Godz. 12:42 – AKTUALIZACJA
Trumna z ciałem Benedykta XVI została w czwartek złożona w grobie w Grotach Watykańskich w miejscu, gdzie w latach 2005-2011 był pochowany Jan Paweł II. Wcześniej był tam też grób Jana XXIII. Taka była wola emerytowanego papieża.
Ceremonia złożenia trumny miała charakter prywatny i nie była transmitowana. O zakończeniu ceremonii poinformował Watykan.
Cyprysowa trumna, przy której odbyła się przed południem msza pogrzebowa na placu Świętego Piotra, została opieczętowana i zamknięta w dwóch kolejnych: cynkowej oraz drewnianej i złożona do grobu.
W miejscu, w którym spoczął pierwszy w dziejach emerytowany papież, pochowany był najpierw Jan XXIII, od 1963 do 2000 roku. Gdy Jan Paweł II beatyfikował go, szczątki papieża Roncallego przeniesiono do bazyliki Świętego Piotra.
Następnie od 2005 do 2011 roku znajdował się tam grób polskiego papieża. Oddały mu tam hołd miliony wiernych.
Grób Jana Pawła II przeniesiony został do bazyliki watykańskiej po beatyfikacji 1 maja 2011 roku, której przewodniczył papież Benedykt XVI.
Joseph Ratzinger wybrał to miejsce na swój pochówek jeszcze za swego pontyfikatu, przed rezygnacją. Swoją wolę zakomunikował ówczesnemu arcyprezbiterowi bazyliki Świętego Piotra kardynałowi Angelo Comastriemu. On zaś przekazał ją potem papieżowi Franciszkowi.
Godz. 12:28
Po zakończeniu mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI pod przewodnictwem Franciszka w czwartek, plac Świętego Piotra oraz bazylika zostały zamknięte dla wiernych. Otwarte będą ponownie o godz. 16.30 – ogłoszono w Watykanie.
Plac, na którym na mszy zgromadziło się około 50 tysięcy wiernych, opustoszał tuż po godzinie 12.
W Grotach Watykańskich rozpoczęła się ceremonia złożenia trumny z ciałem Benedykta XVI do grobu.
Wierni, którzy uczestniczyli w mszy wypełnili ulice w rejonie Watykanu.
Na prowadzącej na plac Świętego Piotra via della Conciliazione przeszła w orszaku 200-osobowa grupa pielgrzymów z Bawarii w tradycyjnych strojach.
Godz. 11:54
W Grotach Watykańskich trwa ceremonia złożenia trumny z ciałem Benedykta XVI do grobu. Uroczystość ma charakter prywatny i nie jest transmitowana. Emerytowany papież zostanie pochowany w miejscu, gdzie do 2011 roku był grób Jana Pawła II.
W ceremonii uczestniczy kilku kardynałów i osoby z najbliższego otoczenia Benedykta XVI.
Godz. 10:58
Po mszy pogrzebowej Benedykta XVI, zakończonej przed godziną 11 na placu Świętego Piotra, trumna z jego ciałem zostanie złożona w grobie w Grotach Watykańskich w miejscu, gdzie w latach 2005-2011 był pochowany Jan Paweł II. Wcześniej był tam też grób Jana XXIII.
Ceremonia złożenia trumny ma charakter prywatny i nie będzie transmitowana.
Godz. 10:53
Papież odprawił końcowe obrzędy pogrzebowe, trumna niesiona jest do bazyliki
Na zakończenie mszy pogrzebowej Benedykta XVI papież Franciszek odprawił końcowe obrzędy pogrzebowe: pokropił trumnę wodą święconą, okadził ją kadzidłem i odmówił nad nią ostatnią modlitwę. Następnie trumna została przeniesiona w procesji do bazyliki watykańskiej.
Podczas mszy pogrzebowej Benedykta XVI Franciszek powiedział w czwartek w modlitwie do Boga: „Umocnieni darami Twojej miłości Panie, prosimy o to, aby Twój sługa Benedykt, wierny szafarz boskich tajemnic na ziemi mógł cieszyć się Twoim miłosierdziem w wiecznej chwale świętych”.
CZYTAJ: Papież Benedykt XVI we wspomnieniach mieszkańców Lublina
Godz. 10.35
Tysiące wiernych przystąpiły do komunii podczas mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI pod przewodnictwem Franciszka na placu Świętego Piotra. Komunii udziela kilkuset z 3700 kapłanów z całego świata, koncelebrujących mszę.
Liturgię przy ołtarzu odprawia dziekan Kolegium Kardynalskiego kardynał Giovanni Battista Re.
Godz. 09:58
Papież Franciszek: Benedykt XVI był świadkiem Ewangelii
Papież Franciszek podczas mszy pogrzebowej Benedykta XVI w czwartek powiedział w homilii, że był on świadkiem Ewangelii, którą krzewił podczas swego życia. Mówił o jego „mądrości, łagodności i oddaniu”. Na mszy na watykańskim placu Świętego Piotra jest kilkadziesiąt tysięcy osób.
– Mocno przywiązani do ostatnich słów Pana i do świadectwa, które naznaczyło jego życie, chcemy jako wspólnota kościelna pójść jego śladami i powierzyć naszego brata w ręce Ojca: niech te ręce miłosierdzia znajdą jego lampę zapaloną olejem Ewangelii, którą rozkrzewiał i której był świadkiem podczas swego życia – mówił Franciszek o swym zmarłym 31 grudnia poprzedniku.
