Senat przyjął w czwartek (09.05) bez poprawek nowelę ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Chodzi o uznanie języka śląskiego za język regionalny. Za wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek głosowało 57 senatorów, 29 było przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.
Uznanie języka śląskiego za język regionalny Donald Tusk obiecał w marcu 2023 r. podczas wizyty w Radzionkowie, gdzie spotkał się z burmistrzem miasta Gabrielem Toborem, który na język śląski przetłumaczył m.in. Nowy Testament. Wówczas przyszły premier zadeklarował, że stanie się to w ciągu pierwszych stu dni jego rządów. Zapowiedziany termin minął 22 marca 2024 r.
CZYTAJ: Senat poparł wraz z poprawkami nowelizację ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa
Natomiast projekt ustawy o uznaniu języka śląskiego za język regionalny grupa posłów Koalicji Obywatelskiej złożyła w styczniu 2024 r. Dwa miesiące później pierwsze czytanie odbyło się na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Następnie proponowanymi zmianami prawa zajęła się komisja ds. mniejszości narodowych i etnicznych, która dała zielone światło dla dalszych prac w Sejmie RP.
O odrzucenie projektu ustawy w całości zabiegali przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości oraz Konfederacji. Wnioski w tej sprawie składali podczas pierwszego czytania, prac w komisji oraz drugiego czytania. Wszystkie zostały odrzucone.
Ostatecznie ustawa o uznaniu języka śląskiego za język regionalny została uchwalona przez Sejm RP 26 kwietnia 2024 r. Za głosowali wszyscy obecni na posiedzeniu posłowie KO, Trzeciej Drogi oraz Lewicy, a także niezrzeszony Adam Gomoła i dwóch przedstawicieli PiS z woj. śląskiego – Bolesław Piecha oraz Marek Wesoły – w sumie 236 posłów. Dokument skierowano do dalszych prac w Senacie RP.
Na mocy ustawy język śląski ma zostać wpisany do ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych jako drugi – obok języka kaszubskiego – język regionalny. Oznacza to m.in. możliwość wprowadzenia do szkół dobrowolnych zajęć z języka śląskiego, montowania dwujęzycznych tablic z nazwami miejscowości, gdzie używanie języka śląskiego deklaruje ponad 20 proc. mieszkańców, dofinansowanie działalności związanej z zachowaniem języka śląskiego czy wprowadzenie do komisji wspólnej rządu i mniejszości narodowych i etnicznych dwóch przedstawicieli osób posługujących się językiem śląskim.
Podczas spisu powszechnego w 2021 r. narodowość śląską zadeklarowały 596 224 osoby, w tym 236 588 jako pierwszą, a 187 372 jako jedyną. Używanie języka śląskiego w kontaktach domowych potwierdziło 467 145 osób, a spośród nich 54 957 – jako jedynego.
PAP/ RL/ opr. DySzcz
Fot. PAP/Radek Pietruszka