Lublin ma być światową stolicą w leczeniu plamki żółtej oka. Wyniki wspólnych badań prowadzonych przez uniwersytety – Medyczny i Marii Curie-Skłodowskiej – zostały opublikowane w jednym z najbardziej renomowanych magazynów medycznych na świecie.
Europejskie Centrum Innowacyjnych Terapii Chorób Plamki
W Pałacu Chrzanowskich przy Chmielnej 1 właśnie rozpoczął się generalny remont. To w tym miejscu powstanie Europejskie Centrum Innowacyjnych Terapii Chorób Plamki. Będzie podlegało Uniwersytetowi Medycznemu. Pomoc diagnostyczną i chirurgiczną znajdą pacjenci z całego świata, bo – jak przyznaje szef Kliniki Okulistyki, prof. Robert Rejdak – z chorobami plamki problem może mieć każdy. – Plamka jest to centralna część siatkówki oka, która jest odpowiedzialna za widzenie z najwyższą rozdzielczością, czyli rozpoznawanie twarzy, czytanie druku, wpisywanie PIN-u do bankomatu, widzenie barw – tłumaczy prof. Rejdak.
Artykuły w prestiżowym czasopiśmie naukowym
W Szpitalu Klinicznym nr 1 zaawansowane operacje oczu prowadzone są od kilkudziesięciu lat. Nad ostatnimi badaniami dotyczącymi plamki oka lekarzom pomagają naukowcy z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. W International Journal of Molecular Sciences zostały opublikowane dwa artykuły autorstwa lubelskiego zespołu. Przeciętnemu Kowalskiemu nazwa czasopisma mówi niewiele, ale dla lekarzy na całym świecie to wyznacznik najnowszych technologii. Badania naukowców pokazują rolę barwników w procesie widzenia. – Szczególnie zeaksantyna odgrywa rolę takiego naturalnego mechanizmu ochronnego – wskazuje prof. Rejdak. – My porównujemy to do żaluzji w oknie. Jeśli pada bardzo dużo światła na plamkę żółtą oka człowieka, wówczas konfiguracja tego barwnika się zmienia, po to, żeby chronić fotoreceptory, żeby nie dopuścić do uszkodzeń wywołanych światłem.
CZYTAJ: „Przebieg choroby jest piorunujący”. Ptasia grypa u kotów
Chorób plamki jest wiele i dotyczą zarówno dzieci, jak i dorosłych. Mogą to być konsekwencje cukrzycy czy urazów. Z badań prowadzonych przez lubelski zespół płynie jeszcze jeden wniosek. O szczegółach mówi współautor, prof. Wiesław Gruszecki: – Wiemy, że wysoki poziom tych barwników koreluje z obniżeniem ryzyka starczego zwyrodnienia siatkówki. Jest to wskazanie dietetyczne, abyśmy w naszej diecie posiadali luteinę, zeaksantynę, które możemy znaleźć w żółtych, zielonych roślinach.
Kluczowa szybka diagnoza
Właśnie na ten aspekty były ukierunkowane badania lubelskiego zespołu. Tzw. zwyrodnienie plamki żółtej u seniorów każdego roku dotyka ok. 1,5 mln osób na całym świecie. Starcze zmiany są trudne do wyleczenia, dlatego potrzebna jest szybka diagnoza i odpowiednia terapia. Pomoc w lubelskim centrum, zarówno diagnostyczną, jak i chirurgiczną, znajdą też dzieci. – Jesteśmy jedynym w Polsce polskim centrum leczenia chorób rzadkich oczu. To też są choroby plamki, tylko u dzieci i młodzieży – zaznacza prof. Rejdak.
Remont w Pałacu Chrzanowskich wraz z pracami adaptacyjnymi ma zakończyć się w 2025 roku. Na prace budowlane aż 32 mln zł przeznaczyło Ministerstwo Zdrowia. Dotacja będzie też przeznaczona na zakup sprzętu i wyposażenia.
Pałac mieszczący się przy ul. Chmielnej w Lublinie powstał pod koniec XIX wieku. Wybudowano go dla rodziny Chrzanowskich. W 1955 roku przyjęła go ówczesna Akademia Medyczna. Teraz potocznie nazywany jest „starą okulistyką”.
FiKar / opr. WM
Fot. Iwona Burdzanowska