Przywołał słowa świętego Grzegorza Wielkiego do przyjaciela zawarte w „Regule pasterskiej”: – Proszę cię, byś mnie wśród niebezpieczeństw tego życia podtrzymywał deską twej modlitwy, aby podniosła mnie ręka twej zasługi, ponieważ mój własny ciężar mnie pogrąża.
– Jest to świadomość pasterza, że nie może udźwignąć sam tego, czego w rzeczywistości nigdy nie mógłby udźwignąć sam i dlatego umie powierzyć siebie na modlitwie i w trosce o powierzony mu lud – dodał Franciszek.
Następnie podkreślił: – To właśnie wierny Lud Boży, który zgromadzony, towarzyszy i powierza życie tego, który był jego pasterzem. Jak kobiety z Ewangelii przy grobie, jesteśmy tutaj z wonnościami wdzięczności i namaszczeniem nadziei, aby jeszcze raz okazać mu miłość, która nie ginie; chcemy to uczynić z tym samym namaszczeniem, mądrością, łagodnością i oddaniem, jakimi potrafił obdarowywać przez lata.
– Chcemy wspólnie powiedzieć: Ojcze, w Twoje ręce powierzamy jego ducha. Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos! – zakończył Franciszek.
Godz. 09:28
Na placu Świętego Piotra rozpoczęła się msza pogrzebowa emerytowanego papieża Benedykta XVI, której przewodniczy papież Franciszek. W Watykanie zgromadziło się kilkadziesiąt tysięcy osób, plac jest niemal pełny.
W pierwszej takiej mszy w historii uczestniczą dwie oficjalne delegacje państwowe: z Włoch i Niemiec, czyli ojczyzny Benedykta XVI. W obu są szefowie państw i rządów: prezydent Włoch Sergio Mattarella i premier Giorgia Meloni oraz prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier i kanclerz Olaf Scholz.
Prywatnie są przywódcy innych krajów, w tym Polski: prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki, a także prezydent Węgier Katalin Novak, przywódca Portugalii Marcelo Rebelo de Sousa. Jest królowa Zofia z Hiszpanii, para królewska z Belgii – Filip i Matylda.
CZYTAJ: W czwartek uroczystości pogrzebowe Benedykta XVI
Większość krajów reprezentowanych jest przez ambasadorów przy Stolicy Apostolskiej.
Przybyły liczne delegacje ekumeniczne, a także przedstawiciele innych religii; są reprezentanci rzymskiej wspólnoty żydowskiej i islamskiej.
W koncelebrze jest około 120 kardynałów na czele z dziekanem Kolegium Kardynalskiego kardynałem Giovannim Battistą Re, który odprawia mszę przy ołtarzu w związku z problemami, jakie ma Franciszek z poruszaniem się. Koncelebruje też 400 biskupów i 3700 kapłanów.
Gdy przed godziną wyniesiono cyprysową trumnę z bazyliki Świętego Piotra na plac, rozległy się długie brawa wśród wiernych.
Godz. 09.13
Podczas wyniesienia trumny z ciałem Benedykta XVI, na co wierni odpowiedzieli głośnymi oklaskami, kopuła bazyliki Świętego Piotra zaczęła wyłaniać się zza mgły.
– Szanowni państwo, bardzo proszę usiąść – zwracają się do wiernych przedstawiciele służby porządkowej po rozpoczęciu modlitwy różańcowej przed mszą. – Ale gdzie? – spoglądają po sobie wierni, dla których brakło krzesełek.
CZYTAJ: Benedykt XVI we wspomnieniach. „Kochał Lublin i nasz katolicki uniwersytet”
Niezależnie od tego kontynuują oni w skupieniu modlitwę. W strefie blisko ołtarza, dostępnej dla wiernych, panuje już porządek, przemieszczają się jedynie pojedyncze osoby.
0 9.30 rozpocznie się msza pogrzebowa Benedykta XVI
O 9.30 na placu św. Piotra w Watykanie rozpocznie się msza pogrzebowa zmarłego w sobotę papieża-seniora Benedykta XVI. Jak się szacuje, w uroczystościach bierze udział co najmniej 100 tys. osób.
Trumnę z ciałem Benedykta XVI wystawiono już przed wejściem do bazyliki, gdzie ustawiono ołtarz. Mszę będzie odprawiać dziekan Kolegium Kardynalskiego Giovanni Battista Re. Papież Franciszek wygłosi homilię i poprowadzi ryt ostatniego pożegnania. Koncelebrować mszę będzie blisko 5 tys. kapłanów. Po mszy papież-senior zgodnie ze swoją wolą zostanie pochowany w Grotach Watykańskich – w tej samej krypcie, w której do 2011 roku spoczywało ciało Jana Pawła II.
CZYTAJ: Watykan potwierdza: Benedykt XVI będzie pochowany tam, gdzie był grób Jana Pawła II
W uroczystościach udział biorą dwie oficjalne delegacje: włoska i niemiecka, którym przewodniczą prezydenci Sergio Mattarella i Frank Walter Steinmeier. W charakterze prywatnym przybyło ponad 30 głów państw i szefów rządów, w tym prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki.
PAP / RL / opr. AKos
Infografika Maciej Zieliński
Fot. PAP/EPA/MASSIMO PERCOSSI / PAP/Radek Pietruszka