Wybudowany na przełomie XVII i XVIII w. pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim przeszedł gruntowną renowację. Odnowiono elewację i wyremontowano wnętrza. Jak będzie wykorzystany, należący do miasta jeden z najcenniejszych zabytków na skalę Polski i Europy? Sprawdzała to Małgorzata Tymicka.
Efekty renowacji pałacu pozytywnie zaskoczyły mieszkańców Radzynia Podlaskiego. – To jest wizytówka Radzynia, w tym jeszcze bardziej upiększonym stanie. Widzę, że przyjeżdżają tu wycieczki. Na pewno jest to promocja miasta. Pamiętam, jaki był wcześniej zaniedbany, tynk odpadał, dziedziniec również był zaniedbany, a teraz można pospacerować.
CZYTAJ: Biała Podlaska: paczki mikołajkowe dla dzieci z potrzebujących rodzin
– Pałac w Radzyniu Podlaskim można porównywać z takimi założeniami pałacowymi jak Wilanów, Wersal, pałac w Białymstoku – mówi Arkadiusz Bojczuk, bialski konserwator zabytków. – To jest unikatowe założenie w sakli kraju. Część wnętrz jest rokokowe, ale sam pałac jest barokowy. Zostały przeprowadzone bardzo szeroko zakrojone prace na zewnątrz budynku. Jeśli chodzi o odtworzenie dekoracji rzeźbiarskiej, sztukatorskich to zostały zrobione fasady, elewacje, stolarka. Natomiast wnętrza pałacu były w znacznym stopniu zniszczone podczas wielkiego pożaru, który był w latach 40., w czasach II wojny światowej, to wnętrza się nie zachowały. Prace w nich były typowo budowlane.
– Najcenniejszym elementem zespołu pałacowo-parkowego są rzeźby Jana Chryzostoma Redlera – zauważa Anna Wasak, regionalistka, rzecznik Urzędu Miasta Radzyń Podlaski. – Stanowią całości ideową, mówią o historii Polski. Ich wykonawca był najwybitniejszym rzeźbiarzem doby rokoka w kraju.
– Pałac będzie przeznaczony na cele kulturalno-społeczne – mówi zastępca naczelnika Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miasta Łukasz Mazurek. – Będzie tam część wystawowa. Jest część przewidziana na kawiarnię, jak również są pewne części przewidziane dla seniorów czy harcerzy. Będzie pracownia multimedialna i filmowa.
– Pałac jest wielkim dziedzictwem historycznym – mówi Jakub Jakubowski, radny powiatu radzyńskiego. – Reprezentuję też Stowarzyszenie Radzyń Moje Miasto. To liczna grupa mieszkańców, która widzi pałac jako wielką szansę, że też widzi konieczność, żeby tak duży obiekt był dla Radzynia szansą na generowanie przychodów dla lokalnej społeczności i gospodarki. Przygotowujemy koncepcje, w której Radzyń Podlaski poprzez Pałac Potockich, żeby był produktem dla Polski, dla świata i żeby pałac przyciągał nam ludzi. To jest warunek konieczny.
CZYTAJ: Samochód dachował w kanale wypełnionym wodą. Dwie osoby zginęły [ZDJĘCIA]
– Nie będzie problemu z utrzymaniem pałacu – zapewnia burmistrz Radzynia Podlaskiego Jerzy Rębek. – Zachodnie skrzydło pałacu jest siedzibą Państwowej Szkoły Muzycznej. Skrzydło wschodnie, w znacznej części, jest już wydzierżawione Archiwum Państwowemu w Lublinie. My jako miasto zamierzamy zagospodarować korpus główny. Pałac będzie szczególnym znakiem firmowym miasta Radzyń Podlaski.
Czy pałac w Radzyniu będzie zarabiać? – W 5-letnim okresie po oddaniu do użytku, nie będziemy mogli prowadzić tam żadnej działalności takiej stricte dochodowej – zaznacza Jerzy Rębek. – Dopiero po tym okresie trwałości projektu będzie to ewentualnie możliwe. Natomiast kultura jako tako nie jest dochodowa. Zawsze będziemy musieli ten pieniądz społeczny, publiczny wydawać na kulturę.
Dodajmy, że w planach miasta jest jeszcze rewitalizacja oranżerii znajdującej się przy pałacu.
Na remont pałacu miasto pozyskało ok. 21 mln złotych z funduszy unijnych. Całość prac wyniosła ponad 30 mln złotych.
MaT / opr. AKos
Fot. Urząd Miasta Radzyń Podlaski