Wykłady, pokazy, warsztaty i konkursy z okazji przypadającego 14 marca Dnia Liczby Pi zapowiadają uczelnie w całej Polsce. Święto jednej z najbardziej inspirujących liczb jest obchodzone na świecie od ponad 30 lat.
Datę 14 marca wybrano nieprzypadkowo – w Stanach Zjednoczonych zapisuje się ją jako 3.14, co stanowi przybliżoną wartość liczby Pi. Po raz pierwszy jej dzień obchodzono w 1988 r. w muzeum nauki Exploratorium w San Francisco. 14 marca świętujemy też Międzynarodowy Dzień Matematyki, proklamowany Rezolucją 40. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 2019 r.
W dniu 14 marca przypada rocznica urodzin wybitnych naukowców. Tego dnia w 1879 r. na świat przyszedł Albert Einstein, a w 1882 r. urodził się Wacław Sierpiński, twórca polskiej szkoły matematycznej.
Świętowanie w Lublinie
W Lublinie uczniowie szkół podstawowych i średnich 14 marca mogą wziąć udział w zajęciach warsztatowych popularyzujących matematykę i informatykę oraz w wykładzie. Zorganizowali je pracownicy Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej oraz studenci Koła Dydaktyków MaFiI. Chętni mogą również zmierzyć się w turnieju szachowym.
Infografika PAP: Adam Ziemienowicz, Mateusz Krymski
Pi można zdefiniować jako stosunek długości obwodu koła do jego średnicy. Albo też jako pole koła o promieniu 1. Jej rozwinięcie dziesiętne nigdy nie będzie miało końca. Dziś, dzięki pomocy komputerów, znanych jest więcej niż kilkanaście bilionów (czyli milionów milionów – 10 do potęgi 12) pierwszych miejsc po przecinku liczby Pi.
Właściwości tej liczby badał m.in. Archimedes, który przybliżył jej wartość z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku – dlatego Pi bywa określana jako „stała Archimedesa”. Z kolei nazwa „ludolfina” została jej nadana na cześć holenderskiego matematyka Ludolpha van Ceulena, który podał wartość Pi z dokładnością do 35 miejsc po przecinku.
Liczba Pi jest jedną z pierwszych odkrytych przez człowieka liczb niewymiernych. To oznacza, że nie da się jej przedstawić jako wyniku dzielenia dwóch liczb całkowitych. Innymi znanymi liczbami niewymiernymi są np. złota liczba (fi) i liczba e (podstawa algorytmu naturalnego).
Liczba Pi jest wspomniana w Biblii (przy okazji budowy świątyni Salomona), została też upamiętniona w poezji, piosenkach, książkach i filmie. Pisała o niej Wisława Szymborska. Na całym świecie powstają tzw. pi-ematy, czyli wiersze, w których liczba liter w kolejnych wyrazach odpowiada kolejnym cyfrom liczby Pi po przecinku.
PAP / RL / opr. WM
Fot. pixabay.com