W ostatnim półroczu dwukrotnie wzrosła liczba Niebieskich Kart zakładanych na terenie gminy Puławy. Podobnie sytuacja wygląda w innych samorządach. Według urzędników jest to efekt zmian w prawie, ale też wzrostu świadomości na temat przemocy w rodzinie.
Pomogła „ustawa Kamilka”
– W ujawnieniu problemu na pewno pomogła tak zwana „ustawa Kamilka” – mówi Anna Ciupa z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Puławach. – Problem przemocy zaczął ujawniać się w środowisku lokalnym poprzez częstsze zgłaszanie ze strony placówek oświatowych. Został już też zauważony przez osoby postronne. Czyli każde szarpniecie dziecka, krzyk, nadużywanie alkoholu lub środków odurzających jest już nam zgłaszane, nawet anonimowo.
CZYTAJ: “Przemoc to nie żart”. Młodzież po przejściach z ważnym przekazem
Świadomość i odwaga
– Podstawową przyczyną wzrostu wiedzy na temat przemocy domowej jest świadomość i odwaga – mówi Paweł Romański, terapeuta z Centrum Terapii i Diagnozy Inicjatywa. – Nie boimy się zgłaszać. Ta pomoc jest skuteczna i zaczynamy w to wierzyć. Ale też zmieniły się przepisy, które inaczej definiują to, co placówka oświatową ma zrobić w sytuacji powzięcia informacji o przemocy. Ma przede wszystkim wesprzeć ofiarę, a nie naprawiać sytuacje, bo od tego są inne służby. Przede wszystkim zaopiekować się osobą doznającą przemocy, wesprzeć ją i zapewnić pomoc psychologiczną, informacje i dostęp do specjalistów. Weszły też przepisy związane z „ustawą Kamilka”, które nakładają na placówki obowiązek poinformowania uczniów i rodziców, czym jest przemoc, w związku z tym świadomość w tej dziedzinie diametralnie wzrosła. Wiemy, że przemoc to nie tylko siniaki i inne ślady na ciele. Myślę, że m.in. dzięki tej ustawie wiemy, że trzeba reagować, po prostu to przerywać i pomagać tym osobom.
Bardzo ważna jest profilaktyka
– Kiedy przemoc występuje w mniejszej lub większej skali, to jesteśmy już o krok za późno – mówi Kamil Lewandowski, wójt gminy Puławy. – Bo każde zjawisko przemocy wywołuje pewne skutki, które później mogą być bardzo ciężko odwracalne. Dlatego bardzo ważna jest profilaktyka. Główną jej formą są działania zinstytucjonalizowane, które są realizowane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Staramy się również prowadzić różnego rodzaju kampanie społeczne, informacyjne, warsztaty wzmacniające u rodziców kompetencje wychowawcze. To są tego rodzaju miękkie działania, które mają służyć przede wszystkim temu, żeby wiedza o występowaniu problemu była powszechna, aby w ten sposób działać prewencyjnie.
– Mamy do czynienia z każdą formą przemocy. Nie ma wyłącznie psychicznej czy fizycznej. Bywa, że w danej rodzinie jest przemoc ekonomiczna, fizyczna, albo jest zaniedbanie ze względu na funkcję opiekuńczo-wychowawczą. Te formy przemocy w każdej procedurze się mieszają – dodaje Anna Ciupa.
„Dziecko będące świadkiem sytuacji przemocowej jest ofiarą”
– Taką sytuacją przemocową mogą być regularne kłótnie między rodzicami w towarzystwie dzieci. Wszelkie wyzwiska kierowane między rodzicami w towarzystwie dzieci powodują, że dziecko także jest ofiarą tej przemocy. To jest podstawowa zmiana definicji. Bowiem dziecko będące świadkiem sytuacji przemocowej jest ofiarą, jest osobą doznającą przemocy. W związku z tym wszystkie libacje, kłótnie, awantury, wyzwiska dorośli powinni załatwiać między sobą, nie w towarzystwie najmłodszych. A takie sytuacje w szkole, jak chociażby wrześniowe tzw. „szkolenie kotów”, to także mogą być sytuacje przemocowe, które nauczyciele powinni rozpatrywać. Ustawa daje świetne rozwiązania, które można stosować na poziomie placówki, jeśli to jest sytuacja jednorazowa, konfliktu rówieśniczego. Nie musimy iść z tym do MOPS-u czy do sądu. Jeżeli mamy możliwości rozwiązania tego w placówce, to tam to rozwiązujemy, więc to są kolejne sytuacje przemocowe, być może jednorazowe, które nie wychodzą poza mury placówki. Jednak jeśli są powtarzalne, mamy na ten temat informacje, możemy skutecznie pomagać – podkreśla Paweł Romański.
Aktualnie na terenie gminy Puławy w 42 przypadkach jest prowadzona procedura Niebieskiej Karty. Zespół interdyscyplinarny zajmujący się tym problemem realizuje wiele działań zwiększających świadomość w tym zakresie. To między innymi konferencja dotycząca roli interwencji kryzysowej w środowisku lokalnym, którą zaplanowano na 25 listopada.
ŁuG / opr. AKos
Fot. pixabay.com