– Większość uchodźców ukraińskich uważa, że w Polsce znacznie łatwiej można znaleźć pracę niż w ich kraju – wynika z raportu CBOS. Inną przewagą Polski jest sprawnie działające państwo prawa i przewidywalne procedury, pozwalające robić długofalowe plany.
W piątek (16.02) CBOS opublikował badanie jakościowe „Ukraińcy o swoim życiu w Polsce” przeprowadzone w dniach 28 listopada – 6 grudnia 2023 r. Wynika z niego, że „zasadniczą barierę odgradzającą Ukraińców od lepszych posad w Polsce stanowiła nieznajomość naszego języka, którego nauka była jednym z największych wyzwań”. – Olbrzymia część uchodźczyń przyjeżdżała do naszego kraju z dziećmi, co nierzadko dodatkowo utrudniało poszukiwanie mieszkania – czytamy w raporcie.
CZYTAJ: Drugie życie w Polsce. Coraz mniej uchodźców z Ukrainy w ośrodkach
Większe możliwości w Polsce
Na pytanie, co w Polsce jest lepsze niż w Ukrainie, badani wskazywali „znacznie łatwiejszą możliwość znalezienia pracy”. – Podkreślano, że Polska daje szersze możliwości rozwoju zawodowego, w tym możliwość dokształcania się czy prostego przekwalifikowania się – podał CBOS. Według respondentów, lepsze są także „warunki pracy, większe bezpieczeństwo zatrudnienia, szacunek dla pracownika, profesjonalizm”. Ukraińcy zwracali także uwagę na większą w Polsce równowagę pomiędzy życiem zawodowym i osobistym pracownika, co, jak ocenili, wiązało się „z głębszymi różnicami kulturowymi i bardziej zachodnim charakterem polskiego społeczeństwa”.
Inną przewagą Polski nad Ukrainą, wymienianą przez badanych, „było sprawnie działające państwo prawa i przewidywalne procedury, pozwalające robić długofalowe plany i wyjść poza codzienną walkę o przetrwanie”. Wskazywali na: „lepiej działającą komunikację miejską, bogatszą ofertę kulturalną czy rozrywkową w polskich miastach”. Wspominano też o wyższej kulturze osobistej i uprzejmości Polaków w porównaniu do Ukraińców” – wynika z analizy CBOS.
CZYTAJ: Uchodźcy z Ukrainy przenoszą się do hostelu
Według respondentów w Polsce gorzej niż na Ukrainie zorganizowana jest służba zdrowia oraz usługi elektroniczne, zwłaszcza w dziedzinie bankowości i spraw urzędowych. Badani zwracali też uwagę, że sklepy są u nas krócej czynne, a w weekendy bywają zamknięte.
„Wsparcie w pierwszych miesiącach wojny zbyt duże”
Pytani o pomoc, którą otrzymali w 2022 r., uchodźcy twierdzili, że „wsparcie w pierwszych miesiącach wojny było zbyt duże” i „nie do końca przemyślane”. Zwracali uwagę, że „po wielkim przypływie solidarności z początku wojny stosunek Polaków do Ukraińców zaczął się pogarszać”.
Z badania CBOS wynika, że „Ukraińcy żyjący w Polsce od wielu lat odnosili się czasem z niechęcią do «nowych», którzy przyjechali tutaj po wojnie”. – Imigranci przedwojenni zarzucali uchodźcom niewdzięczność i roszczeniowość – wskazał CBOS. Zwrócił uwagę, że w łonie ukraińskiej społeczności w Polsce istnieje podział na tych, którzy chcą się integrować z polskim społeczeństwem, i tych, którzy nie chcą tego robić. Pytani o plany na przyszłość, w większość zadeklarowali „powrót do Ukrainy, gdyby zapanował w niej pokój”.
– Większość respondentów odnosiła się z dystansem do pomysłu tworzenia ukraińskich szkół w Polsce, argumentując, że to zakłóciłoby proces integracji z polskim społeczeństwem, który najintensywniej przebiega wśród dzieci – podał CBOS. – Podobna argumentacja pojawiała się w odniesieniu do idei tworzenia ukraińskich cerkwi, klubów czy całych dzielnic w polskich miastach – wskazał.
Na pytanie o przyszłość relacji polsko-ukraińskich „wśród badanych przeważały pesymistyczne przewidywania”. Jako zasadniczy czynnik wymieniano rywalizację na polu ekonomicznym. Niektórzy badani wspominali także o kwestii rzezi wołyńskiej.
Najbliżsi – Polacy
CBOS zapytał także Ukraińców, które narody czy grupy etniczne są im bliskie. Najczęściej wymieniano Polaków. – Za «swoich» uznawano przede wszystkim Słowian oraz niesłowiańskie narody wschodu Europy (Litwinów, Łotyszy, Mołdawian, Gruzinów). Natomiast status Rosjan, Białorusinów i Bułgarów, którzy uznawani są za sprzymierzeńców Rosji, okazał się sporny.
Zbadano również funkcjonujący wśród Ukraińców stereotyp Polaka. W ocenie respondentów „w bezpośrednim kontakcie jesteśmy dość wycofani, powściągliwi i zachowujemy między sobą większy dystans niż Ukraińcy”. W ich ocenie wiąże się to „z zamiłowaniem Polaków do prywatności”.
Badani wskazywali, że „Polacy rzadko rozwiązują spory twarzą w twarz i wolą odwoływać się do formalnych pośredników, takich jak przełożeni czy policja”. Według Ukraińców, Polacy mają większe niż oni zaufanie do państwa i przepisów prawnych, „bo mają państwo, które działa, czyli system państwowy”.
Zwracano uwagę, że „Polacy poświęcają dużo czasu swoim rodzinom, które stanowią często w ich życiu priorytet”, podczas gdy dla Ukraińców ważniejsze są relacje z przyjaciółmi.
Z raportu CBOS wynika, że „Polacy są bardziej uczuciowi i wylewni w relacjach z bliskimi niż przeciętny Ukrainiec”. Wskazano także na „tolerancję, patriotyzm oraz oszczędność Polaków”.
RL / PAP / opr. ToMa