Reportaż Moniki Malec opowiada o Akademii Zamoyskiej powołanej przez Jana Zamoyskiego, która funkcjonowała 190 lat. Po jej likwidacji przez władze zaborcze, na krótko mieściły się w niej koszary wojskowe. Po jakimś czasie w murach budynku rozbrzmiewać znów zaczął gwar uczniów.
Choć Akademia przestała istnieć, to słowa Jana Zamoyskiego „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie” przyświecały kolejnym pokoleniom młodych ludzi, uczących się choćby w I Liceum Ogólnokształcącym, umiejscowionym w tej samej przestrzeni historycznej.
Pewnego dnia jednak dzwonek ucichł, a do budynku wkroczyli robotnicy zajmujący się rewitalizacją. Remont trwał o wiele dłużej niż zakładano. Po ponownym otwarciu i powrocie uczniów liceum, budynek Akademii stał się niezwykłą atrakcją dla turystów.
Jednym z absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Zamoyskiego był dr Jacek Feduszka, który napisał książkę „Akademia Zamojska (1594-1784) Szkice historyczne”. Nauka w budynku dawnej Akademii miała wpływ na ukształtowanie jego charakteru i zainteresowań naukowych.
Realizacja reportażu Piotr Król.
Fot. Monika Malec