Pięć największych lubelskich uczelni podpisało porozumienie o współpracy na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Choć w ciągu ostatnich kilkunastu lat uczelnie w znacznym stopniu się zmieniły i są bardziej dostępne dla osób z niepełnosprawnościami, to dalej są bariery do pokonania.
„Chcemy mocniej ze sobą współpracować”
Jak przekonuje dyrektor Centrum Kształcenia i Obsługi Studiów UMCS Alicja Borzęcka-Szajner, razem można w tej sprawie zrobić więcej: – Zawieramy porozumienie, ponieważ chcemy mocniej ze sobą współpracować. Chcemy podejmować kolejne inicjatywy, chcemy mieć też mocniejszy, silniejszy głos w reprezentowaniu spraw osób z niepełnosprawnościami. Chcemy pozyskiwać środki i po prostu działać wspólnie.
– Jeżeli chodzi o studentów, mają oni szeroko pojętą dostępność na uczelniach – mówi pełnomocnik ds. osób z niepełnosprawnościami na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie, Magdalena Łukasik-Niezgoda. – Uczelnie działają na wysokim poziomie. Wsparcie organizowane przez Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami ciągle się rozwija. Zresztą ustawa o dostępności zobowiązała wszystkie ośrodki publiczne do tego, żeby dostosowały się architektonicznie, cyfrowo i komunikacyjnie. Student na uczelni czuje się po pierwsze bezpiecznie. Zapewniamy mu pomoc psychologiczną od podstaw. Tak samo jak i pomoc techniczną.
CZYTAJ: Lubelskie uczelnie razem na rzecz osób z niepełnosprawnościami
„Wygląda to coraz lepiej”
– Z mojej perspektywy wygląda to coraz lepiej – przyznaje specjalista ds. dostępności na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie, Monika Kniaziuk. – Wcześniej byłam tu studentką i przetarłam szlaki. Obserwowałam, co trzeba zmienić w kierunku poprawy dostępności. Bariery typowo techniczne są powoli eliminowane, a najbardziej trzeba popracować nad odwagą cywilną studentów, żeby nie bali się wyjść do ludzi. Żeby wiedzieli, że nasza uczelnia jest dla nich dostępna, mimo niepełnosprawności. Myślę, że jako niepełnosprawny pracownik będę niejako przykładem.
– Centrum Aktywizacji Osób z Niepełnosprawnością powstało na KUL w 2015 roku – mówi prorektor KUL ds. studentów, doktorantów i rozwoju, prof. Beata Piskorska. – Od samego początku istnienia uczelni na poszczególnych kierunkach te osoby była adaptowane do normalnego, rzeczywistego funkcjonowania w ramach uniwersytetu, w wymiarze edukacyjnym, ale też w wymiarze zaopiekowania się formalnego i rzeczywistego. Centrum Aktywizacji Osób z Niepełnosprawnością opiekuje się obecnie ok. 200 studentami spośród 8 tys. studentów, którzy studiują na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w tym 60 pracowników administracyjnych i naukowych, którzy zmagają się z problemami niepełnosprawności.
Niepełnosprawność nie tylko ruchowa
– Najważniejsze jest to, żebyśmy mogli bardziej wczuć się w rolę osoby z niepełnosprawnością – zaznacza Edyta Linowska z Politechniki Lubelskiej. – Do tej pory zazwyczaj było takie postrzeganie, że osoba niepełnosprawna to taka, która jest widoczna, czyli osoba, która ma laskę czy jeździ na wózku. Natomiast w obecnym okresie najwięcej osób ma zaburzenia osobowościowe – jest depresja, jest schizofrenia, są napady lękowe. Tego nie da się dostrzec gołym okiem. Chcemy, żeby społeczeństwo zobaczyło, na czym polega niepełnosprawność inna niż ta, która jest widoczna gołym okiem.
– Na naszym uniwersytecie ta niepełnosprawność ruchowa jest niewielka. Mamy dosłownie jedną osobę na wózku – mówi pełnomocnik rektora Uniwersytetu Medycznego ds. studentów z niepełnosprawnościami, prof. Alicja Wójcik-Załuska. – Pozostałe osoby są z chorobami metabolicznymi. Ich niesprawność jest niezauważalna. Pomimo tego zauważyliśmy, że jak prosimy ich o kontakt, bo jest jakieś spotkanie, to bardzo rzadko chcą przychodzić w grupie. Jak już, to pojedynczo. Chyba mają w sobie barierę. Ale psycholog i my wszyscy jesteśmy dostępni. Cały czas służymy im w każdej potrzebie. Wychodzimy do nich naprzeciw.
Często potrzebne jest wsparcie indywidualne
– Wsparcie studenta z niepełnosprawnościami jest bardzo często wsparciem indywidualnym – podkreśla Alicja Borzęcka-Szajner. – Jest wsparciem nakierunkowanym konkretnie na jego przypadek, jakkolwiek by to nie brzmiało; jest dobierane indywidualnie. Z każdym studentem się rozmawia i wyszukuje najlepsze ścieżki pomocy. Niekiedy jest to tylko rozmowa, niekiedy to tylko pomoc w postaci przygotowywania wniosku o indywidualną organizację studiów, pomoc przy zdobyciu stypendium. Ale wielokrotnie jest to taka bardziej zintegrowana pomoc, polegająca np. na organizacji transportu, asystenta osoby z niepełnosprawnościami czy wsparcia psychologicznego.
CZYTAJ: Jaskinia hazardu zamiast warzywniaka. Celnicy znaleźli 15 automatów [WIDEO, ZDJĘCIA]
Porozumienie o współpracy zostało podpisane przez przedstawicieli UMCS, KUL, Politechniki Lubelskiej, Uniwersytetu Przyrodniczego oraz Uniwersytetu Medycznego podczas Lubelskich Dni Integracji, które trwają w Lublinie do jutra (25.05).
MaK / opr. WM
Fot. Piotr Michalski