Mieszkańcy, politycy i samorządowcy, a także kombatanci uczcili dziś 81. rocznicę Powstania Warszawskiego. 1 sierpnia 1944 roku do walki z Niemcami przystąpiło około 40 tysięcy powstańców. O wolność Polski walczyli przez 63 dni.
– Na przykładzie bohaterstwa Polaków z Powstania Warszawskiego wychowywały się kolejne pokolenia – mówi dyrektor lubelskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej Robert Derewenda. – Pokolenia, które musiały stoczyć walkę o polską kulturę, które zbudowały polską „Solidarność”, która doprowadziła do wyzwolenia Polski spod panowania komunistów. To bardzo ważne, że mieliśmy taki punkt odniesienia. Komuniści próbowali umniejszać temu powstaniu, ale zawsze było ono legendą. Kiedy papież Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do Polski w roku 1979 i wygłaszał homilię na placu przed Grobem Nieznanego Żołnierza, największe owacje były kiedy mówił o samotnie walczącej w 1944 roku Warszawie. Polacy czekali na te słowa przez całe dziesięciolecia.
CZYTAJ: „To była walka o naród, o Polskę”. Powstaniec warszawski o niepodległościowym zrywie
– Dziś jednoczymy się wszyscy i oddajemy hołd bohaterom – mówi członek zarządu województwa lubelskiego Marcin Szewczak. – Polityka historyczna nie ma żadnych barw politycznych. Jako Polacy powinniśmy się wszyscy zjednoczyć i pamiętać o tych bohaterach, którzy kilkadziesiąt lat temu sprawili, że żyjemy w wolnej Polsce.
ZOBACZ: Historyk o Powstaniu Warszawskim: 1 sierpnia to rocznica wielkiej tragedii i wielkiego bohaterstwa
Jak mówi wiceprezydent Lublina Anna Augustyniak, to bardzo ważna data na kartach naszej historii. – Oprócz żołnierzy walczyli również cywile – kobiety, mężczyźni, dzieci. Kto mógł, chwytał za broń. Jesteśmy łącznikiem pomiędzy historią, a przyszłością. I do nas należy kultywowanie pamięci o tych, którzy zginęli podczas Powstania Warszawskiego.
– To nasz obowiązek, żeby pamiętać o tych, którzy walczyli o wolną Warszawę, ale także o wolną Polskę – mówi europoseł Marta Wcisło. – To też nasz obowiązek, aby przekazywać pamięć o tym młodym pokoleniom. Dzisiaj usłyszałam w mediach o harcerzach z Chełma, którzy o godzinie 17.00 oddadzą hołd bohaterom. To niezwykle wzruszające. Ważne, abyśmy pamiętali o tych, dzięki którym dzisiaj żyjemy w wolnym kraju.
Uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty i wieńce na płycie Pomnika Nieznanego Żołnierza na placu Litewskim w Lublinie, a później w kościele garnizonowym rozpoczęła się msza święta w intencji powstańców warszawskich oraz uczestników Akcji „Burza”.
Na placu Litewskim można oglądać wystawę „Powstanie Warszawskie 1944. Bitwa o Polskę”. Ekspozycję przygotował lubelski oddział Instytutu Pamięci Narodowej.
– To piękna wystawa, dlatego że koloryzowana. Pokazuje zupełnie w innym świetle zdjęcia z Powstania Warszawskiego. Właściwie można powiedzieć, że dajemy im drugie życie, koloryzując je i przybliżając tę bohaterską Warszawę dzisiejszemu pokoleniu, dzisiejszym mieszkańcom Lublina tu, w samym centrum Lublina na placu Litewskim – wyjaśnia Robert Derewenda.
Obchody zakończył koncert „Zaśpiewajmy razem w hołdzie Powstańcom Warszawskim” na placu Litewskim.
Na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej, gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17.00, o tzw. godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej. Walka o wyzwolenie stolicy zakończyła się podpisaniem kapitulacji 3 października 1944 roku. Warszawa została zburzona i spalona przez Niemców. W czasie walk zginęło około 18 tysięcy powstańców. Straty wśród osób cywilnych wyniosły około 180 tysięcy osób.
EwKa / opr. ToMa
Fot. Iwona Burdzanowska / archiwum RL