1 marca po raz 15. obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jest to święto państwowe, które służy uczczeniu żołnierzy antykomunistycznego podziemia. Upamiętnia tych, którzy walczyli zbrojnie przeciwko komunistycznej dyktaturze po zakończeniu II wojny światowej, zarówno żołnierzy, jak i wspierające ich osoby cywilne. Tysiące ludzi pomagało tzw. drugiej konspiracji, często ponosząc najwyższą cenę.
CZYTAJ: Prof. Adam Rotfeld o bezpieczeństwie Polski w Europie
Żołnierze wyklęci, nazywani też „niezłomnymi”, w latach 1944-1963 walczyli o prawo do samostanowienia polskiego społeczeństwa, stawiając zbrojny opór narzuconej przez Moskwę władzy. Była to najliczniejsza antykomunistyczna konspiracja zbrojna w skali europejskiej, obejmująca teren całej Polski, w tym także utracone na rzecz Związku Sowieckiego, Kresy Wschodnie II Rzeczpospolitej.
Obchodzony od 2011 roku Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, upamiętnia stracenie przez bezpiekę, 1 marca 1951 roku, siedmiu przywódców IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość na czele z podpułkownikiem Łukaszem Cieplińskim pseudonim „Pług”. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji, kontynuującej od 1945 roku zadania Armii Krajowej.
Obchody w Lublinie
W Lublinie obchody rozpoczną się od prezentacji wystawy zatytułowanej „Podziemie niepodległościowe na Lubelszczyźnie po 1944 roku”. Ekspozycja przybliża najważniejsze fakty dotyczące zmagań polskiego podziemia na Lubelszczyźnie z komunistycznym zniewoleniem po 1944 roku. Wystawę przygotował lubelski oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Wernisaż na placu Zamkowym rozpocznie się o godzinie 10.00.
W Lublinie zaplanowano też Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Uczestnicy spotkają się na placu Litewskim o godzinie 16.00, następnie przejdą przez Krakowskie Przedmieście i Stare Miasto w okolice Zamku Lubelskiego. Tam – przy pomniku Zaporczyków – złożą kwiaty i zapalą znicze. Marsz organizują środowiska narodowe.
Obchody w regionie
W Zamościu uroczystość patriotyczna rozpocznie się o godzinie 9.00 przy tablicy upamiętniającej byłą katownie Urzędu Bezpieczeństwa. Wcześniej – o godzinie 8.00 – zaplanowano mszę świętą w intencji Ojczyzny i Żołnierzy Wyklętych w Parafii Katedralnej Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła. Popołudniu zaplanowano spotkanie poświęcone dziejom II Zamojskiego Inspektoratu AK. Początek w Klubie 3. Zamojskiego Batalionu Zmechanizowanego o godzinie 16.00.
Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych dzień otwarty organizuje Izba Pamięci Terroru Komunistycznego w Tomaszowie Lubelskim. Chętni mogą zwiedzić to miejsce między godziną 11.00 a 15.00.
Muzeum Zamoyskich w Kozłówce organizuje spotkanie pod hasłem „Śladami Wyklętych”. Zaplanowano projekcje filmu „Dar męstwa”, konferencje naukową oraz występ poetycko-muzyczny. Początek w siedzibie muzeum o godzinie 15.00.
Informacyjna Agencja Radiowa / MaK / opr. PaW
Fot. archiwum