8 marca przypada Międzynarodowy Dzień Kobiet. Został on ustanowiony 113 lat temu, w 1910 roku przez socjalistki w Kopenhadze, jako wyraz szacunku dla ofiar walki o równouprawnienie płci, w tym o przyznanie kobietom praw wyborczych. Dziś jest obchodzony w kilkudziesięciu krajach świata.
W Polsce po przemianach ustrojowych 1989 roku święto straciło na znaczeniu, pozostał jednak zwyczaj składania życzeń, obdarowywania kwiatami i upominkami. Centralne obchody zostały zniesione w 1993 roku. Później odbywały się manifestacje połączone z happeningami, organizowane przez feministki.
CZYTAJ: Medale dla zasłużonych lublinianek. Wśród wyróżnionych dziennikarki Radia Lublin [ZDJĘCIA]
Rajstopy na Dzień Kobiet
Dzień Kobiet był popularny w okresie PRL. Obowiązkowo obchodzono go w szkołach i zakładach pracy. Organizowano okolicznościowe akademie, były przemówienia, toasty i prezenty. Panie otrzymywały głównie rzeczy, których brakowało w sklepach, jak rajstopy, mydło, kawę czy herbatę. Propagandowe artykuły w prasie oraz programy w radiu i telewizji przypominały obywatelom o „wielkich ideach socjalizmu”. W drugiej połowie lat 60. i później media już w lżejszej formie podejmowały temat. W Polskim Radiu emitowano audycje poświęcone na przykład twórczości kobiet.
Natomiast dzisiaj, w Dzień Kobiet w Polskim Radiu Lublin w audycjach pomiędzy 6.00 a 17.00 będzie można wygrać atrakcyjne nagrody.
Początki święta
Na świecie pierwszy raz obchodzono nieformalnie Dzień Kobiet w 1909 roku w Stanach Zjednoczonych. Z kolei jako międzynarodowe święto był on po raz pierwszy obchodzony 19 marca 1911 roku w Austrii, Danii, Niemczech i Szwajcarii. Domagano się wtedy prawa kobiet do głosowania i obejmowania stanowisk publicznych, a także – do pracy i szkoleń zawodowych oraz zaprzestania dyskryminacji. Żądano, aby pracodawcy byli zobowiązani do zapewnienia zatrudnionym kobietom bezpiecznych warunków pracy. 25 marca 1911 roku doszło do tragedii w nowojorskiej fabryce tekstyliów Triangle Shirtwaist. Podczas pożaru, który wybuchł na 9 piętrze budynku, zginęło 146 osób. Były wśród nich 123 kobiety i 23 mężczyzn. Ofiar można było uniknąć, gdyby właściciele fabryki zadbali o więcej niż jedno wyjście ewakuacyjne, zainstalowali zraszacze i organizowali ćwiczenia przeciwpożarowe dla pracowników.
Za pierwowzór Dnia Kobiet można uważać Matronalia, obchodzone w starożytnym Rzymie. Było to święto przypadające w pierwszym tygodniu marca, związane z początkiem nowego roku, macierzyństwem i płodnością. Z tej okazji mężowie obdarowywali swoje żony prezentami i spełniali ich życzenia.
A co z mężczyznami?
W Polsce istnieje też tradycja nieformalnego obchodzenia Dnia Mężczyzn, który przypada krótko po Dniu Kobiet, to jest 10 marca. Tego dnia w kościele katolickim wspomina się św. Czterdziestu Męczenników z Sebasty. Byli to żołnierze, należący do słynnego XII legionu rzymskiego, noszącego nazwę: „Fulminata” – „Piorunująca”. W 320 roku podczas prześladowań zginęli śmiercią męczeńską, ponieważ nie wyrzekli się wiary.
Natomiast od 1999 roku w ponad 80 krajach 19 listopada jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Mężczyzn. Święto ma służyć między innymi poprawie relacji między płciami oraz promowaniu równości płci mężczyzn i kobiet.
RL / IAR / opr. ToMa
Fot. archiwum