Wakacje to czas, kiedy najczęściej wybieramy się na urlop. Kierunki wyjazdów są różne. W myśl starego i mądrego przysłowia „Cudze chwalicie, swego nie znacie”, nie trzeba jechać daleko, aby odetchnąć od codzienności i odkryć piękne miejsca. Jednym z takich kierunków jest Krasnystaw i jego okolice.
Kościół św. Franciszka Ksawerego w Krasnymstawie
To leżące nieopodal Zamościa miasto ma niemało do zaoferowania turystom. Będąc w Krasnymstawie warto zajść do kościoła pw. św. Franciszka Ksawerego.
Kościół powstał w XVIII wieku dzięki jezuitom, którzy przybyli do Krasnegostawu w XVII wieku, a także dzięki jego głównym fundatorom – rodzinie Potockich. Wybudowano kolegium jezuickie oraz kościół, który przetrwał do czasów obecnych i jest jednym z kluczowych miejsc w Krasnymstawie. Zdobią go dwie wieże. Na ich fasadach widnieją rzeźby św. Franciszka Ksawerego oraz św. Ignacego Loyoli.
Dlaczego św. Franciszek Ksawery został patronem kościoła ?
Św. Franciszek Ksawery był patronem jezuickim i misjonarzem. Mówi się, że od czasów św. Pawła nikt nie nawrócił tylu ludzi, co św. Franciszek Ksawery właśnie podczas swojej działalności misyjnej.
Wchodząc do kościoła spójrz w górę
Kiedy wchodzimy do kościoła, przede wszystkim trzeba spojrzeć w górę. Można dostrzec prace franciszkanina Adama Swacha, którego freski zdobią wnętrze świątyni. W ciągu swojej kilkuletniej pracy zakonnik wykonał ponad 200 prac, do dzisiaj zachowało się 160. Zakonnik w swoich pracach nawiązywał do tematyki misjonarskiej. Można na nich dostrzec sceny nawracania Indian.
POSŁUCHAJ: W drogę z Radiem Lublin: kościół pod wezwaniem św. Franciszka Ksawerego
W miejscu po dawnym kolegium jezuickim mieszczą się obecnie gminna biblioteka, dom młodzieżowy oraz Muzeum Regionalne, które jest czynne codziennie oprócz poniedziałków i świąt. Wstęp do kościoła św. Franciszka Ksawerego jest wolny.
Zamek w Krupem
Po tym, jak odwiedzimy kościół św. Franciszka Ksawerego i centrum Krasnegostawu, możemy pojechać do Krupego. W tej miejscowości, która jest oddalona od Krasnegostawu o parę kilometrów, warto zatrzymać się przy Zamku Krupskim.
To, co dzisiaj widzimy, to ruiny niegdyś pięknego zamku, który swoje najlepsze lata zawdzięcza Pawłowi Orzechowskiemu. To on nadał budowli renesansowy kształt, a także wzmocnił jego obronę budując basteje.
Mówiąc o zamku w Krupem warto wspomnieć o rodzinie Orzechowskich, bo to przede wszystkim dzięki nim powstała ta obronna rezydencja. To, co po niej pozostało, robi niezwykłe wrażenie. Zamek nie został wybudowany w jednym czasie. Był rozbudowany. Dzisiaj można zobaczyć część rezydencjonalną. Zachowały się też oryginalne attyki, sgraffita. Dodatkowo zachował się fragment bastei. Basteja była formą architektury obronnej, która była pomiędzy basztą a bastionem.
Do dzisiejszych czasów zachował się również m.in. plac gospodarczy oraz fosa sucha, która oddzielała zamek górny od zamku dolnego, czyli oddzielała część rezydencjonalną od części gospodarczej.
Biała Dama straszy w Krupem
Każdy zamek ma swoją białą damę. Zamek Krupski nie jest wyjątkiem. Legendy mówią, że pewni ułani polscy chcąc zobaczyć białą damę i nie ufając opowieściom o niej weszli do zamkowych podziemi. O północy, w godzinę duchów, miała ukazać się im biała dama. Podobno, gdy się ukazała, była tak piękna, że każdy z nich do śmierci został kawalerem.
POSŁUCHAJ: Zamek w Krupem
Wzgórze Ariańskie i Mauzoleum Orzechowskich
We wsi Krynica, nieopodal miejscowości Krupe i zamku, wznosi się Wzgórze Ariańskie. Na jego szczycie, pośrodku gęstego lasu stoi olbrzymia budowla, która swoim kształtem przypomina piramidę. Jest to Mauzoleum Orzechowskich, które jest jednym z najbardziej tajemniczych miejsc na Lubelszczyźnie.
Nazywane Grobiskiem znajduje się na najwyższym szczycie w okolicy (290 m n.p.m.). Swoją formą przypomina piramidę bądź obelisk. W tym mauzoleum został pochowany Paweł Orzechowski wraz ze swoją rodziną.
Kim był Paweł Orzechowski?
Paweł Orzechowski był szlachcicem związanym z Janem Zamoyskim. Był również bratem polskim i pełnił wiele urzędów. Był m.in. podczaszym, podkomorzym czy starostą suraskim.
Mauzoleum i złoty podział
Będąc przy mauzoleum warto zwrócić uwagę na architekturę samej budowli, bo został w niej ukryty pewien przekaz. Jak się okazuje, Grobisko zostało wybudowane na zasadzie złotego podziału. Ten podział miał powodować, że budowle miały być piękne, ale też miały przetrwać na wieki.
Przypuszcza się, że Mauzoleum Orzechowskich stoi w miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska.
POSŁUCHAJ: Mauzoleum Orzechowskich
Rezerwat przyrody „Wodny Dół” – spacer wśród wąwozów
Nieopodal Krasnegostawu, w miejscowości Niemienice leży rezerwat przyrody „Wodny Dół”. To rezerwat krajobrazowo-leśny. Słynie przede wszystkim z dużej sieci wąwozów lessowych, które przez setki lat były żłobione przez wodę. Po rezerwacie biegnie kilka szlaków, które prowadzą do najciekawszych miejsc w tej lokalizacji. Dzięki ustawionym tablicom informacyjnym, turyści mają okazję dowiedzieć się czegoś o samym rezerwacie, jego historii oraz o tamtejszej florze i faunie.
Przez rezerwat Wodny Dół prowadzi również szlak Green Velo. Licząca 17 km trasa rowerowa zaczyna się w Krasnymstawie, biegnie przez Niemienice, rezerwat „Wodny Dół” i kończy się w Krasnymstawie.
POSŁUCHAJ: Rezerwat przyrody „Wodny Dół”
AKos
Fot. Itokyl / wikipedia.org / archiwum RL / fot. Konrad Grochecki