzeum na Majdanku oraz jego oddziały w Bełżcu i Sobiborze. To o 13 tys. więcej niż rok wcześniej. Dzięki pracom konserwatorskim zabezpieczono pięć budynków poobozowych, a także 1,2 tys. muzealiów. Do archiwum trafiły 73 nowe dokumenty.
– W 2022 roku Muzeum odwiedziło 150 tys. zwiedzających z 77 państw, w tym Państwowe Muzeum na Majdanku w Lublinie – 96 tys. osób, Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze – 20 tys., a Muzeum i Miejsce Pamięci w Bełżcu – 34,5 tys. osób – poinformowała PAP rzeczniczka prasowa Państwowego Muzeum na Majdanku Agnieszka Kowalczyk-Nowak. Dla porównania, w 2021 roku muzeum odwiedziło łącznie 137 tys. osób.
Jak dodała, 5,5 mln osób zapoznało się z treściami publikowanymi przez instytucję w Internecie. Podkreśliła, że dużym sukcesem okazała się zwłaszcza kampania #KobietyMajdanka/#WomenofMajdanek, realizowana w mediach społecznościowych w 80. rocznicę utworzenia na Majdanku obozu koncentracyjnego dla kobiet, która dotarła do ponad miliona odbiorców.
CZYTAJ: Niezwykłe radio bez mikrofonów i nadajników. Radio Majdanek niosło nadzieję
Rzeczniczka zwróciła uwagę, że działania instytucji koncentrowały się w 2022 roku przede wszystkim na wydarzeniach upamiętniających 80. rocznicę akcji „Reinhardt”. Zorganizowano szereg debat historycznych, konferencji, seminariów edukacyjnych, projekcji filmowych i wystaw. Zrealizowano też film dokumentalny „Lubelskie ślady akcji «Reinhardt»”. – Chcąc upamiętnić blisko 2 miliony Żydów zgładzonych w latach 1942–1943 w toku tej morderczej operacji, Muzeum przygotowało m.in. ekspozycję plenerową, którą obejrzeć można było w Przemyślu, Warszawie, Kielcach i Białymstoku” – dodała Kowalczyk-Nowak.
Przekazała również, że w wyniku prac konserwatorskich instytucja zabezpieczyła pięć budynków poobozowych, a także 1246 muzealiów. Do archiwalnych zbiorów trafiły z kolei 73 nowe dokumenty.
W 2022 roku pracownicy muzeum na Majdanku przeprowadzili 329 przedsięwzięć edukacyjnych, w których łącznie wzięło udział 8313 osób z Polski i zagranicy. – Młodzież szkolna, dorośli, osoby z niepełnosprawnościami i zagrożeni wykluczeniem poznawali historię obozów na Majdanku, w Bełżcu i Sobiborze poprzez lekcje muzealne, warsztaty partycypacyjne czy zajęcia online – wyjaśniła rzeczniczka.
ZOBACZ ZDJĘCIA: Muzeum na Majdanku z lotu ptaka
W zeszłym roku ukazała się także monografia obozu na Majdanku pt. „Więźniowie KL Lublin 1941–1944” pod redakcją Tomasza Kranza i Wojciecha Lenarczyka, która pokazuje w nowym świetle i nowych interpretacjach wiele kwestii dotyczących powstania obozu oraz jego funkcji i roli jako narzędzia niemieckiej polityki okupacyjnej. – Muzeum nawiązało też współpracę z wydawnictwem Prószyński i S-ka, której efektem są nowe edycje jednych z najważniejszych wspomnień więźniarek Majdanka Stefanii Perzanowskiej i Danuty Brzosko-Mędryk – przekazała Agnieszka Kowalczyk-Nowak.
Zaznaczyła, że po raz pierwszy w języku polskim wydano również monografię niemieckiej historyczki sztuki Anniki Wienert „Architektura nazistowskich obozów zagłady w Bełżcu, Sobiborze i Treblince”. – W 2022 roku ukazał się album «Majdanek od świtu od zmierzchu», na który składają się 42 fotografie wykonane przez pracownika PMM Krzysztofa Stanka oraz trzy numery internetowego czasopisma muzealnego «Varia» – dodała rzeczniczka.
Muzeum martyrologiczne na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku utworzono w listopadzie 1944 r. Obóz ten funkcjonował od października 1941 r. do 22 lipca 1944 r. Spośród prawdopodobnie 130 tys. osób z ok. 30 krajów, którzy przeszli przez Majdanek, na skutek głodu, chorób, pracy ponad siły, a także w egzekucjach i komorach gazowych, życie straciło około 80 tys. osób, z czego 60 tys. to byli Żydzi przywożeni tu z całej Europy.
Obóz zagłady w Bełżcu funkcjonował od marca do grudnia 1942 r. W tym czasie zamordowano w nim około 450 tys. osób, głównie Żydów z Polski, ale też z Niemiec, Austrii, Czech i Słowacji. Nowe muzeum i miejsce pamięci na terenie dawnego obozu otwarto tam w 2004 r.
Natomiast obóz zagłady w Sobiborze funkcjonował od marca 1942 r. do października 1943 r. Niemcy wymordowali tu około 170 tys. Żydów z Polski i innych krajów Europy.
Niemieckie obozy zagłady w Sobiborze, Bełżcu i Treblince powstały w ramach Akcji Reinhardt, czyli zrealizowanej w sposób zaplanowany przez hitlerowców operacji, mającej na celu wymordowanie całej ludności żydowskiej pozostającej na terenie Generalnego Gubernatorstwa i deportowanej w ten rejon. Według szacunków podczas tej akcji od marca 1942 r. do listopada 1943 r. Niemcy zamordowali około 2 mln Żydów z Polski i innych krajów europejskich, z czego ok 1,5 mln właśnie w obozach zagłady.
RL / PAP / opr. ToMa
Fot. Iwona Burdzanowska / archiwum