Za ponad 12 milionów złotych w budynku po dawnej szkole w Osuchach w gminie Łukowa powstanie nowoczesne Muzeum Partyzantów Polskich „Osuchy 44”. Będzie to Oddział Muzeum Ziemi Biłgorajskiej. Dziś (14.03) w Domu Kombatanta w Osuchach podpisano umowę z wykonawcą.
„To muzeum jest oczekiwane od 1944 roku”
– To historyczny dzień dla nas wszystkich. Po latach starań rodzin i lokalnej społeczności udało się – podkreśla starosta powiatu biłgorajskiego Andrzej Szarlip. – To jest inwestycja niezwykle kosztowna, bo po przetargu tam mamy ponad 12 milionów złotych. To koszt tej inwestycji. W jej ramach zostanie dobudowany do istniejącego budynku byłej szkoły w Osuchach nowoczesny pawilon. Później kompleksowo będzie to zaadaptowane, wykorzystane do nowoczesnej instalacji, do stworzenia muzeum narracyjnego, które będzie opowiadało przede wszystkim o bitwie pod Osuchami, ale również o tym unikatowym ruchu partyzantów polskich, jaki na terenie Zamojszczyzny, powiatu biłgorajskiego, ale też zamojskiego.
CZYTAJ: W Osuchach powstanie Muzeum Partyzantów Polskich
– To bitwa, która skończyła się tragicznie – mówi Anna Stańczyk-Przyłuska, lekarz, córka Romana Kicińskiego, który walczył pod Osuchami. – Ponieśli śmierć liczni żołnierze. Wiele się na to złożyło i nie czas ani miejsce analizować tutaj przyczyny takiego przebiegu tej bitwy, ale była dzielność, bohaterstwo i taka ogromna potrzeba, bo na mobilizację przyszli absolutnie wszyscy, którzy się o tym dowiedzieli, nawet ci, dla których nie starczyło broni.
– To muzeum jest oczekiwane od 1944 roku – mówi Tadeusz Kraczek, przewodniczący Rady Gminy Łukowa. – Tak się składa, że tego roku mój ojciec był młodym człowiekiem, pomagał zwozić tutaj zabitych partyzantów, na to miejsce pochówku. I przez tyle lat trudno się było doczekać konkretnego muzeum. Ci, którzy przeżyli, w końcówce lat 80. Rozpoczęli budowę tego domu kombatanta. Chwała im za to. W tej chwili jest szansa, że ziści się marzenie wszystkich ludzi, którzy przelali tutaj krew i ci, którzy już nie żyją, a tę akcję udało im się przeżyć.
– Rok 2020 to złożenie wniosku o wpisanie budowy muzeum w strategię województwa lubelskiego – mówi Beata Strzałka, poseł na Sejm RP. – 2021 rok to pierwsze pozyskane środki, 2 miliony 200 tysięcy złotych z Funduszu Inicjatyw Lokalnych. Ubiegły rok to kolejne 8 milionów z programu inwestycji strategicznych i działania podjęte przez powiat.
„Powiedzieć, że się cieszymy, to jest nic nie powiedzieć”
– To bardzo ważne dla województwa, ponieważ będzie to muzeum, które będzie w sposób bardzo obrazowy i narracyjny opowiadać historię młodemu pokoleniom Polaków o tym, co w tamtym czasie się działo – mówi Michał Mulawa, wicemarszałek województwa lubelskiego. – Będzie to również atrakcja turystyczna, dlatego że na Roztoczu bardzo popularna jest tzw. turystyka historyczna i to miejsce, gdzie będą organizowane zielone szkoły, gdzie będzie przyjeżdżać młodzież, będzie spełniało podwójną funkcję: edukacyjną i swoistego rodzaju atrakcji turystycznej powiatu biłgorajskiego i całego Roztocza.
– Dla nas to nadzwyczaj ważne. Powiedzieć, że się cieszymy, to jest nic nie powiedzieć – podkreśla Anna Stańczyk-Przyłuska. – To spełnienie naszych marzeń. Tym chłopcom należy się uznanie, upamiętnienie i należy się wprowadzenie trwałe do historii. My, dzieci, odejdziemy, nasze dzieci i wnuki, które jeszcze pamiętają dziadków, też odejdą, a pamięć o tych ludziach zasługuje na to, żeby wiedzieć i pamiętać i żeby żyła.
– To jest nasz obowiązek, szczególnie mojego pokolenia, aby opowiedzieć o tej historii, która przez lata była skrywana – mówi Beata Strzałka. – Niestety moje pokolenie o tym miejscu nie mogło się uczyć i mimo że od zawsze jestem mieszkanką powiatu, to dopiero jako osoba dorosła zgłębiłam wiedzę i historię tego miejsca.
– Za kilkanaście miesięcy będziemy mogli mówić o zakończeniu pierwszego etapu i przystąpić do wyposażenia wnętrz, stworzenia serca muzeum, i wtedy przedstawimy naszą propozycję, z którą chcemy wyjść do naszych mieszkańców – zapowiada starosta powiatu Andrzej Szarlip.
Zakończenie pierwszego etapu budowy Muzeum Partyzantów Polskich „Osuchy 44” zaplanowano na połowę września przyszłego roku.
CZYTAJ: „Najważniejsza jest pamięć”. 78. rocznica bitwy pod Osuchami
AP/ opr. DySzcz
Fot. AP