Wyróżnienia dla wybitnych przedstawicieli środowiska kultury tradycyjnej – Nagrody im. Oskara Kolberga – wręczono po raz 49. w czwartek na Zamku Królewskim w Warszawie. Dwie nagrody trafiły do województwa lubelskiego.
W kategorii “dla twórców za pisarstwo ludowe” nagrodę przyznano Barbarze Kryszczuk (Turkowice, powiat hrubieszowski) – poetce i prozatorce, w jej twórczości dominują tematy związane z kulturą ludową i religijną, w utworach prozatorskich, które wyróżnia silna wspomnieniowość, opisuje wiejskie tradycje, obrzędy i realia życia chłopskiego.
W kategorii “dla badaczy, naukowców i animatorów” nagrodę odebrał Donat Niewiadomski z Lublina – historyk literatury, folklorysta, regionalista, animator kultury, ekspert i autorytet w dziedzinie literatury ludowej, jego dorobek naukowy przyczynił się do ochrony i popularyzacji autorskiej literatury ludowej.
W kategorii “dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego” laureatami 49. Nagrody im. Oskara Kolberga zostali: Anna Dunat (Pewel Wielka, woj. śląskie) – śpiewaczka i gawędziarka promująca tradycje Górali Żywieckich; Grażyna i Tadeusz Kruczyńscy (Żywiec, woj. śląskie) – wykonawcy zabawek ceramicznych: ptaszków, okaryn; organizatorzy warsztatów wykonywania zabawek glinianych; Helena Napierała (Stary Folwark, woj. podlaskie) – śpiewaczka, kontynuatorka śpiewu monodycznego i wielogłosowego; Halina Pajka (Kadzidło, woj. mazowieckie) – wycinankarka, mistrzyni plastyki obrzędowej; Stanisława Ewa Skowysz-Mucha (Lipsk, woj. podlaskie) – pisankarka, prowadzi Muzeum Lipskiej Pisanki, założycielka Stowarzyszenia Miłośników Lipskiej Pisanki i Tradycji, organizatorka warsztatów tradycyjnego pisankarstwa.
CZYTAJ: “Szukaliśmy rzeczy nietypowych”. W Lublinie kręcą kolejny film! [ZDJĘCIA]
Nagrodę dla Mistrza tradycji odebrała Anna Chuda (Posadowo, woj. wielkopolskie) – śpiewaczka ludowa, tancerka i gawędziarka z Biskupizny. W kategorii “dla badaczy, naukowców i animatorów” nagrodę odebrała też Elżbieta Piskorz-Branekova (Warszawa, woj. mazowieckie) – etnografka, specjalistka od polskich strojów ludowych oraz haftu tradycyjnego, kolekcjonerka.
Nagrodę “dla kapel ludowych” przyznano Kapeli Ludowej z Gniewczyny Łańcuckiej (woj. podkarpackie) – jedna z nielicznych tradycyjnych kapel ludowych muzykujących w regionie przeworskim. W kategorii “dla zespołów folklorystycznych” nagrodzono: Góralski Teatr Pieśni “Dunawiec” (Zbylutów, woj. dolnośląskie); Zespół Regionalny “Wilamowice” (woj. śląskie) – założony w 1948 r. (Wilamowianie są potomkami XIII-wiecznych osadników Zachodniej Europy).
Nagrodę w kategorii “dla instytucji i organizacji zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej” przyznano: Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Podegrodziu (woj. małopolskie) i Muzeum Lubuskiemu im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim.
Po raz kolejny w ramach Nagrody im. Oskara Kolberga przyznane zostało także wyróżnienie specjalne dla wyjątkowego ucznia wskazanego przez Mistrza Tradycji. W tym roku wyróżnienie otrzymała Maria Polowczyk (Domachowo, woj. wielkopolskie) – śpiewaczka, tancerka, hafciarka ludowa, uczennica Mistrzyni tradycji Anny Chudej.
Laureaci otrzymali Medale im. Oskara Kolberga projektu Anny Jarnuszkiewicz, pamiątkowe dyplomy oraz nagrody finansowe ufundowane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Ogłoszono również laureata honorowego tytułu Ambasadora Kultury Tradycyjnej, czyli wyróżnienia dla przedstawiciela samorządu, który w ostatnim roku w szczególny sposób wspierał rozwój kultury tradycyjnej w swoim regionie. Tytuł otrzymał Stanisław Szydlik (sołectwo Bandysie, gm. Czarnia, pow. ostrołęcki).
-Dzięki twórcom kultury ludowej folklor jest żywą częścią naszej codzienności – powiedziała ministra kultury Hanna Wróblewska. – Ich twórczość, wasza twórczość i działalność stanowią most łączący tradycję z nowoczesnością, przeszłość z teraźniejszością. To wy poprzez swoją pracę przypominacie nam o korzeniach, z których wyrośliśmy i o wartościach, które kształtowały naszą tożsamość narodową – powiedziała Wróblewska.
– To dzięki wam folklor i kultura ludowa nie są tylko wspomnieniem minionych czasów, ale żywą częścią naszej codzienności – podkreśliła.
Gratulując twórcom kultury ludowej, Wróblewska powiedziała: – Wasze osiągnięcia są nie tylko dowodem na pasję i talent, ale także na niezwykłe znaczenie, jakie ma pielęgnowanie tradycji w dzisiejszych czasach. To dzięki wam kultura ludowa kwitnie, a jej piękno może być podziwiane i odkrywane na nowo przez kolejne pokolenia.
Co roku Nagroda im. Oskara Kolberga trafia do artystów tworzących w dziedzinach ludowych sztuk plastycznych i rękodzieła, literatury, śpiewu, muzyki instrumentalnej i tańca oraz organizatorów przedsięwzięć artystycznych upowszechniających folklor i sztukę ludową, animatorów, mistrzów, naukowców, badaczy, dokumentalistów, którzy gromadzą i przekazują przyszłym pokoleniom wiedzę o kulturze ludowej. To najstarsze i najważniejsze wyróżnienie w dziedzinie kultury tradycyjnej w Polsce zostało ustanowione w 1974 r. Jego patronem jest Oskar Kolberg (1814-90), polski etnograf, folklorysta i kompozytor.
RL / PAP / opr. ToMa
Fot. archiwum