Średniowieczną odznakę pielgrzyma z Wólki Nieliskiej w powiecie zamojskim zademonstrował w mediach społecznościowych Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Niezwykłe znalezisko zostało przekazane do zamojskiej delegatury Urzędu Ochrony Zabytków za pośrednictwem archeologa Tomasza Murzyńskiego.
CZYTAJ: Pozostałości Baszty Okrągłej w ruinie. Zajmą się nią konserwatorzy [ZDJĘCIA]
”Odznaka pielgrzyma” – czy też „znak pielgrzymi” – to niewielka ażurowa plakietka – zawieszka, odlana ze stopu ołowiu i cyny. Ma kolisty kształt o średnicy 2,8 cm i grubości ok. 1 mm. Przedstawia smoka, „bazyliszka” zamkniętego w okręgu.
CZYTAJ: Niezwykłe odkrycie archeologiczne podczas budowy obwodnicy Chełma [ZDJĘCIA]
– Odznaki takie służyły jako swego rodzaju talizman, mający zapewnić osobie go noszącej powodzenie w podróży oraz chronić taką osobę przed wszelkiego rodzaju „złem”, czyli napaścią, kradzieżą, chorobami i innymi wypadkami losowymi. Stanowiły też sposób wyróżnienia się i zamanifestowania celu podróży. Ich historia sięga wczesnego średniowiecza – informuje konserwator.
Na terenie Polski znanych jest niewiele znalezisk tego typu. Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie posiada w swoich zbiorach 6 takich znaków. Pojedyncze znaleziska odznak odnotowano w Poznaniu, Żarnowie i Strzelinie.
Jak informuje konserwator, historia powstania odznak pielgrzymich na terenie Europy Zachodniej sięga okresu wczesnego średniowiecza. Posiadały różnorodne formy i kształty – koliste, czworokątne, w formie krzyża, muszli, pierścienia, tarczki. Przedstawiano na nich postacie świętych, rycerzy, głowy ludzi i popiersia, a także figurki ptaków, zwierząt czy smoków. Najstarsze odznaki pielgrzymie związane są ze szlakiem św. Jakuba. Posiadają kształt muszli małża i datowane są nawet na XI wiek. Na bardzo szeroką skalę znaki pielgrzymie rozpowszechniły się w okresie od XIII w. Były bardzo popularne do XVI w.
CZYTAJ: Cenne odkrycie podczas prac budowlanych [ZDJĘCIA]
Duże kolekcje tych znaków pielgrzymich posiadają muzea w Europie Zachodniej, w Londynie, Paryżu czy Kolonii.
LeW / opr. ToMa
Fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków Facebook