W 80. rocznicę rzezi wołyńskiej miasto Chełm ogłosiło przetarg na realizację Muzeum Pamięci Ofiar Rzezi Wołyńskiej oraz Centrum Prawdy i Pojednania. W chełmskich obchodach tych tragicznych wydarzeń uczestniczył też minister aktywów państwowych, Jacek Sasin, który zapewnił o wsparciu finansowym z budżetu państwa tego przedsięwzięcia.
– Centrum to wspólna inicjatywa rządu i samorządu. Jest potrzebna do rozliczenia prawdy i historii Polski i Ukrainy – mówił w Chełmie minister Sasin. – Całość inwestycji obliczana jest na kwotę ok. 250-300 mln zł. To będą środki, które zostaną przeznaczone przez budżet państwa, tę część budżetu, która jest w dyspozycji ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Ten projekt został przyjęty do realizacji przez pana ministra Piotra Glińskiego. Znajduje się na liście strategicznych obiektów realizowanych w ramach misji państwa budowania naszej narodowej tożsamości.
– Właśnie w osiemdziesiątą rocznicę rzezi wołyńskiej możemy ogłosić, że rozpoczynamy prace – deklarował prezydent Chełma Jakub Banaszek. – Ogłaszamy przetarg w systemie „zaprojektuj i buduj” na realizację tej inwestycji. 2027 to rok, w którym ta inwestycja ma zostać zakończona. Założyliśmy bezpieczny termin, ponieważ to jest obiekt pod ścisłą ochroną konserwatorską. Stąd zdajemy sobie sprawę, że pewne rzeczy mogą zostać wydłużone. Znajdzie się tutaj biblioteka, budynki muzealne. Przede wszystkim, to też jest ważne w ramach pojednania, znajdzie się miejsce dla sprawiedliwych Ukraińców. Będą uczczeni, uhonorowani ci, którzy oddawali życie, żeby pomagać Polkom i Polakom, bo za to także groziła śmierć.
CZYTAJ: Jacek Sasin w Chełmie: Tu, na prawdzie i wybaczeniu, będzie budowana przyjaźń polsko-ukraińska
– To wielkie oczekiwanie, aby ludobójstwo popełnione na Polakach na Wołyniu nie uległo zapomnieniu – dodaje minister Sasin. – Aby ta pamięć była przekazywana z pokolenia na pokolenie. Żeby ta pamięć dzisiaj pozwoliła nam wybaczyć, budować dobre relacje z naszymi sąsiadami. Ukraina dzisiaj sama zmaga się z ludobójstwem ze strony rosyjskiego agresora. Dzisiaj walczy o swoją niepodległość. Wspomagamy Ukrainę ze wszystkich możliwych sił w tej walce. Wiemy, że ich walka jest także naszą walką. Dzisiaj wspólnie tę walkę toczymy. Ukraińcy oczywiście z ogromnym poświęceniem, z ogromnymi stratami z bronią w ręku, a my wspierając tę ich walkę wszelkimi możliwymi środkami. Niezależnie od naszego podziwu dla narodu ukraińskiego, który toczy walkę, nie przechodzimy do porządku dziennego nad tym, co nas tak mocno podzieliło.
– Możecie Państwo zastanawiać się dlaczego Chełm i dlaczego to z Chełma popłynęła ta inicjatywa. Chełm, miasto przygraniczne, było w 1943 roku miastem ratownikiem – opowiada Jakub Banaszek. – Tak jak teraz otrzymaliśmy z rąk pana prezydenta Zełeńskiego tytuł ratownika, tak i wtedy pomagaliśmy tym, którzy uciekali do Chełma. Chełm jest bramą na Wołyń, ale jest także miejscem gdzie żyją rodziny wołyńskie. To była ich prośba, ich impuls, ich zabieganie o to, żeby w końcu w Polsce powstało takie miejsce.
CZYTAJ: 80. rocznica „krwawej niedzieli”. Ulicami Lublina przejdą dwa marsze
– 2027 rok, wszyscy wierzymy, że to już będzie wolna Ukraina – ma nadzieję doradca ministra aktywów państwowych Ryszard Madziar. – I tu będziemy rozmawiać o przeszłości. Na kanwie tej przeszłości, wyjaśnianiu tej przeszłości budować przyszłość narodu polskiego i narodu ukraińskiego. Wszyscy musimy wiedzieć, że na przestrzeni ostatnich lat właśnie to Rosja jest naszym głównym wrogiem. To właśnie Rosja zawsze chciała zdominować Polskę i Ukrainę, kraje bałtyckie. Budując wspólnotę tych krajów możemy się przeciwstawić Rosji.
CZYTAJ: Mieszkańcy Lublina uczczą pamięć pomordowanych na Wołyniu
Centrum powstanie w zabytkowym kompleksie dawnych carskich budynków przy ul. Hrubieszowskiej.
RyK / opr. PrzeG
Fot. PAP/Wojtek Jargiło